Ακριβώς στις 8 το πρωί 21 κανονιοβολισμοί ήχησαν σε όλους τους στρατώνες της Βενεζουέλας, σημαίνοντας το τέλος μιας ανήσυχης νύχτας. Λίγες ώρες αργότερα δεκάδες χιλιάδες τσαβίστας πλημμύρισαν το Καράκας, συνοδεύοντας τη νεκροφόρα που μετέφερε τη σορό του Ούγκο Τσάβες από το στρατιωτικό νοσοκομείο όπου άφησε την τελευταία του πνοή, έπειτα από διετή μάχη με τον καρκίνο, στη Στρατιωτική Ακαδημία, όπου θα εκτεθεί σε λαϊκό προσκύνημα έως την Παρασκευή, την ημέρα μιας κηδείας που θα θυμίσει, λένε πολλοί, εκείνη της Εβίτας Περόν το 1952. Μεγάφωνα μετέδιδαν τραγούδια με τη φωνή του Τσάβες. Ο κόσμος έκλαιγε. «Στο Πάνθεον!» φώναζε, ζητώντας να ταφεί ο εκλιπών πλάι στον ήρωά του, τον Σιμόν Μπολίβαρ, στο νέο μαυσωλείο που ετοιμάζεται για αυτόν στο κέντρο της πόλης. Επικεφαλής της πομπής, ο Νικολάς Μαντούρο, ο αντιπρόεδρος της Βενεζουέλας, ο άνθρωπος τον οποίο έχρισε ο ίδιος ο Τσάβες διάδοχό του.

Οι υποστηρικτές του ηγέτη που μονοπωλούσε επί 14 χρόνια, με την πληθωρική προσωπικότητά του, την πολιτική σκηνή της Βενεζουέλας είναι βυθισμένοι στο πένθος. Οπαδοί και αντίπαλοι όμως έχουν κοινό ένα συναίσθημα ανασφάλειας και αβεβαιότητας.

ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ. Με το που διαδόθηκε στο Καράκας η είδηση του θανάτου του Τσάβες πολλά καταστήματα κατέβασαν ρολά υπό τον φόβο λεηλασιών. Την ίδια περίπου ώρα ομάδα μασκοφόρων που επέβαιναν σε μοτοσικλέτες επιτέθηκε σε 40 φοιτητές που πραγματοποιούσαν από ημέρες καθιστική διαμαρτυρία έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο, ζητώντας από την κυβέρνηση περισσότερες πληροφορίες για την κατάσταση του Τσάβες. Αργότερα μέσα στη νύχτα το πλήθος που είχε συγκεντρωθεί έξω από το νοσοκομείο όπου ξεψύχησε ο βενεζουελάνος Πρόεδρος επιτέθηκε σε μια κολομβιανή δημοσιογράφο –άγνωστο γιατί. Μεγάλες ουρές σχηματίστηκαν χθες έξω από σουπερμάρκετ και πρατήρια καυσίμων. Η κρατική πετρελαϊκή εταιρεία έσπευσε να διαβεβαιώσει πως οι εγκαταστάσεις της λειτουργούν κανονικά. Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας διαβεβαίωσε πως η οικονομία της χώρας δεν θα επηρεαστεί. Βενεζουελάνοι αναλυτές επιχειρούσαν μια νηφάλια αποτίμηση της κληρονομιάς που αφήνει ο Ούγκο Τσάβες. «Μεταμόρφωσε την πολιτική κουλτούρα της χώρας βάζοντας την ελάττωση των κοινωνικών ανισοτήτων και της φτώχειας στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας», έλεγε ο Ντιέγκο Μόγια-Οκάμπος, «αλλά αυτό ήρθε με τίμημα έναν μεγαλύτερο απολυταρχισμό στην κυβέρνηση και προσκόμματα στη δημοκρατία».

ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ. Συλλυπητήρια μηνύματα για τον χαμό του Τσάβες, στα 58 του χρόνια, κατέφθαναν χθες από ολόκληρο τον κόσμο, τα θερμότερα από τους συμμάχους του στη Λατινική Αμερική και πέραν αυτής, τα πιο μετριοπαθή από την Ευρώπη και την Ουάσιγκτον. Οι ηγέτες της Αργεντινής, της Βολιβίας και της Ουρουγουάης συμμετέχουν ήδη στο πένθος από το Καράκας, ενώ πολλοί ακόμη θα δώσουν το «παρών» την Παρασκευή στην κηδεία. Η Κούβα κήρυξε τριήμερο πένθος, το Ιράν, μονοήμερο πένθος, ο Σύρος Μπασάρ αλ Ασαντ θρηνεί μια «προσωπική απώλεια». Με μια προσεκτική ανακοίνωση, οι ΗΠΑ «επαναβεβαίωσαν τη στήριξή τους προς τον λαό της Βενεζουέλας και το ενδιαφέρον τους να αναπτύξουν μια εποικοδομητική σχέση με την κυβέρνηση της χώρας». Φόρο τιμής στον «φίλο τους» Ούγκο Τσάβες απέτισαν από την πλευρά τους δύο σταρ του Χόλιγουντ, ο ηθοποιός Σον Πεν και ο σκηνοθέτης Ολιβερ Στόουν. «Εχασα έναν φίλο… και οι φτωχοί ανά τον κόσμο έχασαν έναν σύμμαχο», δήλωσε ο Σον Πεν. «Ο Ούγκο Τσάβες θα ζήσει για πάντα στην Ιστορία», διαβεβαίωσε ο Ολιβερ Στόουν.