Ενώπιον δικαστή της Λισαβόνας καταθέτει από χθες το βράδυ ο σοσιαλιστής πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Ζοζέ Σόκρατες, ο οποίος συνελήφθη αργά το βράδυ της Παρασκευής μαζί με άλλα τρία πρόσωπα στο πλαίσιο έρευνας για φοροδιαφυγή, διαφθορά και ξέπλυμα χρημάτων. Το σοκ για το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Πορτογαλίας είναι μεγάλο, αλλά ο νέος γενικός γραμματέας του κόμματος Αντόνιο Κόστα ζήτησε από τους υποστηρικτές της παράταξης να παραμείνουν επικεντρωμένοι στην «πολιτική δράση».

Η σύλληψη του 57χρονου Σόκρατες, που είχε διατελέσει πρωθυπουργός από το 2005 έως το 2011 όταν η χώρα μπήκε στο Μνημόνιο, είναι η πρώτη που αφορά ηγέτη της χώρας στη δημοκρατική περίοδο. Είχαν προηγηθεί συλλήψεις ανώτατων αξιωματούχων ή γνωστών προσωπικοτήτων καθώς η Δικαιοσύνη φαίνεται να εντείνει τον αγώνα εναντίον της διαφθοράς σε μια επιχείρηση που ο Τύπος ονόμασε «Καθαρά χέρια».

Σύμφωνα με την εφημερίδα «Σολ», η περιουσία του Σόκρατες υπολογίζεται στα 20 εκατομμύρια δολάρια, χρήματα που δεν μπορούν να δικαιολογηθούν ούτε από τα έσοδά του ούτε από κληρονομιές. Τα χρήματα αυτά φαίνεται να τα διαχειρίζεται ο παιδικός του φίλος Κάρλος Σάντος Σίλβα, το όνομα του οποίου εμφανίζεται σε λογαριασμούς διαφορετικών τραπεζών καθώς και σε κάποιες οφσόρ εταιρείες.

ΟΙ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ. Σύμφωνα με την εισαγγελία, η έρευνα αφορά τραπεζικές συναλλαγές και εμβάσματα αγνώστου προελεύσεως αλλά δεν σχετίζεται με την υπόθεση Μόντε Μπράνκο, που είχε οδηγήσει στη σύλληψη του πρώην διοικητή της τράπεζας Banco Espirito Santo τον περασμένο Ιούλιο για ξέπλυμα χρήματος. Στη δικαστική έρευνα συμμετέχουν συνολικά 60 δικαστικοί, αστυνομικοί και τελωνειακοί υπάλληλοι.

Η σύλληψη έγινε στο αεροδρόμιο της Λισαβόνας, ενώ ο πορτογάλος πολιτικός επέστρεφε από το Παρίσι. Σύμφωνα με πορτογαλικά μέσα ενημέρωσης, οι υποψίες της εισαγγελίας ξεκίνησαν έπειτα από την αγορά πολυτελούς διαμερίσματος στο κέντρο της γαλλικής πρωτεύουσας. Από το 2011 ο Σόκρατες έμενε στο Παρίσι, καθώς έχει εγγραφεί στο Πανεπιστήμιο Sciences Po. Πέρσι είχε επιστρέψει στην Πορτογαλία όπου έγινε τακτικός σχολιαστής στον τηλεοπτικό σταθμό RTP. Στη διάρκεια της πρωθυπουργίας του άντεξε αρκετές έρευνες εις βάρος του, μεταξύ των οποίων και κατηγορίες ότι είχε κάνει κατάχρηση της θέσης του ως υπουργός Περιβάλλοντος το 2002 προκειμένου να επιτρέψει την κατασκευή εμπορικού κέντρου. Αρνήθηκε τις φήμες και δεν του είχε απαγγελθεί καμία κατηγορία.

Ο Σόκρατες είχε παραιτηθεί από τη θέση του πρωθυπουργού στο μέσο της δεύτερης τετραετούς θητείας του 2011, λίγο αφότου είχε αναγκαστεί να ζητήσει την ένταξη της χώρας σε Μνημόνιο, επιβάλλοντας πολύ αυστηρά μέτρα λιτότητας. Η σύλληψή του έρχεται σε μια στιγμή κατά την οποία οι δημοσκοπήσεις δείχνουν το Σοσιαλιστικό Κόμμα να προηγείται ενόψει των βουλευτικών εκλογών το 2015.

Η ΕΚΠΛΗΞΗ. Ο νεοεκλεγείς γ.γ. των Σοσιαλιστών Αντόνιο Κόστα, μέχρι τώρα δήμαρχος Λισαβόνας, σε μήνυμά του αναφέρει ότι «όλοι έχουμε σοκαριστεί, όμως δεν πρέπει να συγχέουμε τα προσωπικά συναισθήματα της αλληλεγγύης και της φιλίας με την πολιτική δράση του κόμματος, η οποία πρέπει να συνεχιστεί».

Οταν ρωτήθηκε αν οι Σοσιαλιστές αναγνωρίζουν την πολιτική κληρονομιά του Σόκρατες, ο Κόστα δήλωσε ότι «το Σοσιαλιστικό Κόμμα δεν υιοθετεί σταλινικές πρακτικές, όπως η αφαίρεση των φωτογραφιών» των πρώην αρχηγών του κόμματος. «Σεβόμαστε την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης» πρόσθεσε και κατέληξε: «Πρέπει να επικεντρωθούμε στη δράση που έχει στόχο να εδραιωθούμε ως μια εναλλακτική δύναμη στην κυβέρνηση και την πολιτική της».

Φακελάκια για τις βίζες

Ενα ακόμη σκάνδαλο διαφθοράς έχει ξεσπάσει από την περασμένη εβδομάδα στην Πορτογαλία: αρκετοί υψηλόβαθμοι κρατικοί υπάλληλοι συνελήφθησαν κατηγορούμενοι για δωροληψία κατά τη χορήγηση βίζας σε αλλοδαπούς επενδυτές. Μάλιστα, η υπόθεση αυτή προκάλεσε και την παραίτηση του υπουργού Δικαιοσύνης Μιγκέλ Μασέντο, ο οποίος πάντως δηλώνει ότι δεν φέρει προσωπική ευθύνη.