Για να φτάσει κανείς στην κεντρική πύλη του Προεδρικού Μεγάρου, στους λόφους που δεσπόζουν στην πόλη της Δαμασκού, πρέπει πρώτα να περάσει από τέσσερα φυλάκια ελέγχου, επανδρωμένα από μέλη της Προεδρικής Φρουράς και αστυνομικούς με πολιτικά. Μέσα στο επονομαζόμενο Παλάτι του Λαού, εντούτοις, επισκέπτες που έχουν δει τον τελευταίο μήνα τον Μπασάρ αλ Ασαντ λένε πως τα μέτρα ασφαλείας είναι αναπάντεχα χαλαρά για κάποιον που έχει χάσει τον έλεγχο της μισής του χώρας.

Ο αέρας αυτοπεποίθησης του Ασαντ, ένα σταθερό χαρακτηριστικό του από τις αρχές της εξέγερσης, τον Μάρτιο του 2011, έμοιαζε σχεδόν σχιζοφρενικός τις εποχές που οι όλμοι και οι βόμβες των ανταρτών ανατινάζονταν στην καρδιά της Δαμασκού και οι μάχες έκλειναν το αεροδρόμιο της πόλης στις ξένες εταιρείες, στα τέλη της περασμένης χρονιάς. Επειτα όμως από εβδομάδες συστηματικών αντεπιθέσεων του κυβερνητικού Στρατού στα νότια της χώρας, ενάντια στις οδούς ανεφοδιασμού των ανταρτών ανατολικά της Δαμασκού, και πιο πρόσφατα, με τη βοήθεια της λιβανέζικης Χεζμπολάχ, στην πόλη Κουσέιρ, στη μεθόριο με τον Λίβανο, η αισιοδοξία αυτή μοιάζει λιγότερο παράλογη.

ΣΥΜΜΑΧΟΙ. Ο Ασαντ έχει χάσει τα τελευταία δύο χρόνια και φίλους και συμμάχους. Αυτοί που ξέρουν, λένε πως του κόστισε ιδιαίτερα η λιποταξία του ταξιάρχου και παιδικού του φίλου Μανάφ Τλας. Εχει χάσει και περισσότερα από φίλους. Παρά τις πρόσφατες στρατιωτικές του νίκες, το βόρειο και το ανατολικό τμήμα της Συρίας, συμπεριλαμβανομένων των ανατολικών κοιτασμάτων πετρελαίου, παραμένουν εκτός του ελέγχου του.

Εξακολουθεί εντούτοις να έχει τη στήριξη των δυνάμεων ασφαλείας του, στις οποίες κυριαρχούν οι αλεβίτες, η μειονότητα στην οποία ανήκει και ο ίδιος, της λιβανέζικης Χεζμπολάχ και του Ιράν, της Ρωσίας και της Κίνας. Μόλις χθες, ο πρεσβευτής της Ρωσίας στον ΟΗΕ, Βιτάλι Τσούρκιν, υποστήριξε επικαλούμενος τις αναλύσεις ρώσων επιστημόνων ότι πύραυλος που έπληξε προάστιο του Χαλεπιού στις 19 Μαρτίου έφερε κεφαλή που περιείχε το νευροπαραλυτικό αέριο σαρίν και «υπάρχει κάθε λόγος να πιστεύουμε» πως τον εκτόξευσαν αντικαθεστωτικοί αντάρτες.

Η Ουάσιγκτον, από την άλλη πλευρά, έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι χρήση χημικών όπλων έχει κάνει το καθεστώς του Ασαντ· κατόπιν αυτού, ο Μπαράκ Ομπάμα έδωσε το πράσινο φως για τον εξοπλισμό των ανταρτών. Αμερικανικές πηγές ασφαλείας, ωστόσο, είπαν στο πρακτορείο Reuters ότι επιτροπές του Κογκρέσου εμποδίζουν τα σχέδια αυτά από τον φόβο ότι τα όπλα μπορεί να περιέλθουν στα χέρια ισλαμιστών. «Είμαστε αισιόδοξοι και βέβαιοι για τη νίκη», διακήρυξε ο Ασαντ σε μια συνέντευξή του τον Μάιο –είναι μια πεποίθηση την οποία εκφράζει απαρέγκλιτα τα τελευταία δύο χρόνια, από κοινού με την απόρριψη των ανταρτών ως «τρομοκρατών» ή / και υπηρετών ξένων δυνάμεων. Πιο πρόσφατα, την περασμένη εβδομάδα, η πτώση του προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Αίγυπτο έκανε τον σύρο Πρόεδρο να διακηρύξει με τον ίδιο αέρα αυτοπεποίθησης την ήττα του πολιτικού Ισλάμ.

Δύσκολα μπορεί κανείς να «δει» τον Μπασάρ αλ Ασαντ να ανακτά ποτέ τον πλήρη έλεγχο της Συρίας. Πολλοί αναλυτές προβλέπουν μια διχοτόμηση της Συρίας, άλλοι αρνούνται να κάνουν προβλέψεις για μια κρίση που κινδυνεύει καθημερινά να προκαλέσει –και έχει ήδη προκαλέσει σε έναν βαθμό –περιφερειακή ανάφλεξη.

ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΑΒΟΗΘΗΤΟΙ. Στο μεταξύ, το Συριακό Παρατηρητήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα κατήγγειλε χθες πως οι τραυματίες από τους κυβερνητικούς βομβαρδισμούς και τις μάχες στην πόλη Χομς πεθαίνουν εξαιτίας της έλλειψης ιατρικής φροντίδας και ιατροφαρμακευτικού υλικού, ενώ ακτιβιστές της αντιπολίτευσης αποκάλυψαν πως οι κάτοικοι του πολιορκούμενου από τους αντάρτες δυτικού τμήματος του Χαλεπιού αντιμετωπίζουν πια σοβαρές ελλείψεις σε τρόφιμα. Σε αυτό το πλαίσιο και με τους νεκρούς των τελευταίων δύο ετών να έχουν ξεπεράσει τις 90.000, η έκκληση την οποία απηύθυνε χθες με αφορμή την έναρξη του Ραμαζανιού ο γ.γ. του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, για «έναν μήνα ειρήνης ως συλλογικό δώρο στον συριακό λαό», θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως θα πέσει στο κενό.

«Παρέμβαση ξένων δυνάμεων»

Σύροι αντάρτες υποστήριξαν χθες πως «ξένες δυνάμεις» –πιθανότατα ισραηλινά πολεμικά αεροσκάφη – κατέστρεψαν την περασμένη Παρασκευή φορτίο προηγμένων ρωσικών πυραύλων Yakhont σε κυβερνητική βάση κοντά στη Λατάκεια