Δύο ξένοι ηγέτες, δύο επίσημες επισκέψεις, πρώτη φορά στις ΗΠΑ και για τους δύο, ένα κλίμα που δεν θα μπορούσε να είναι πιο διαφορετικό. Τουλάχιστον 15.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν χθες στους κήπους του Λευκού Οίκου προκειμένου να δουν από κοντά τον Πάπα που μαγνητίζει με την ταπεινότητα και την επικέντρωσή του σε ζητήματα όπως το περιβάλλον και η κοινωνική δικαιοσύνη. Το βλέμμα του Μπαράκ και της Μισέλ Ομπάμα, όταν ο Φραγκίσκος έφτασε στον Λευκό Οίκο με το φιατάκι του, ήταν αποκαλυπτικό της γοητείας που (τους) ασκεί ο πνευματικός ηγέτης 1,2 δισεκατομμυρίων ρωμαιοκαθολικών. Μεγαλοπρεπής, όπως προστάζει το πρωτόκολλο, θα είναι και η υποδοχή που θα επιφυλάξει αύριο ο Ομπάμα στον ηγέτη 1,4 δισεκατομμυρίων Κινέζων, Σι Τζινπίνγκ. Αλλά αυτή τη φορά τα χαμόγελα θα είναι τυπικά, η ατμόσφαιρα τεταμένη και διαδηλωτές δεν θα φαίνονται με γυμνό μάτι –το απαίτησε ο κινέζος πρόεδρος.

Και οι δύο ηγέτες έφτασαν στις ΗΠΑ την Τρίτη, ο Πάπας για εξαήμερη, ο Σι για επταήμερη επίσκεψη. Ο Φραγκίσκος έγινε χθες δεκτός στον Λευκό Οίκο, κατόπιν απηύθυνε ομιλία στους αμερικανούς αρχιεπισκόπους –οι πιο συντηρητικοί ανάμεσά τους δυσκολεύονται να αποδεχθούν τη νέα κατεύθυνση που δίνει στην Εκκλησία. Σήμερα θα γίνει ο πρώτος Ποντίφικας που μιλάει στο Κογκρέσο, αύριο θα απευθυνθεί στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Στο πρόγραμμά του περιλαμβάνονται επίσης μία υπαίθρια λειτουργία στην Πενσιλβάνια, όπου αναμένεται να παραστούν 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι, συναντήσεις με φτωχούς μετανάστες, φυλακισμένους, αστέγους.

«Δεν είναι απλώς ο Πάπας. Είναι ένας κουλ Πάπας» ήταν η χαρακτηριστική δήλωση που έκανε ένας από τους χιλιάδες ανθρώπους που βγήκαν στους δρόμους τής (απαθούς συνήθως) Ουάσιγκτον για να καλωσορίσουν τον Πάπα και το παπαμομπίλ του. Θα ήταν άστοχο να συγκρίνει κανείς τη δημοτικότητα δύο τόσο διαφορετικών ηγετών όπως ο Φραγκίσκος και ο Σι. Δημοσκόπηση, πάντως, έδειξε πως το 54% των Αμερικανών (έναντι 36% προ πενταετίας) έχει αρνητική εικόνα για την Κίνα και το 67% θεωρεί σοβαρό πρόβλημα το γεγονός ότι το Πεκίνο είναι ο μεγαλύτερος κάτοχος αμερικανικού χρέους (1,24 τρισ. δολάρια), ιδιαίτερα σε μια περίοδο που η κινεζική ανάπτυξη ασθμαίνει.

Χειραγώγηση του εθνικού νομίσματος, κυβερνοκατασκοπεία, εδαφικές φιλοδοξίες του Πεκίνου στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, ανθρώπινα δικαιώματα: τα σημεία τριβής ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες παγκόσμιες δυνάμεις είναι τόσα, που ορισμένοι ειδικοί εκτιμούν πως η ψυχρότητα ανάμεσά τους θυμίζει τις εποχές της σφαγής στην Τιενανμέν, το 1989. Ο Σι ξεκίνησε την επίσκεψή του στις ΗΠΑ από το Σιάτλ, απηύθυνε την πρώτη του ομιλία σε ένα κοινό αποτελούμενο κυρίως από επιχειρηματίες (το οποίο κέρδισε κάνοντας αστεία με παραπομπές στην ποπ κουλτούρα και δίνοντας υποσχέσεις για μεταρρυθμίσεις) και συνέχισε χθες να αναδεικνύει τη συνεργασία της Κίνας με αμερικανικές επιχειρήσεις με μια ομιλία σε 30 γίγαντες της υψηλής τεχνολογίας, όπως ο Τιμ Κουκ και ο Τζεφ Μπέζος, μια επίσκεψη σε εργοστάσιο της Boeing και μία άλλη στο κάμπους της Microsoft.

Στις δηλώσεις του εμφανίστηκε συμφιλιωτικός, καθησυχαστικός, απηύθυνε έκκληση για ένα «νέο μοντέλο σχέσεων με τις ΗΠΑ», με «περισσότερη κατανόηση και εμπιστοσύνη, λιγότερη απόσταση και καχυποψία», διαβεβαίωσε πως το Πεκίνο δεν επιζητεί τη σύγκρουση και παρουσίασε τη χώρα του ως «ένθερμο υπερασπιστή της κυβερνοασφάλειας». Οταν μεταβεί πάντως ο Ομπάμα στη Νέα Υόρκη για τη Συνέλευση του ΟΗΕ, δεν θα καταλύσει στο θρυλικό Waldorf Astoria, το ξενοδοχείο των αμερικανών προέδρων από το 1947. Επισήμως, η απόφαση ελήφθη για λόγους «κόστους, τοποθεσίας και ασφάλειας». Αλλά ο αμερικανικός Τύπος μιλά ανοικτά για φόβους κατασκοπείας στους κόλπους του μεγάρου της Park Avenue, που αγοράστηκε στα τέλη του 2014 από κινεζική ασφαλιστική εταιρεία.

Το tweet της υποδοχής

Ομπάμα και Φραγκίσκος διαφωνούν σε ζητήματα όπως οι αμβλώσεις ή οι γάμοι ομοφύλων. Ομονοούν όμως σε θέματα όπως η κλιματική αλλαγή – ένα πρόβλημα που, όπως είπε χθες ο Φραγκίσκος, «δεν μπορούμε άλλο να αφήνουμε στις μελλοντικές γενιές» –ή η αναγκαιότητα καταπολέμησης των εισοδηματικών ανισοτήτων. «Καλώς ήρθατε στον Λευκό Οίκο @Pontifex! Τα μηνύματα αγάπης, ελπίδας και ειρήνης σας μας εμπνέουν όλους» ήταν το (χαρακτηριστικό) tweet που έστειλε ο Ομπάμα προτού υποδεχθεί τον Φραγκίσκο.