Κανείς δεν έχει ωστόσο την παραμικρή αμφιβολία πως η απομάκρυνση του πρωθυπουργού ήταν επιλογή του προέδρου. Και πως η επιλογή αυτή δεν έχει άλλο στόχο παρά να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τις εξουσίες του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που δεν κρύβει τη φιλοδοξία του να μετατρέψει το πολίτευμα της Τουρκίας από προεδρευόμενη σε προεδρική δημοκρατία.
Σύμφωνα με τη «Μοντ», ο Ερντογάν «δεν εκτίμησε καθόλου το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός του ενήργησε ως μοναχικός καβαλάρης στις Βρυξέλλες στο θέμα της προσφυγικής/μεταναστευτικής κρίσης. Με βάση δημοσιεύματα του Τύπου, ήταν ο Νταβούτογλου αυτός που αποφάσισε και πρότεινε από μόνος του στη γερμανίδα καγκελάριο, χωρίς να ρωτήσει τον Ερντογάν, την επιστροφή όλων των προσφύγων και των μεταναστών που φτάνουν στην Ελλάδα από τις 20 Μαρτίου».
Ο τούρκος πρόεδρος δεν εκτίμησε καθόλου ούτε τη δεδηλωμένη επιθυμία του Νταβούτογλου να επιστρέψει η Αγκυρα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους κούρδους αντάρτες. Διάσταση απόψεων υπήρξε επίσης τελευταία μεταξύ τους στο θέμα της προφυλάκισης δημοσιογράφων στη διάρκεια της δίκης τους, μέτρο στο οποίο ο απερχόμενος πια τούρκος πρωθυπουργός αντιτάχθηκε δημόσια.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο Ερντέμ Γκιουλ από την εφημερίδα «Τζουμχουριέτ», ορισμένοι αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών, του στρατού και του υπουργείου Εξωτερικών έγιναν με τον καιρό θερμοί υποστηρικτές του Νταβούτογλου, γεγονός που «τροφοδότησε ανησυχία στο προεδρικό περιβάλλον». Στην πραγματικότητα, ο Ερντογάν είχε ήδη φροντίσει να ροκανίσει την εξουσία και τον έλεγχο του Νταβούτογλου επί του AKP: στις 29 Απριλίου, η κεντρική επιτροπή του, που αποτελείται κατά τα τρία τέταρτα από έμπιστους του τούρκου προέδρου, του αφαίρεσε τη δυνατότητα να διορίζει ο ίδιος τους υπευθύνους του κόμματος στις περιφέρειες.
Ο ίδιος διαβεβαίωνε πως δεν θα γίνουν νέες εκλογές προτού εκπνεύσει η θητεία της κυβέρνησης το 2019. Εντούτοις, δύο υψηλόβαθμοι τούρκοι αξιωματούχοι είπαν στο πρακτορείο Reuters πως το πιθανότερο σενάριο είναι να γίνουν κοινοβουλευτικές εκλογές μέσα στο φθινόπωρο –οι τρίτες μέσα σε λιγότερο από 18 μήνες. Στόχος θα ήταν να εξασφαλίσει το AKP τα δύο τρίτα των 550 εδρών του Κοινοβουλίου, μια προσθήκη 50 εδρών στις 317 που έχει σήμερα, ώστε να μπορέσει να αλλάξει το Σύνταγμα χωρίς την ανάγκη δημοψηφίσματος.
Τρέμει η συμφωνία
Είτε γίνουν πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές στην Τουρκία είτε όχι, η αποχώρηση του Αχμέτ Νταβούτογλου αναμένεται να δοκιμάσει τις σχέσεις της Αγκυρας με την Ευρώπη. «Εκδιώκοντας τον πολιτικό που υπήρξε ο πλέον αξιόπιστος εταίρος των Βρυξελλών στην Αγκυρα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αφαίρεσε ακόμα ένα τουβλάκι από τον ήδη επισφαλή πύργο Jenga με τον οποίο ισοδυναμεί η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας για τη μετανάστευση» σχολίαζε χθες το Politico.