Οσοι εξέφραζαν επιφυλάξεις απέναντι στη συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ενωσης με την Τουρκία για τους πρόσφυγες μπορούν να αισθάνονται δικαιωμένοι. Οχι μόνο γιατί η διαδικασία επιστροφής κινείται με ρυθμούς χελώνας –από τον περασμένο Μάρτιο λένε τα στοιχεία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη έχουν επιστρέψει στην Τουρκία 399 πρόσφυγες. Αλλά και επειδή η ελληνική Δευτεροβάθμια Επιτροπή Εκδίκασης Προσφυγών αποφάσισε ότι η Τουρκία είναι μη ασφαλής χώρα. Αν αυτή η απόφαση τελεσιδικήσει, τότε η συμφωνία μπλοκάρει αυτομάτως και τινάζεται στον αέρα.

Στο θέμα είχαν αναφερθεί στις αρχές της περασμένης εβδομάδας οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» επισημαίνοντας ότι ο αριθμός των επαναπροωθήσεων είναι πολύ κάτω από τις προσδοκίες της ΕΕ και ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες αναμένεται να αυξηθεί ο αριθμός των αφίξεων νέων προσφύγων και μεταναστών. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις 20 του περασμένου Μαρτίου, οπότε τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία, έχουν περάσει τα ελληνικά σύνορα 8.500 πρόσφυγες και μετανάστες. Από την άλλη πλευρά, οι ελληνικές Αρχές έχουν εγκρίνει πάνω από το 30% των αιτήσεων για άσυλο που έχουν κατατεθεί το ίδιο διάστημα από τους σύρους πολίτες. Το ποσοστό αυτό –σημείωναν ευρωπαίοι αξιωματούχοι και μέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων –είναι επίσης πολύ υψηλότερο από αυτό που ανέμεναν οι Βρυξέλλες.

Ο χαμηλός ρυθμός των επαναπροωθήσεων και η γενναιοδωρία στην παροχή ασύλου –σχολίαζαν οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» –θα ενοχλήσει πολλούς στις Βρυξέλλες. Ελληνες αξιωματούχοι δήλωναν πάντως στη βρετανική εφημερίδα ότι αυτή είναι η πολιτική της Αθήνας, ενώ απέρριπταν τους ισχυρισμούς ότι η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας μπορεί να καταρρεύσει εάν συνεχιστεί αυτή η τάση. Επισήμαιναν επίσης ότι οι ελληνικοί νόμοι για τη μετανάστευση δεν αναγνωρίζουν την Τουρκία ως ασφαλή χώρα για τους πρόσφυγες.

Στην απόφαση της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής Εκδίκασης Προσφυγών αποτυπώνεται ακριβώς αυτό το πνεύμα. Η απόφαση εκδόθηκε έπειτα από προσφυγή σύρου πολίτη του οποίου η αίτηση ασύλου απορρίφθηκε με αποτέλεσμα να πρέπει να επιστρέψει στην Τουρκία. Το γεγονός ότι η γειτονική χώρα κρίθηκε μη ασφαλής σημαίνει ότι η αίτηση ασύλου θα πρέπει να εξεταστεί εκ νέου με περισσότερες λεπτομέρειες και στοιχεία, διαδικασία που είναι εξαιρετικά χρονοβόρα. Η προσφυγή του σύρου πολίτη είναι μία από τις 74 που κατατέθηκαν. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η υπηρεσία ασύλου εξέτασε 174 αιτήσεις Σύρων από τις οποίες έγιναν δεκτές οι 100. Με δεδομένο ότι η προσφυγή του ενός έγινε δεκτή, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι την ίδια τύχη θα έχουν και οι προσφυγές των υπόλοιπων 73 Σύρων που προχώρησαν σε ανάλογη κίνηση.

Η συμφωνία Ευρωπαϊκής Ενωσης – Τουρκίας σκαλώνει. Και η ανάληψη της πρωθυπουργίας στη γειτονική χώρα από τον Μπιναλί Γιλντιρίμ, ισλαμιστή και στενό σύμμαχο του Ταγίπ Ερντογάν κάνει τα πράγματα πιο δύσκολα. Από την άποψη αυτή, το ταξίδι του έλληνα Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα την ερχόμενη Δευτέρα στην Κωνσταντινούπολη κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό.