Πώς μπορεί ένα Boeing 777 απλώς να εξαφανιστεί; Δεν παρακολουθούνται συνεχώς από ραντάρ ή δορυφόρους;

Η κάλυψη με ραντάρ δεν είναι καθολική, ιδιαίτερα πάνω από τη θάλασσα. Στις περιοχές χωρίς ραντάρ οι πιλότοι καλούνται κατά κανόνα να ενημερώνουν μέσω ασυρμάτου για τη θέση τους ανά τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να διασφαλίσουν οι ελεγκτές της εναέριας κυκλοφορίας ότι δεν θα μπει ένα αεροσκάφος στον δρόμο κάποιου άλλου. Στα μεσοδιαστήματα όμως πολλά μπορεί να συμβούν. Αεροσκάφη όπως το Boeing 777 έχουν επίσης αυτόματα συστήματα που στέλνουν δεδομένα όσον αφορά τη λειτουργία των κινητήρων και άλλες τεχνικές λειτουργίες. Τα σήματα αυτά όμως πηγαίνουν σε μια βάση συντήρησης, όχι σε κάποιον πύργο ελέγχου. Η Air France χρησιμοποίησε αυτά τα σήματα στην προσπάθειά της να ανακαλύψει τι συνέβη όταν το Airbus A330-203 που εκτελούσε την πτήση 447 από Ρίο ντε Τζανέιρο για Παρίσι εξαφανίστηκε, την 1η Ιουνίου 2009, πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό. Κάτι ανάλογο ενδεχομένως να κάνουν και οι ερευνητές στην Κουάλα Λουμπούρ.

Τα περισσότερα αεροπορικά δυστυχήματα συμβαίνουν στο στάδιο της προσγείωσης ή της απογείωσης· το συγκεκριμένο αεροσκάφος όμως εξαφανίστηκε σχεδόν μια ώρα μετά την απογείωση. Τι θα μπορούσε να προκαλέσει, σε αυτό το στάδιο της πτήσης, τη συντριβή ενός αεροσκάφους;

Σε τρεις περιπτώσεις συντριβής αεροσκάφους στη θάλασσα τα τελευταία χρόνια υπήρξε δυσλειτουργία των αισθητήρων ταχύτητας. Σε δύο από αυτές τις περιπτώσεις οι πιλότοι δεν κατάφεραν να διαγνώσουν και να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα –στην τρίτη μάλλον δεν θα μπορούσαν να είχαν κάνει κάτι ούτως ή άλλως. Θεωρητικά, η συντριβή ενός αεροσκάφους σε αυτό το σημείο της πτήσης θα μπορούσε επίσης να οφείλεται σε τρομοκρατική ενέργεια, κάποια επίθεση στο πιλοτήριο ή και σε μια εσκεμμένη πράξη του πιλότου. Τόσο η συντριβή μιας πτήσης της EgyptAir από το Διεθνές Αεροδρόμιο Κένεντι το 1999 όσο και η συντριβή μιας πτήσης της SilkAir στην Ινδονησία το 1997 αποδόθηκαν σε εσκεμμένες ενέργειες από μέλη του πληρώματος στον θάλαμο διακυβέρνησης. Τίποτε από όσα γνωρίζουμε όμως δεν δείχνει ότι μπορεί να συνέβη κάτι τέτοιο στην πτήση των Μαλαισιανών Αερογραμμών. Και οι ειδικοί θεωρούν «όλο και λιγότερο πιθανό» το ενδεχόμενο τρομοκρατικής ενέργειας.

Δεν θα έπρεπε σε κάθε περίπτωση να έχει πια εντοπιστεί το αεροσκάφος χάρη στα σήματα που εκπέμπουν τα μαύρα κουτιά;

Αν βρεθούν τα μαύρα κουτιά μέσα στο νερό, ενεργοποιούνται τα pingers, ειδικοί πομποί υπερήχων. Τα σήματα που εκπέμπουν όμως είναι ακουστά μόνο σε περιορισμένη ακτίνα. Και το αεροσκάφος μπορεί να μη βρίσκεται μέσα στη θάλασσα.

Πώς είναι δυνατόν να μην έχουν εντοπίσει συντρίμμια οι Αρχές έπειτα από τόσες ημέρες ερευνών;

Μπορεί να μην ψάχνουν στο σωστό σημείο. Το αεροσκάφος πετάει με ταχύτητα 10 μιλίων το λεπτό και κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς πότε συνετρίβη. Ενα τζετ που πετάει σε ύψος 35.000 ποδιών και χάνει την ισχύ των κινητήρων του μπορεί να συνεχίσει να ανεμοπορεί καθοδικά, με την κινητική ενέργεια που του έχει απομείνει, ακόμη και για 80 με 90 μίλια, εφόσον εξακολουθούν να έχουν τον έλεγχο οι πιλότοι. Μόλις χθες, εντείνοντας ακόμα περισσότερο το μυστήριο, μαλαισιανοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι δήλωσαν πως το εξαφανισμένο Boeing 777 άλλαξε πορεία πάνω από τη θάλασσα, διέσχισε τη Χερσόνησο της Μαλαισίας και έφτασε στα Στενά της Μαλάκα, εκατοντάδες μίλια μακριά από την τελευταία γνωστή του θέση όπως την είχαν καταγράψει οι πολιτικές Αρχές. Ακόμη και αν ισχύει αυτό, όμως, κανείς δεν γνωρίζει πόση ώρα μετά συνετρίβη.

Αν το αεροσκάφος είχε εμφανίσει κάποιο σοβαρό πρόβλημα δεν θα είχαν καλέσει οι πιλότοι σε βοήθεια, δεν θα είχαν στείλει σήμα κινδύνου;

Σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης ισχύει το τρίπτυχο aviate, navigate, communicate: αφού σταθεροποιήσουμε το αεροσκάφος (aviate: πτήση), ακολουθούμε σωστή πορεία (navigate: πλοήγηση) και κατόπιν επικοινωνούμε (communicate: επικοινωνία). Η επικοινωνία με τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας στο έδαφος είναι η τελευταία προτεραιότητα των πιλότων, διότι είναι ελάχιστα πιθανό να τους προσφέρει άμεσα οποιαδήποτε βοήθεια στην κρίση που αντιμετωπίζουν μέσα στο πιλοτήριο, όποια και αν είναι αυτή. Αν οι πιλότοι παλεύουν να κρατήσουν το αεροσκάφος στον αέρα, μπορεί να μην προλάβουν να χρησιμοποιήσουν τον ασύρματο.

Αλλο αεροσκάφος έχει εξαφανιστεί τα τελευταία χρόνια κατ’ αυτόν τον τρόπο;

Τα μεγάλα αεροσκάφη δεν εξαφανίζονται, μπορεί όμως να χρειαστεί κάποιος χρόνος μέχρι να βρεθούν. Κάποια λιγοστά συντρίμμια από την πτήση 447 της Air France είχαν εντοπιστεί να επιπλέουν στον Ατλαντικό Ωκεανό μία ημέρα μετά τη συντριβή του αεροσκάφους, τον Ιούνιο του 2009. Χρειάστηκαν όμως πέντε ημέρες ώστε να βρεθεί ο κύριος όγκος των συντριμμιών. Ενα μικρό αεροσκάφος μπορεί να παραμείνει εξαφανισμένο για πολύ περισσότερο αν καταπέσει σε απομακρυσμένη περιοχή. Ο αμερικανός επιχειρηματίας και γνωστός λάτρης της περιπέτειας Στιβ Φόσετ απογειώθηκε με το ιδιωτικό του αεροσκάφος από τη Νεβάδα στις 3 Σεπτεμβρίου 2007 και η σορός του εντοπίστηκε τον Οκτώβριο του 2008.