Ο καλός ρήτορας φαίνεται στα δύσκολα. Ο Μάρτιν Σουλτς με τις ρητορικές ικανότητες, που αναγνωρίζει και η Ανγκελα Μέρκελ, μπορεί να ξεπερνάει τα δύσκολα. Μιλούσε ήδη μισή ώρα στην προεκλογική συγκέντρωση του SPD στην κεντρική πλατεία του Μονάχου, Μαρίενπλατς, την περασμένη Πέμπτη, όταν άρχισαν να πέφτουν οι πρώτες, χοντρές στάλες βροχής. Συνέχισε απτόητος την ομιλία του, προτρέποντας τον κόσμο με τις ομπρέλες. «Και επειδή θα είναι δύσκολο να χειροκροτάτε», είπε, «να τις σηκώνετε ρυθμικά, θα το καταλαβαίνω». Η βροχή κράτησε μόνον πέντε λεπτά, ο κόσμος μπορούσε ξανά ελεύθερα να τον χειροκροτεί στις ρητορικές κορόνες. Και ήταν αρκετές. Η συγκέντρωση μπροστά στο επιβλητικό δημαρχείο του Μονάχου είχε ξεκινήσει από τις εξίμισι το απόγευμα, παρήλασαν τα τοπικά στελέχη και υποψήφιοι του SPD με τελευταίο τον δήμαρχο του Μονάχου Ντίτερ Ράιτερ. Το Μόναχο είναι παραδοσιακά κόκκινη πόλη με σοσιαλδημοκράτη δήμαρχο, αλλά η Βαυαρία είναι προπύργιο των Χριστιανοκοινωνιστών. Στις δημοσκοπήσεις το SPD είναι κάτω από το 20% που είχε στις προηγούμενες εκλογές.

Το κρύο ήταν τσουχτερό την Πέμπτη το βράδυ. «Σαν την κρύα πολιτική των Χριστιανοδημοκρατών της Μέρκελ και των Χριστιανοκοινωνιστών του Βαυαρού Ζεεχόφερ» είπε ο Φλόριαν Πρόνολντ, επικεφαλής του SPD στη Βαυαρία.

Την κρύα πολιτική της Δεξιάς βιώνει στο πετσί της η Πέτρα Σ. Η 32χρονη μητέρα μιας κόρης δύο ετών, με σπουδές θεατρολογίας, βοηθός σκηνοθέτη, είναι καιρό άνεργη. «Οι δουλειές που βρίσκω», μου λέει, «δεν φτάνουν να πληρώσω ούτε τα 500 ευρώ τον μήνα για τον βρεφονηπιακό σταθμό». Χειροκροτά ενθουσιασμένη, όπως και οι υπόλοιποι, τον Σουλτς που υπόσχεται δωρεάν βρεφονηπιακούς σταθμούς αν γίνει καγκελάριος. «Εργασία και οικογένεια είναι σήμερα διπλή επιβάρυνση», λέει ο Σουλτς. Ο ίδιος βάζει «το σχολείο και την οικογένεια σε πρώτη προτεραιότητα».

Στη φράση «η Γερμανία είναι καλά», οι Σοσιαλδημοκράτες αντιδρούν αλλεργικά. «Η Γερμανία πηγαίνει καλά, όταν κυβερνά το SPD. Αλλά θα πάει καλύτερα με σοσιαλδημοκράτη καγκελάριο», λέει ο Σουλτς. «Η Μέρκελ θέλει να διαχειριστεί το παρελθόν, εγώ θέλω να διαμορφώσω το μέλλον», τονίζει, στιγματίζοντας τις κοινωνικές στρεβλώσεις και αδικίες. Ιδια αμοιβή για ίδια εργασία, θέλει ο Σουλτς. Επικρίνει το γεγονός ότι τα ενοίκια σε πόλεις σαν το Μόναχο έφτασαν σε απίθανα ύψη, «η κατοικία δεν είναι πολυτέλεια, ούτε προνόμιο», λέει, «για τις παροχές υγείας πρέπει να αποφασίζουν οι γιατροί και όχι οι γραφειοκράτες των ασφαλιστικών ταμείων». Δεσμεύεται για τη σύνταξη στα 67, την ώρα που ο Σόιμπλε άδειασε τη Μέρκελ επιχειρηματολογώντας για τη σύνταξη στα 70. Είναι θέματα που αγγίζουν τον μέσο πολίτη, αλλά η Μέρκελ δεν θέλει να μιλήσει για αυτά. Κουρασμένος στον προεκλογικό αγώνα είναι για έναν μόνον λόγο: «Για να δείξω τις διαφορές μας πρέπει να λέω και το πρόγραμμα του CDU, αφού η Μέρκελ δεν λέει κουβέντα». Αν κάποιος πλήττει την ανταγωνιστικότητα της γερμανικής οικονομίας, είναι οι μεγαλομάνατζερ της αυτοκινητοβιομηχανίας με τα σκάνδαλα του ντίζελ.

Το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία είναι «ντροπή για τη Γερμανία», λέει ο πρόεδρος του SPD, παραπέμποντας στον πρώην πρόεδρό του Κουρτ Σουμάχερ και πολλούς άλλους που πέρασαν από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί.

Στην Τουρκία ο Σουλτς δεν αναφέρθηκε ούτε μία φορά. Το θέμα είναι ευαίσθητο για τον πρόεδρο του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, που ψηφίζει η συντριπτική πλειοψηφία των 1,2 εκατ. τουρκικής καταγωγής ψηφοφόρων της Γερμανίας.

Η Ευρώπη όμως είναι στην καρδιά του. Η μητέρα του έπρεπε να περάσει μήνες στο καταφύγιο με ένα παιδί μηνών στην αγκαλιά. Και όταν βγήκε, βρήκε την πόλη ισοπεδωμένη από τους βομβαρδισμούς. Ο Σουλτς είναι το πέμπτο από πέντε παιδιά, γνώρισε την Ευρώπη της ειρήνης, της ανοχής, της συνεργασίας. Και αυτό είναι «δώρο ζωής», είπε, ανεβάζοντας τον τόνο της φωνής του, «η Ευρώπη πρέπει να είναι κομβικής σημασίας αποστολή του καγκελάριου της Γερμανίας».

Αρκετοί ήταν οι νέοι στη συγκέντρωση, με αυτούς έκλεισε την ομιλία του. «Σκεφτείτε τον Τραμπ, σκεφτείτε το Brexit που δεν το ήθελαν οι νέοι». Δεν πειράζει αν ξενυχτήσουν το Σάββατο το βράδυ και ξυπνήσουν αργά την Κυριακή. «Οι κάλπες θα είναι ακόμα ανοιχτές, πηγαίνετε να ψηφίσετε», τους είπε. «Εγώ θα συνεχίσω τον αγώνα μέχρι τις 24 Σεπτεμβρίου στις έξι το απόγευμα», υποσχέθηκε ο Μάρτιν Σουλτς.

Εμψυχωτικό ήταν το θερμό χειροκρότημα που τον ακολούθησε κατεβαίνοντας από τη σκηνή.

Η Πέτρα Σ. έφυγε ευχαριστημένη. Αλλά εκείνη θα ψήφιζε ούτως ή άλλως SPD.