Η σκοτεινή πλευρά του προγράμματος «Απόλλων»

Πίσω από το φωτεινό χαμόγελο του Τζον Κένεντι κρυβόταν η σκοτεινή πλευρά της Σελήνης, του φυσικού δορυφόρου της Γης που το αμερικανικό Πεντάγωνο ήθελε να μετατρέψει σε διαστημική βάση για πυρηνικά πειράματα.

Το σχέδιο για στρατιωτική χρήση του φεγγαριού ονομαζόταν «Project A119» και είχε γίνει γνωστό για πρώτη φορά το 2002 χάρις σε έναν από τους εμπνευστές του. Αλλά σήμερα επιστρέφει στην επικαιρότητα με αφορμή την επέτειο των 45 χρόνων από τότε ο Νιλ Αρμστρονγκ έκανε εκείνο το «μικρό βήμα για τον άνθρωπο αλλά μεγάλο για την ανθρωπότητα».

Επιστρέφει, όμως, εμπλουτισμένο με πολλές λεπτομέρειες που μοιάζουν βγαλμένες από σενάριο επιστημονικής φαντασίας αλλά και συνάμα τρομακτικές και γελοίες.

Ηταν τα χρόνια της σοβιετικής επέμβασης στην Πράγα και της κρίσης του Κόλπου των Χοίρων στην Κούβα, του Πολέμου του Βιετνάμ και της εκτόξευσης του «Apollo 11». Θα ήταν αδύνατο οι δύο υπερδυνάμεις της εποχής να αφήσουν εκτός συναγωνισμού τη Σελήνη και το όνειρο της κατάκτησής της.

Στο μυαλό των στρατιωτικών εγκεφάλων η γεμάτη σκόνη επιφάνειά της φάνταζε ένα ιδανικό πεδίο βολής. Το 1959 ο πυρηνικός φυσικός Λέοναρντ Ράιφελ, συνεργάτης του Ενρίκο Φέρμι στην κατασκευή της πρώτης ατομικής βόμβας, ανέλαβε επικεφαλής του «Project A119».

Την περίοδο εκείνη οι ουρανοί της Νεβάδας και του Νέου Μεξικού τραντάζονταν από πυρηνικές δοκιμές σχεδόν κάθε βδομάδα –μέσα σε 12 μήνες είχαν πραγματοποιηθεί 47 δοκιμές.

Στο τέλος εκείνης της χρονιάς οι ανοικτές πυρηνικές δοκιμές απαγορεύτηκαν από τον πρόεδρο Ντουάιτ Αϊζενχάουερ με αποτέλεσμα να ταράζεται μόνο το υπέδαφος.

Ο πανικός που προκάλεσε εκείνος ο περιορισμός έκανε την ιεραρχία του Πενταγώνου να στρέψει το βλέμμα προς το Διάστημα και τα δάχτυλα να δείξουν το φεγγάρι.

Ο πανικός γινόταν ακόμη μεγαλύτερος από το γεγονός ότι οι Σοβιετικοί προηγούνταν στην διαστημική κούρσα –πρώτα με τον Γκαγκάριν κι έπειτα με το μη επανδρωμένο «Lunik 2», που είχε φτάσει στη Σελήνη στις 13 Σεπτεμβρίου 1959. Λίγο πριν αφήσει την τελευταία του πνοή, στα 90 του χρόνια, ο Ράιφελ είχε προειδοποιήσει τους στρατηγούς πως με τα μέσα της εποχής η αποστολή πυρηνικών στη Σελήνη ήταν αδύνατη, ενώ εξηγούσε ότι ως ιδέα η πυρηνική δοκιμή σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας και απουσίας οξυγόνου ήταν σχεδόν αστεία. Η λύση που προκρίθηκε θυμίζει κινηματογραφική ταινία δεύτερης διαλογής.

Σύμφωνα με το σχέδιο, η CIA θα αναλάμβανε να κλέψει το «Lunik 2» και να το αντικαταστήσει με ένα ψεύτικο έως ότου ολοκληρωθεί η μεταφορά των πυρηνικών με το σοβιετικό όχημα. Επειτα θα το ξανατοποθετούσαν στη θέση του…

Οσο η ιδέα της επανδρωμένης αποστολής στη Σελήνη κέρδιζε έδαφος τόσο μεγάλωναν και οι φιλοδοξίες. Το νέο σχέδιο του Πενταγώνου λεγόταν «Ορίζοντας» και προέβλεπε την εγκατάσταση μόνιμων βάσεων στη Σελήνη με σκοπό την παρακολούθηση ολόκληρης της Γης. Το επόμενο στάδιο θα ήταν η προσθήκη οπλικών συστημάτων. Ευτυχώς –αν όχι για ολόκληρο Σύμπαν, τουλάχιστον για εμάς –τα σχέδια εκείνα έμειναν στα χαρτιά.