«Αυτό δεν είναι σανατόριο, αυτό είναι γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης, όπου μπορείτε να αναμένετε πως θα ζήσετε για τρεις μήνες… Υπάρχει ένας τρόπος για να βγείτε από ‘δώ και αυτός είναι μέσω της καμινάδας του κρεματορίου».
Τα λόγια ανήκουν στον Καρλ Φριτς ενώ αυτός που τα ανακαλεί στη μνήμη του είναι ο Γιόζεφ Πατσζίνσκι. Ο πρώτος υπήρξε αναπληρωτής διοικητής του Αουσβιτς ενώ ο δεύτερος είναι ένας από τους επιζήσαντες αυτού του μαρτυρικού τόπου της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας.
Σήμερα ο ηλικίας 95 ετών πρώην στρατιώτης του πολωνικού στρατού αναμένεται να παραστεί στην τελετή μνήμης στον τόπο του πρώην στρατοπέδου μαζικής εξόντωσης με αφορμή τη συμπλήρωση 70 χρόνων από την απελευθέρωσή του από τους στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού στις 27 Ιανουαρίου 1945.

Ο Γιόζεφ Πατσζίνσκι συγκαταλέγεται στους περίπου 300 επιζήσαντες από την κόλαση του Αουσβιτς. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς θα παραστούν στις εκδηλώσεις μνήμης στην Πολωνία γνωρίζοντας πως ενδέχεται να είναι μια από τις τελευταίες φορές. Πριν από μία δεκαετία, κατά την 60ή επέτειο από την απελευθέρωση του στρατοπέδου, στο Αουσβιτς ταξίδεψαν 1.500 επιζήσαντες. Πλέον όλοι γνωρίζουν ότι «σε μια δεκαετία μπορεί να υπάρχει μόνο ένας», δήλωσε χαρακτηριστικά ο ηλικίας 85 ετών Ζίγκμουντ Σίπερ. Καθώς οι εναπομείναντες μάρτυρες των ναζιστικών θηριωδιών χρόνο με τον χρόνο λιγοστεύουν, αρκετοί ιστορικοί ανησυχούν πως η παγκόσμια κοινότητα έχει αρχίσει ήδη να ξεχνά τα όσα τραγικά εκτυλίχτηκαν στο Αουσβιτς και στα υπόλοιπα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Ο ΚΟΥΡΕΑΣ. Ο Γιόζεφ Πατσζίνσκι έφτασε στο Αουσβιτς το 1940 στην ηλικία των 20 ετών και παρέμεινε εκεί πέντε χρόνια. Σε αντίθεση με τους περισσότερους από ένα εκατομμύριο συγκρατούμενούς του που βρήκαν μαρτυρικό θάνατο στους θαλάμους αερίων, δεν κατέληξε στο κρεματόριο μόνο και μόνο επειδή ήταν ο προσωπικός κουρέας του Ρούντολφ Ες, του διαβόητου διοικητή του στρατοπέδου.
«Μπήκε μέσα και του έκοψα τα μαλλιά. Δεν είπε απολύτως τίποτα. Φυσικά, σκέφτηκα πως θα μπορούσα να τον σκοτώσω, αλλά ήξερα τι θα συνέβαινε μετά σε μένα και στους συγκρατούμενούς μου. Γνώριζα ποια ήταν τα συνήθη αντίποινα», είχε δηλώσει κατά το παρελθόν.
Μια ημέρα, ο κρατούμενος 121, όπως ήταν γνωστός ο Πατσζίνσκι, σκαρφάλωσε στην οροφή ενός κτιρίου που βρισκόταν δίπλα στους θαλάμους αερίων, μετακίνησε ένα κεραμίδι και κοίταξε στο εσωτερικό.

Αντίκρισε εκατοντάδες συγκρατούμενούς του να ξεντύνονται υπό τις διαταγές των δεσμοφυλάκων και να μεταφέρονται στο εσωτερικό των θαλάμων αερίων. «Η πόρτα έκλεισε με βρόντο. Ακούστηκαν ουρλιαχτά που άρχισαν να μειώνονται. Επειτα κλάματα. Μετά απλώς σιωπή. Στο Αουσβιτς συνήθιζες τα πάντα».

«ΣΑΠΙΖΕΙ ΣΤΗΝ ΚΟΛΑΣΗ». Μεταξύ των ανθρώπων που πρόκειται να συμμετάσχουν στις τελετές μνήμης είναι και ο Ράινερ Ες, ο εγγονός του Ρούντολφ Ες, του διαβόητου διοικητή του στρατοπέδου που φέρει την ευθύνη για τον θάνατο 1,1 εκατ. ανθρώπων.
Ο ηλικίας 49 ετών Ράινερ Ες πολεμάει με τη βαριά κληρονομιά του ονόματός του από τα εφηβικά του χρόνια. Ανάμεσα στα τατουάζ που έχει στο σώμα του, πέρα από το άστρο του Δαβίδ, είναι και οι αριθμοί κράτησης αρκετών από τους επιζήσαντες του Αουσβιτς που κατάφερε να συναντήσει.
«Γνωρίζω την κληρονομιά μου. Δεν μπορώ να την αλλάξω. Είναι πιο αποτελεσματικό να χρησιμοποιώ το όνομά μου για να αποδείξω ότι η ιδέα σύμφωνα με την οποία το κακό ρέει στο αίμα των ανθρώπων –πράγμα που υποστήριζαν οι ναζιστές –είναι λανθασμένη», εξηγεί ο Ράινερ Ες, δηλώνοντας ότι σκοπός της ζωής του είναι να μετατρέψει το όνομά του σε συνώνυμο της μάχης εναντίον όλων των μορφών εξτρεμισμού.

Σήμερα είναι επικεφαλής της ακτιβιστικής ομάδας Loud Αgainst Nazism (Δυνατά εναντίον του ναζισμού) και κάθε χρόνο μιλάει σε δεκάδες σχολεία. Περιγράφει την ιστορία της οικογένειάς του και ζητάει από τους μαθητές και τις μαθήτριες να απορρίψουν κάθε μορφή μισαλλοδοξίας.

Οταν ο γιος του έγινε 14 ετών, ο εβραίος καθηγητής του ζήτησε από τον Ράινερ Ες να μιλήσει στους συμμαθητές του και εκείνος δέχτηκε. «Πρέπει να αντιμετωπίσω έναν τύπο που σαπίζει στην κόλαση», δηλώνει σήμερα αναφερόμενος στον δολοφόνο παππού του. Ο Ράινερ Ες υπολογίζει ότι έχει έρθει σε επαφή με περίπου εκατό επιζήσαντες του Αουσβιτς, 30 εκ των οποίων δέχτηκαν να τον συναντήσουν, κάποιοι, μάλιστα, και στους χώρους του στρατοπέδου. Αρκετοί τον αγνοούν ενώ μερικοί άλλοι τού συμπεριφέρονται ιδιαιτέρως εχθρικά. «Φτύνουν στα παπούτσια μου και λένε πως δεν μιλούν σε ναζιστές», αποκαλύπτει, εξηγώντας πως στόχος του δεν είναι να επανορθώσει για το παρελθόν και τα εγκλήματα του παππού του αλλά να εκφράσει τον σεβασμό του.

Στη διάρκεια των εκδηλώσεων για τη συμπλήρωση 70 χρόνων από την απελευθέρωση του Αουσβιτς, ο Ράινερ Ες θα επιδιώξει να συναντηθεί και να συνομιλήσει με κάποιους από τους επιζήσαντες που αναμένεται να ταξιδέψουν ώς εκεί. Γνωρίζοντας ότι στην άκρη του πρώην στρατοπέδου εξόντωσης στέκεται ακόμη όρθια η ξύλινη αγχόνη στην οποία θανατώθηκε ο παππούς του το 1947.

Μέρκελ: «Εχουμε αιώνια ευθύνη»

«Ντροπή» χαρακτήρισε χθες η Ανγκελα Μέρκελ το γεγονός ότι οι Εβραίοι εξακολουθούν να γίνονται στόχος επιθέσεων ή απειλών στη Γερμανία, εβδομήντα χρόνια μετά την απελευθέρωση του ναζιστικού στρατοπέδου εξόντωσης του Αουσβιτς. Η γερμανίδα καγκελάριος τόνισε παράλληλα ότι οι Γερμανοί έχουν την αιώνια ευθύνη να μάχονται τον αντισημιτισμό και τον ρατσισμό σε όλες τις μορφές του.

Τελευταία Νέα