Κλίνατε επ’ αριστερά για τους βρετανούς Εργατικούς

Λένε πως ο μόνος λόγος για τον οποίο πρότειναν βουλευτές των βρετανών Εργατικών τον Τζέρεμι Κόρμπιν ως υποψήφιο για την κομματική ηγεσία ήταν για να χαροποιήσουν τους πιο αριστερούς ακτιβιστές στις περιφέρειές τους και να δείξουν τι όμορφη πολυφωνία υπάρχει στους κόλπους του κόμματος. Μετά την πανωλεθρία που υπέστησαν άλλωστε στις εκλογές του Μαΐου, τη χειρότερη ήττα τους εδώ και δεκαετίες, τα βαριά ονόματα των Εργατικών ήταν πεπεισμένα πως το κόμμα έπρεπε να μετατοπιστεί επειγόντως προς το κέντρο, προκειμένου να ξανακερδίσει τους ψηφοφόρους. Ο Κόρμπιν ήταν στα μάτια τους κάτι σαν τον εξιλαστήριο υποψήφιο της ριζοσπαστικής Αριστεράς, μοναδικός ρόλος του οποίου ήταν να σφαγιαστεί τελετουργικά.

Και πράγματι, μέχρι πριν από τέσσερις εβδομάδες οι βρετανοί μπούκις πόνταραν 100-1 εναντίον του. Να όμως που τα πράγματα άλλαξαν. Ο ψηλόλιγνος, πράος 66χρονος με το σκαμμένο πρόσωπο και τα πάντα φθαρμένα σακάκια που δεν έχει αναλάβει ποτέ κυβερνητικό πόστο, μετατράπηκε σε φαβορί όχι μόνο των μπούκερ αλλά και των δημοσκόπων. Τα μεγαλύτερα συνδικάτα έχουν προσφέρει τη στήριξή τους σε αυτόν τον αυστηρά χορτοφάγο που δεν πίνει αλκοόλ και μετακινείται με ποδήλατο. Οι προεκλογικές του συναντήσεις προσελκύουν χιλιάδες ανθρώπους, χιλιάδες είναι και οι νέοι που έχουν σπεύσει να γίνουν μέλη του κόμματος.

«Κόρμπιν-μάνια»

«Ο Τζέρεμι Κόρμπιν για πρωθυπουργός; Γιατί όχι;» έγραφε χθες στην «Γκάρντιαν» ο γνωστός βρετανός μουσικός, συνθέτης και παραγωγός Μπράιαν Ινο, περιγράφοντας πόσο ενθουσιάστηκε μαζί του η 25χρονη, πολιτικά άστεγη μέχρι πρόσφατα, κόρη του όταν τον άκουσε σε ομιλία του στο Μπέρμιγχαμ. Η «Γκάρντιαν» δεν διστάζει πλέον να μιλήσει για «Κόρμπιν-μάνια». Οι δύο βασικοί, σαφώς νεότεροι, αντίπαλοί του και πρώην υπουργοί Αντι Μπέρναμ και Ιβέτ Κούπερ παρακολουθούν καθημερινά τόνους μελάνης να χύνονται χάριν του Τζέρεμι Κόρμπιν στον Τύπο, ο οποίος τον χαρακτηρίζει ό,τι πιο κοντινό στον ΣΥΡΙΖΑ, ή και στο ισπανικό Podemos, έχει η Βρετανία. Αλλά η «μανία» αυτή επιφέρει πόλωση στο κόμμα των Εργατικών και πανικό σε ένα μεγάλο κομμάτι του.

Μεγαλοστελέχη που υπηρέτησαν ως υπουργοί επί Τόνι Μπλερ και Γκόρντον Μπράουν, από το 1997 έως το 2010, διατυπώνουν όλο και περισσότερο πανικόβλητες προειδοποιήσεις πως μια στροφή προς τα αριστερά θα καταδίκαζε το κόμμα στην εκλογική λήθη. Οι κυβερνώντες Τόρις δεν κρύβουν τη χαρά τους. Η δεξιά «Ντέιλι Τέλεγκραφ» έφτασε σε σημείο να καλέσει τους συντηρητικούς αναγνώστες της να γίνουν μέλη των Εργατικών και να ψηφίσουν μεταξύ 14 Αυγούστου και 10 Σεπτεμβρίου στην εσωκομματική ψηφοφορία υπέρ του Κόρμπιν ώστε να το φορτώσουν με έναν «γενειοφόρο σοσιαλιστή απωθητικό ψηφοφόρων» ως ηγέτη και να το «καταδικάσουν διά παντός». Και μπορεί ο Τόνι Μπλερ, ο βασικός αρχιτέκτονας της μετατόπισης των Εργατικών προς το κέντρο τη δεκαετία του 1990, που έβγαλε το κόμμα από 18 χρόνια εκλογικής ξηρασίας για να κερδίσει τρεις εκλογές, να μη χρησιμοποίησε τόσο βαριές κουβέντες, συνέστησε εντούτοις σε όσους νιώθουν την καρδιά τους να χτυπάει για τον Κόρμπιν να σκεφτούν το ενδεχόμενο «μεταμόσχευσης καρδιάς».

Αντίδοτο στον Μπλερ

«Κερδίζεις από το κέντρο, κερδίζεις όταν γίνεσαι ελκυστικός σε ένα ευρύ φάσμα ψηφοφόρων. Δεν κερδίζεις με ένα πρόγραμμα στα αριστερά της Αριστεράς» επισήμανε ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας. Για πολλούς νέους, ακτιβιστές και συνδικαλιστές, ωστόσο, ο Μπλερ είναι κόκκινο πανί και ο «σοσιαλισμός χωρίς συμβιβασμό» του Τζέρεμι Κόρμπιν είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να συμβεί σε ένα κόμμα το οποίο εκφέρει σήμερα στα αφτιά τους έναν λόγο που ελάχιστα διαφέρει από εκείνον των Τόρις του Ντέιβιντ Κάμερον. Οι ίδιοι θεωρούν πως οι κεντρώοι που είχαν τα ηνία των Εργατικών επί δύο δεκαετίες πρόδωσαν στις τελευταίες εκλογές τις ρίζες τους, παπαγαλίζοντας τις πολιτικές των συντηρητικών αντιπάλων τους και καθιστώντας το κόμμα μάταιο. «Πιστεύουμε πως η ώρα της αλλαγής έχει φτάσει» διακήρυξε ο Ντέιβ Γουάρντ, γενικός γραμματέας του συνδικάτου CWU, που έχει προσφέρει τη στήριξή του στον Κόρμπιν, όπως και τα συνδικάτα Unite και Unison. Ο ίδιος χαρακτήρισε τον Κόρμπιν «αντίδοτο στον ιό» του μπλερισμού. «Ο κόσμος λέει πως είναι ένας παλαιοαριστερός, αλλά για τη δική μου γενιά οι ιδέες του μοιάζουν αρκετά καινούργιες» επισήμανε μια νεαρή οπαδός του Κόρμπιν σε πρόσφατη συγκέντρωσή του.

«Εχω βρεθεί στην Ελλάδα, έχω βρεθεί στην Ισπανία» δήλωσε ο ίδιος ο Τζέρεμι Κόρμπιν. «Είναι πολύ ενδιαφέρον να βλέπεις πως τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα που δέχθηκαν τη λιτότητα και την εφάρμοσαν κατέληξαν να χάσουν πολλά μέλη και ψηφοφόρους τους». Αυτά που θέλει ο ίδιος: να βάλει τέλος στη λιτότητα, να αυξήσει τους φόρους για τις επιχειρήσεις και τους πλουσιότερους, να επανεθνικοποιήσει τους σιδηροδρόμους και την ενέργεια, να επαναφέρει τη δωρεάν φοίτηση στα πανεπιστήμια, να παροπλίσει τα πυρηνικά υποβρύχια Trident. Τα «Corby-nomics» προβλέπουν επίσης δημόσιες επενδύσεις στις υποδομές, τη στέγαση και τη βιομηχανία της υψηλής τεχνολογίας και τη χρησιμοποίηση στοχευμένης ποσοτικής χαλάρωσης, σε συνδυασμό με ένα φορολογικό σύστημα με ρόλο ανακατανομής του πλούτου και μια ενίσχυση των εργασιακών δικαιωμάτων. «Πιστεύω πως μπορούμε να ξαναφέρουμε πίσω στους Εργατικούς πολλούς ανθρώπους προσφέροντας κάτι που είναι σαφές, ριζοσπαστικό, που δίνει μεγαλύτερη ελπίδα» δήλωσε.

Γεννημένος το 1949 στο Τσίπενχαμ του Ουίλτσαϊρ, από πατέρα ηλεκτρολόγο μηχανολόγο και μητέρα καθηγήτρια Μαθηματικών, αμφότεροι ακτιβιστές υπέρ της ειρήνης, ο Τζέρεμι Κόρμπιν υπήρξε δημοσιογράφος και συνδικαλιστικός εκπρόσωπος προτού εκλεγεί για πρώτη φορά στη Βουλή των Κοινοτήτων το 1983. Κατά την 32ετή βουλευτική σταδιοδρομία του ήταν πολλές οι φορές που αρνήθηκε να συμμορφωθεί προς τις οδηγίες ψήφου της κομματικής ηγεσίας. Μόλις προ μηνός ήταν ο μοναδικός από τους υποψηφίους για την ηγεσία των Εργατικών που ψήφισε στο Κοινοβούλιο εναντίον ενός νομοσχεδίου των Συντηρητικών, το οποίο περιελάμβανε μεγάλες μειώσεις στις φοροαπαλλαγές που αυξάνουν εμμέσως τα εισοδήματα των χαμηλά αμειβομένων. Η Χάριετ Χάρμαν, προσωρινή ηγέτις των Εργατικών μετά την εκλογική ήττα και την παραίτηση του Εντ Μίλιμπαντ, είχε καλέσει τους βουλευτές του κόμματος να απόσχουν, με το επιχείρημα πως οι Εργατικοί έπρεπε να δείξουν στους ψηφοφόρους ότι αντιμετωπίζουν με σοβαρότητα τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών και τη μεταρρύθμιση των κοινωνικών επιδομάτων. Αλλά ο Κόρμπιν αποφάνθηκε πως δουλειά της αντιπολίτευσης είναι να αντιτάσσεται σε νόμους που αυξάνουν τη φτώχεια. Χαρακτηριστικό της απήχησής του είναι πως ήδη κυκλοφορούν ένα σωρό «αστικοί θρύλοι» γύρω από αυτόν –ένας τον θέλει να χώρισε τη δεύτερη από τις τρεις συζύγους του διότι ήθελε να στείλουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικό σχολείο.

Αλλαξε τους κανόνες

Πολλοί αναλυτές εκτιμούν, παρ’ όλ’ αυτά, πως το όνομα που θα ανακοινωθεί στις 12 Σεπτεμβρίου δεν θα είναι αυτό του Κόρμπιν, πως θα χάσει τη μάχη για την ηγεσία από τον Μπέρναμ ή την Κούπερ. Με βάση το εκλογικό σύστημα των Εργατικών, αν δεν συγκεντρώσει κανένας υποψήφιος το 50% των ψήφων, καταμετρούνται οι δεύτερες επιλογές. Αν λοιπόν αρκετοί υποστηρικτές ενός υποψηφίου του κατεστημένου επιλέξουν τον άλλο ως δεύτερο καλύτερο, θα μπορούσαν να επιφέρουν ήττα του Κόρμπιν. Ακόμα όμως και σε αυτή την περίπτωση η άνοδός του έχει ήδη αλλάξει –όπως έγραφε χθες στην «Γκάρντιαν» o Σέουμας Μίλνε –«τους κανόνες του παιχνιδιού. Ο Κόρμπιν έσπρωξε μια ατζέντα εναντίον της λιτότητας μέχρι την καρδιά της πολιτικής συζήτησης, υποχρέωσε τους αντιπάλους του να σταματήσουν τη στροφή τους προς τα δεξιά και έφερε δεκάδες χιλιάδες νέους ανθρώπους στην ενεργό πολιτική. Οποιος και αν κερδίσει, αυτό το κίνημα δεν πρόκειται να εξαφανιστεί».