Στην Ισπανία δεν έχει εφευρεθεί ακόμη ο όρος διαπλοκή. Αυτές τις ημέρες, πάντως, ξεκίνησε στη Μαδρίτη η πρώτη από μια σειρά από μεγάλες δίκες που αφορούν ακριβώς αυτό: τις μίζες που έδιναν επιχειρηματίες στα δύο μεγάλα κόμματα, το Λαϊκό και το Σοσιαλιστικό, για να πάρουν έργα την εποχή της κατασκευαστικής φούσκας. Σε αυτήν την πρώτη δίκη θα καταθέσουν περισσότεροι από 300 μάρτυρες, ενώ οι κατηγορούμενοι φτάνουν τους 37. Το ποσό που διακινήθηκε συνολικά υπολογίζεται στα 350 εκατ. ευρώ. Τα πρόσωπα – κλειδιά είναι πάντως δύο, ο επιχειρηματίας Φρανθίσκο Κορέα και ο ταμίας του Λαϊκού Κόμματος Λουίς Μπάρθενας. «Το 1996, ο Λουίς Μπάρθενας μού είπε: «Εχεις επαφές με επιχειρηματίες, έχω επαφές με πολιτικούς. Θα κινηθούμε με τέτοιο τρόπο ώστε τα δημόσια έργα να καταλήγουν σε επιχειρηματίες που έχουν διάθεση να συνεργαστούν με το κόμμα» κατέθεσε ο Κορέα στο δικαστήριο, ο οποίος είχε συλληφθεί για την υπόθεση το 2009. Ο Μπάρθενας κατηγορείται ότι είχε καταθέσει 48 εκατ. ευρώ σε τραπεζικούς λογαριασμούς στην Ελβετία. Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, οι επιχειρηματίες του κατασκευαστικού ή και άλλων τομέων προσέφεραν μίζες σε μετρητά, πόρνες ή πανάκριβα δώρα μεταξύ του 1999 και του 2005 προκειμένου να εξασφαλίσουν τη συμμετοχή τους σε δημόσια έργα. Από τις μίζες αυτές χρηματοδοτήθηκε παράνομα το Λαϊκό Κόμμα και οι προεκλογικές του εκστρατείες, ενώ χρήματα κατέληγαν και στις τσέπες των ηγετικών στελεχών του κόμματος υπό τη μορφή έξτρα και αδήλωτης αμοιβής. «Πέρασα ημέρες και νύχτες στη Γένοβα [σ.σ. τα γραφεία του Λαϊκού Κόμματος στη Μαδρίτη]. Περνούσα περισσότερο χρόνο εκεί παρά στο γραφείο μου. Ενιωθα σαν να ήταν το σπίτι μου» κατέθεσε ακόμη ο Κορέα στο δικαστήριο.

Η διαφθορά ήταν πανταχού παρούσα στην Ισπανία κατά την οικονομική έκρηξη που γνώρισε η χώρα στην αρχή της χιλιετίας. Εως το 2006 στην Ισπανία χτίζονταν περισσότερες από 750.000 κατοικίες τον χρόνο –περισσότερες απ’ ό,τι στη Γερμανία, στη Βρετανία και την Ιταλία μαζί. Το 2007, ο κατασκευαστικός τομέας μετρούσε περίπου το 16% του ΑΕΠ όταν στις άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες μετά βίας έφτανε το 9%. Από τον ίδιο τομέα δημιουργήθηκαν μεταξύ του 1996 και του 2007 περίπου το ένα τέταρτο των θέσεων που είχαν δημιουργηθεί συνολικά στη χώρα. «Ολα αυτά δεν μπορούν να εξηγηθούν χωρίς τις μίζες» επισημαίνει στην ηλεκτρονική επιθεώρηση «Politico» ο Λουίς Γκαρικάνο, καθηγητής στη London School of Economics και υπεύθυνος για την οικονομική πολιτική του φιλελεύθερου κόμματος Πολίτες.

Ο ίδιος επισημαίνει ότι η διαφθορά εκείνης της περιόδου στην Ισπανία συγκρίνεται μόνο με το σκάνδαλο της «μιζούπολης» που συντάραξε την Ιταλία στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και οδήγησε στη διάλυση της Χριστιανικής Δημοκρατίας και του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Οπως φαίνεται, τα παλιά κόμματα στην Ισπανία είναι πιο ανθεκτικά.

ΤΟ ΣΟΚ. Αναλυτές σημειώνουν ότι το σοκ της διαφθοράς ωρίμασε την ισπανική κοινωνία: οι ισπανοί πολίτες επιδεικνύουν πλέον πολύ μικρότερη ανοχή απέναντι σε τέτοια φαινόμενα, ενώ έχουν αντίληψη του κόστους για την ισπανική οικονομία.

Η κουλτούρα της ατιμωρησίας

Σύμφωνα με τον Βίκτορ Λαπουέντε, λέκτορα στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ που έχει κάνει εκτεταμένη έρευνα στο θέμα της διαφθοράς, η Ισπανία δεν υποφέρει από τη μικροδιαφθορά, το φαινόμενο που παρατηρείται ευρέως στις αναπτυσσόμενες χώρες. Εχει τεράστιο πρόβλημα «μεγάλης διαφθοράς». Και επισημαίνει ότι επί πολλά χρόνια υπήρχε μια κουλτούρα ατιμωρησίας και μια σειρά από υπερβολές που θα ήταν αδιανόητες σε πολλές άλλες χώρες. «Οι ξένοι συνάδελφοί μου – λέει ο ισπανός ακαδημαϊκός – δεν μπορούν να πιστέψουν ότι διακινήθηκε ένα τόσο τεράστιο ποσό σε υποθέσεις διαφθοράς στην Ισπανία».

Τελευταία Νέα