Τέσσερις Σοσιαλιστές, δύο οικολόγοι και μία ριζοσπάστρια της Αριστεράς πήραν χθες βράδυ για πρώτη φορά θέση μπροστά στους γάλλους τηλεθεατές διεκδικώντας από κοινού το ενδιαφέρον τους, και ο καθένας ξεχωριστά την ψήφο τους στην primaire που διοργανώνει το Σοσιαλιστικό Κόμμα στις 22 και τις 29 Ιανουαρίου. Το κλίμα δεν θα μπορούσε να είναι βαρύτερο. Δεν υπάρχει δημοσκόπηση, μήνες τώρα, που να δίνει Σοσιαλιστή υποψήφιο στον δεύτερο προεδρικό γύρο τον Μάιο. Και η δημοσκοπική φτώχεια έχει φέρει ατελείωτη γκρίνια στους κόλπους τής (κατά παράδοση κατακερματισμένης, ούτως ή άλλως) γαλλικής Αριστεράς. Τα προσχήματα κρατήθηκαν φυσικά χθες, αλλά πυρά αντηλλάγησαν –τα περισσότερα τα συγκέντρωσε, ως πρώην πρωθυπουργός, και φαβορί της primaire, τουλάχιστον όσον αφορά τον πρώτο γύρο, ο Μανουέλ Βαλς. Ηταν και αυτός που είχε τα περισσότερα να χάσει.

Αρκετά στρεσαρισμένος, πρόταξε την «εμπειρία» του –και ήταν ο μόνος που δήλωσε «υπερήφανος» όταν οι «7» κλήθηκαν να κρίνουν τα πεπραγμένα του Φρανσουά Ολάντ. Οι έτεροι τρεις Σοσιαλιστές, ο «αντάρτης» πρώην υπουργός Οικονομίας, ή «κύριος Made in France», Αρνό Μοντμπούρ, ο επίσης «αντάρτης» πρώην υπουργός Παιδείας, ή «κύριος Ελάχιστο Εισόδημα για Ολους», Μπενουά Αμόν, και ο επίσης πρώην υπουργός Παιδείας, ή «κύριος Ενότητα Πάνω από Ολα», Βενσάν Πεγιόν, επιχείρησαν να εκμεταλλευτούν αυτό το πρώτο ντιμπέιτ ευελπιστώντας να γίνουν ένα είδος Φιγιόν της Αριστεράς, το αουτσάιντερ που κάνει τελικά την έκπληξη. Βλέποντάς τους να κονταροχτυπιούνται, παράλληλα με τα χτυπήματα στη Δεξιά και την Ακροδεξιά, ο τίτλος του άρθρου που είχε ανεβάσει νωρίτερα η «Monde» σαν να γινόταν ακόμα πικρότερος: «Αμόν, Μοντμπούρ, Πεγιόν, Βαλς: κάποτε αγαπήθηκαν πολύ…».

Ανφάν τερίμπλ του Σοσιαλιστικού Κόμματος όλοι τους, «Αμόν, Μοντμπούρ, Πεγιόν, Βαλς» γνωρίζονται εδώ και είκοσι χρόνια –από την καλή και από την ανάποδη. Εχουν δει ο ένας τον άλλο από «παιδί για όλες τις δουλειές» στα κομματικά συνέδρια μέχρι βουλευτή και υπουργό, ή και πρωθυπουργό στην περίπτωση του Βαλς. Μεγάλωσαν υπό τη βαριά σκιά των «ελεφάντων» του Κόμματος, μοιράζονται την κοινή ιστορία της γενιάς τους, και τώρα πια που βγήκαν μπροστά, αφού πρώτα σκότωσαν, συμβολικά και πολιτικά, τον «πατέρα» Φρανσουά Ολάντ, μοιάζουν να διεκδικούν ένα στέμμα χωρίς βασίλειο. Αρνό Μοντμπούρ και Βενσάν Πεγιόν ήταν φίλοι από τα βουλευτικά έδρανα (πρωτοεξελέγησαν και οι δύο το 1997). Οι δυο τους, μαζί με τον Μπενουά Αμόν, τον Ζουλιάν Ντρε και τον Κριστιάν Πολ έγιναν το 2002, έξι μήνες μετά το σοκ της 21ης Απριλίου, την πρόκριση του Ζαν-Μαρί Λεπέν στον δεύτερο προεδρικό γύρο, η ιδρυτική πεντάδα του Νέου Σοσιαλιστικού Κόμματος, ενός πολιτικού ρεύματος που φιλοδοξούσε να αλλάξει τον «συγκεντρωτικό, γηράσκοντα και απόντα» σοσιαλιστικό οίκο. Ο Βαλς ακολουθούσε πάντα έναν πιο μοναχικό δρόμο, άλλωστε τοποθετούνταν από τότε, αντίθετα με τους άλλους, στη δεξιά πτέρυγα του κόμματος –είχε συνυπογράψει εντούτοις το καλοκαίρι του 2002, από κοινού με τον Πεγιόν, άρθρο στη «Monde», με το οποίο κατήγγειλαν τον τότε επικεφαλής του PS, τον Φρανσουά Ολάντ, και τη διαβόητη προτίμησή του στη σύνθεση, τη συναίνεση και τις ισορροπίες.

Το Νέο Σοσιαλιστικό Κόμμα έχει πάψει να υφίσταται από χρόνια. Η φιλία του Μοντμπούρ και του Πεγιόν το ίδιο –ο πρώτος δεν άντεχε τον «δασκαλίστικο» τόνο του δεύτερου. Η τελευταία συμμαχία ανάμεσα στον Βαλς, τον Μοντμπούρ και τον Αμόν χρονολογείται το φθινόπωρο του 2013. Υπουργός Εσωτερικών τότε, ο Βαλς είχε επιστρατεύσει τη βοήθεια του υπουργού Βιομηχανικής Ανάκαμψης και του υφυπουργού Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας αντίστοιχα προκειμένου να εκδιώξει τον Ζαν-Μαρκ Ερό από το Ματινιόν και να αναλάβει εκείνος την πρωθυπουργία –ως αντάλλαγμα, τους υποσχέθηκε μεγαλύτερα υπουργεία και αλλαγή πολιτικής κατεύθυνσης, ιδιαίτερα στο οικονομικό και ευρωπαϊκό μέτωπο. Ο Βαλς έγινε πράγματι τον Μάρτιο του 2014 πρωθυπουργός, ο Μοντμπούρ ανέλαβε πράγματι υπουργός Οικονομίας και ο Αμόν υπουργός Παιδείας, στη θέση του Πεγιόν, που δεν συγχώρησε ποτέ στον Βαλς αυτή την «προδοσία». Πέντε μήνες αργότερα, μετά το πολλοστό ξέσπασμα εις βάρος της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης, Μοντμπούρ και Αμόν εκδιώχθηκαν από αυτή. Αυτή η primaire θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών. Που δείχνει όμως να ενδιαφέρει όλο και λιγότερους Γάλλους.

Χαστούκι και από νέο γκάλοπ

Και νέα δημοσκόπηση που είδε χθες το φως της δημοσιότητας θέλει τον Σοσιαλιστή υποψήφιο, όποιος και αν είναι, καθηλωμένο στην πέμπτη θέση στον πρώτο γύρο των γαλλικών προεδρικών εκλογών, πίσω από την ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν, που έρχεται και πάλι πρώτη σε πρόθεση ψήφου (25%-26%), τον δεξιό Φρανσουά Φιγιόν (24%), τον «υπερκομματικό» Εμανουέλ Μακρόν (16%-20%) και τον υποψήφιο της Ακρας Αριστεράς Ζαν-Λικ Μελανσόν (12,5%-13%). Το καλύτερο ποσοστό το συγκεντρώνει ο Μανουέλ Βαλς, και είναι μόλις 11%.