Η «παύση των εχθροπραξιών» που είχε τεθεί σε ισχύ στη Συρία στις 27 Φεβρουαρίου, επιτρέποντας την έναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών στη Γενεύη, δεν άντεξε περισσότερο από έναν μήνα. Η συριακή αντιπολίτευση είχε αποφασίσει να αποχωρήσει από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων καταγγέλλοντας συνέχιση της σφαγής: η αεροπορία του καθεστώτος είχε πράγματι συνεχίσει να βομβαρδίζει αμάχους στις ζώνες που ελέγχονταν από τους αντάρτες και οι Ρώσοι είχαν συνεχίσει να χτυπούν μαζικά από αέρος όλες τις ομάδες της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων τις οποίες στηρίζουν οι Δυτικοί και οι αραβικές πρωτεύουσες. Μπορεί να έχει άραγε καλύτερη τύχη η συμφωνία εκεχειρίας που επιτεύχθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου στη Γενεύη, έπειτα από δεκάωρη διαπραγμάτευση και έξι προγενέστερα τετ α τετ, ανάμεσα στον αμερικανό και τον ρώσο υπουργό Εξωτερικών;

Η εκεχειρία πρέπει κανονικά να εφαρμοστεί σε ολόκληρη τη Συρία από σήμερα, ημέρα έναρξης της τριήμερης γιορτής του Αϊντ αλ Φιτρ, που σηματοδοτεί το τέλος του Ραμαζανιού· σε μία εβδομάδα και εφόσον συνεχίζεται η κατάπαυση του πυρός, η συμφωνία προβλέπει τη διάνοιξη ασφαλών διαδρόμων για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στους αμάχους· παράλληλα, Ουάσιγκτον και Μόσχα συμφώνησαν να συγκροτήσουν ένα «κοινό κέντρο διοίκησης» όπου θα επιλέγονται από κοινού οι στόχοι που θα βομβαρδίζονται. ΗΠΑ και Ρωσία συνέταξαν πέντε κείμενα τα οποία θα επιτρέψουν θεωρητικά «μια συντονισμένη μάχη εναντίον της τρομοκρατίας και την επανάληψη της εκεχειρίας του Φεβρουαρίου σε βελτιωμένη μορφή». Τα κείμενα αυτά, ωστόσο, παραμένουν εμπιστευτικά και αυτό καθιστά ακόμα πιο δύσκολη την αποτίμηση της τήρησης των δεσμεύσεων που ανέλαβαν δυο χώρες οι οποίες στηρίζουν αντίπαλα στρατόπεδα στη διαμάχη. Ο ίδιος ο Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε πως δεν είναι σε θέση να εγγυηθεί «100%» την ευόδωση αυτού του νέου σχεδίου.

«Η κυβέρνηση Ομπάμα, οι ΗΠΑ κάνουν ένα βήμα εμπρός καθώς πιστεύουμε πως η Ρωσία έχει τη δυνατότητα να ασκήσει πίεση στο καθεστώς Ασαντ ώστε να βάλει τέλος στη διαμάχη και να προσέλθει στο τραπέζι των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων» δήλωσε από την πλευρά του ο Τζον Κέρι. «Βάση» της συμφωνίας, σύμφωνα με τον αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, αποτελεί η υπόσχεση του καθεστώτος να απόσχει από κάθε αεροπορική επίθεση στις ζώνες των ανταρτών, ακόμα και με άλλοθι τη στοχοποίηση των τζιχαντιστών του πρώην Μετώπου Αλ Νόσρα. Ο ίδιος κάλεσε τους μαχητές της μετριοπαθούς συριακής αντιπολίτευσης να αποστασιοποιηθούν από τις τζιχαντικές ομάδες –ειδάλλως μπορεί να βρεθούν σε ένα δεύτερο στάδιο και οι ίδιοι στο στόχαστρο.

Πέντε χρόνια μετά την έναρξη ενός πολέμου που έχει κοστίσει τη ζωή περισσότερων από 250.000 ανθρώπων και έχει εκτοπίσει εκατομμύρια άλλους, οι ελπίδες να μη μείνει η συμφωνία στα χαρτιά είναι λιγοστές. Οπως επισημαίνει πάντως η «Μοντ», αν και για διαφορετικούς λόγους, τόσο η Ουάσιγκτον όσο και η Μόσχα επιθυμούσαν να καταλήξουν γρήγορα σε αποτελέσματα. Η κυβέρνηση Ομπάμα ήθελε την ευκαιρία να επιδείξει το σχέδιο αυτό στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, που ξεκινάει στις 20 Σεπτεμβρίου. Το Κρεμλίνο, από την πλευρά του, κατάφερε να ξαναβρεί με τη στρατιωτική εμπλοκή του στη Συρία από τον Σεπτέμβριο του 2015 έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στη Μέση Ανατολή –ρόλο απαραίτητο για τη «μεγάλη επιστροφή» του στη διεθνή σκηνή. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν, ωστόσο, μοιάζει επίσης να συνειδητοποιεί τον κίνδυνο να βυθιστεί στο συριακό τέλμα. «Οι Ρώσοι βομβάρδισαν τον τόπο μέχρι υποταγής όσο εμείς κοιτούσαμε αλλού» δήλωσε αμερικανός αξιωματούχος στην «Γκάρντιαν». «Εφεραν τον θάνατο και την καταστροφή και τώρα λένε μπορούμε να σας φέρουμε τη ζωή. Θέλουν να δουλέψει αυτό. Θα δούμε».

Τα πιο δύσκολα έπονται

Ακόμα και αν η εκεχειρία αντέξει, επισημαίνει η «Μοντ», τα πιο δύσκολα – η επανάληψη στη Γενεύη των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων – έπονται: η Μόσχα εννοεί να διασφαλίσει την επιβίωση του καθεστώτος Ασαντ, η συριακή αντιπολίτευση αξιώνει την άμεση αποχώρησή του και οι Δυτικοί υπενθυμίζουν πως «επ’ ουδενί μπορεί να αποτελέσει το μέλλον της Συρίας» – παρότι δέχονται πλέον να παραμείνει στη θέση του κατά την έναρξη της διαδικασίας.

Τελευταία Νέα