«Τι θα κάνει ο Βλαντίμιρ Πούτιν τώρα που βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο;». Είναι ένα ερώτημα που έθεσαν πολλοί μετά την κατηγορία την οποία διατύπωσε προχθές ευθέως η Ουάσιγκτον πως η Μόσχα όπλισε το χέρι (των αυτονομιστών) που κατέρριψε την περασμένη Πέμπτη στην Ανατολική Ουκρανία το Boeing των Μαλαισιανών Αερογραμμών με τους 298 επιβαίνοντες. Η απάντηση δεν άργησε να δοθεί. Η Μόσχα πέρασε χθες στην αντεπίθεση, υιοθετώντας ουσιαστικά τη θέση των αυτονομιστών πως το Boeing καταρρίφθηκε από ουκρανικό μαχητικό αεροσκάφος.

Η μόνη παρηγοριά για τους συγγενείς των θυμάτων, και για τον ανθρώπινο πολιτισμό εν γένει, ήταν το ΟΚ που έδωσαν τελικά χθες το απόγευμα οι αυτονομιστές, αφού πρώτα δυσκόλεψαν όσο μπορούσαν το έργο των διασωστών και των διεθνών παρατηρητών, να ξεκινήσει το τρένο-ψυγείο με τους 200 μαύρους σάκους το ταξίδι προς τον επαναπατρισμό των θυμάτων.

Ολλανδοί εμπειρογνώμονες είχαν επιθεωρήσει νωρίτερα, πλαισιωμένοι από ένοπλους αντάρτες, τα βαγόνια που παρέμεναν ακινητοποιημένα από την Κυριακή στον σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης Τόρεζ.

Προσευχήθηκαν. Προτού επιβιβαστούν σε αυτά, στάθηκαν για λίγο σκυφτοί, με τα χέρια σταυρωμένα, σε ένδειξη σεβασμού προς τους νεκρούς –οι 192 από τους 298 επιβαίνοντες στο Boeing ήταν Ολλανδοί. Σύμφωνα με δημοσιογράφους, η οσμή της αποσύνθεσης ήταν αφόρητη. Κατά έναν ουκρανό μηχανικό τρένων, μια διακοπή ρεύματος είχε θέσει τη νύχτα για πολλές ώρες εκτός λειτουργίας το σύστημα ψύξης του τρένου.

Οι ολλανδοί εμπειρογνώμονες ζήτησαν, κι αυτοί, επίμονα να αναχωρήσει το τρένο και να επιτραπεί η ελεύθερη πρόσβαση στον τόπο της τραγωδίας. Πέρασαν όμως αρκετές ώρες έως ότου ανακοινώσει ο πρωθυπουργός της Μαλαισίας, Νατζίμπ Ραζάκ, πως είχε επιτευχθεί συμφωνία με τον ηγέτη των αυτονομιστών που ελέγχουν την περιοχή και το τρένο θα αναχωρούσε με πρώτο σταθμό το Ντονέτσκ και δεύτερο το Χάρκοβο, μια πόλη υπό τον έλεγχο του Κιέβου όπου ανέμενε ήδη διεθνή ομάδα ειδικών. Σύμφωνα με τον ολλανδό πρωθυπουργό, Μαρκ Ρούτε, οι σοροί θα μεταφέρονταν κατόπιν για ταυτοποίηση στην Ολλανδία. Κατά τον μαλαισιανό πρωθυπουργό, οι αυτονομιστές συμφώνησαν επίσης να παραδώσουν στις μαλαισιανές Αρχές τα μαύρα κουτιά του αεροσκάφους.

Ο Ομπάμα. «Ακριβώς τι προσπαθούν να κρύψουν;» αναρωτήθηκε από την Ουάσιγκτον ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, κατηγορώντας τους αυτονομιστές ότι αφαίρεσαν ή αλλοίωσαν στοιχεία από τον τόπο του εγκλήματος. Μία ημέρα νωρίτερα, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, είχε δηλώσει πως υπάρχουν «ισχυρές ενδείξεις» ότι ο πύραυλος που κατέρριψε το Boeing μεταφέρθηκε από τη Ρωσία και περιήλθε στον έλεγχο των αυτονομιστών τον περασμένο μήνα. «Η Ρωσία στηρίζει αυτούς τους αυτονομιστές. Η Ρωσία εξοπλίζει αυτούς τους αυτονομιστές. Η Ρωσία εκπαιδεύει αυτούς τους αυτονομιστές» είχε δηλώσει.

«Αν δεν είχαν επαναληφθεί οι μάχες στην Ανατολική Ουκρανία στις 28 Ιουνίου», μετά τη λήξη της μονομερούς εκεχειρίας, «αυτή η τραγωδία δεν θα είχε συμβεί. Κανείς δεν έχει δικαίωμα να τη χρησιμοποιεί για τέτοιους συμφεροντολογικούς στόχους» αντεπιτέθηκε χθες ο Πούτιν, ρίχνοντας εκ νέου την πολιτική ευθύνη στο Κίεβο.

Το ρωσικό υπουργείο Αμυνας έσπευσε να ρίξει κατόπιν στις ουκρανικές Αρχές την πλήρη ευθύνη: υποστήριξε πως έχει αποδείξεις ότι ένα ουκρανικό μαχητικό αεροσκάφος Su-25 «εξοπλισμένο με πυραύλους αέρος αέρος R-60» είχε πετάξει «σε απόσταση 3-5 χιλιομέτρων» από το Boeing των Μαλαισιανών Αερογραμμών. «Η άμεση αντίδρασή μου είναι πως αυτό δεν αληθεύει» δήλωσε ο ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αναμένεται να συζητήσουν σήμερα το ενδεχόμενο επιβολής περαιτέρω κυρώσεων στη Μόσχα. Ορισμένες πληροφορίες τούς θέλουν να επιταχύνουν απλώς την εφαρμογή κυρώσεων εις βάρος φυσικών και νομικών προσώπων που συμφώνησαν επί της αρχής την περασμένη εβδομάδα, πριν από την κατάρριψη του αεροσκάφους. Ευρωπαίοι διπλωμάτες επισήμαιναν όμως χθες πως πολλά θα εξαρτηθούν από τη γραμμή που θα τηρήσει η Ολλανδία. Το αρχικό σοκ των Ολλανδών έδωσε γρήγορα τη θέση του στην οργή για την ασέβεια που επέδειξαν οι αυτονομιστές έναντι των νεκρών. «Είναι σαφές πως η Ρωσία πρέπει να χρησιμοποιήσει την επιρροή της πάνω στους αυτονομιστές ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση στο έδαφος» έλεγε χθες απευθυνόμενος στο ολλανδικό Κοινοβούλιο ο πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε. «Αν τις επόμενες ημέρες παραμείνει ανεπαρκής η πρόσβαση στην περιοχή της καταστροφής, τότε όλες οι πολιτικές, οικονομικές και χρηματοπιστωτικές επιλογές βρίσκονται πάνω στο τραπέζι εναντίον των άμεσα ή έμμεσα υπευθύνων».

ΨΗΦΙΣΜΑ. Αργά χθες το βράδυ, πάντως, υποκύπτοντας στις πιέσεις, η Μόσχα έκανε ένα βήμα που ενδεχομένως να τη γλιτώσει από τα χειρότερα. Υπερψήφισε, από κοινού με τα υπόλοιπα 14 κράτη-μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ψήφισμα το οποίο κατέθεσε η Αυστραλία, χώρα που έχασε 37 πολίτες στην τραγωδία, και καταδικάζει την κατάρριψη του μαλαισιανού Boeing, αξιώνει «συνεργασία όλων των κρατών» σε μια «πλήρη, διεξοδική και ανεξάρτητη έρευνα», ώστε να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι, και απαιτεί από τους φιλορώσους αυτονομιστές να επιτρέψουν «ασφαλή, πλήρη και ανεμπόδιστη πρόσβαση» στον τόπο της τραγωδίας.