Καθώς περπατούσα προς το σπίτι, προσπαθώντας να αντισταθώ στις δονήσεις που έσπρωχναν την καρδιά στον λαιµό µου, σκεφτόµουν πώς θα µπορέσω να µιλήσω µε τη γυναίκα µου. Είχαν συµπληρωθεί τρεις ώρες που δεν κατάφερνα να έρθω σε επαφή µαζί της, τρεις ώρες από την πρώτη δόνηση που µε βρήκε στο γραφείο. Η δεύτερη ήταν στις σκάλες που έµοιαζαν πλέον µε κινούµενη άµµο. Αυτός δεν είναι σεισµός, ήταν η πρώτη µου σκέψη. Είναι πόλεµος. Ασφαλώς, εµείς οι Ιάπωνες είµαστε συνηθισµένοι στους σεισµούς. Προετοιµαζόµαστε από µικροί, κάνουµε ασκήσεις, προσοµοιώσεις και πραγµατικές δοκιµές γιατί καθένας από εµάς, κάποια στιγµή στη ζωή του, θα ζήσει τουλάχιστον έναν µεγάλο σεισµό. Ξέρεις ότι αργά ή γρήγορα θα έρθει η σειρά σου. Ξέρουµε ακόµη ότι υπάρχουν τα τσουνάµι, γονείς και παππούδες διηγούνται παραµύθια µε την «οργισµένη» θάλασσα, τα παιδιά ζωγραφίζουν συχνά ανθρώπους να περπατάνε πάνω στα κύµατα: είναι η υπερδύναµη που όλοι ονειρεύονται να έχουν. Κι όµως, κανένας από εµάς δεν είχε φανταστεί αυτόν τον σεισµό και αυτό το τσουνάµι.

Στον δρόµο µετά τα πρώτα λεπτά ελεγχόµενου πανικού, αυτήν την παράξενη ηρεµία που εµείς οι Ιάπωνες διατηρούµε σε αυτές τις µεγάλες δοκιµασίες, φώλιασε µέσα µου ένας νέος φόβος. Το κινητό µου τηλέφωνο ήταν εκτός λειτουργίας, το ∆ιαδίκτυο είχε γονατίσει. Εκείνη τη στιγµή η µοναδική µου ανησυχία ήταν να µπορέσω να επικοινωνήσω. Εργάζοµαι στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας του Τόκιο και σαν γνήσιος εκπρόσωπος της γενιάς µου είµαι κι εγώ ένας «οτάκου»: µεγάλωσα ανάµεσα σε κόµικς, κινούµενα σχέδια και βιντεοπαιχνίδια, µε εκπαίδευσαν µε τον µύθο της δύναµης της τεχνολογίας και η κουλτούρα µου είναι να «µένω σπίτι», όπως είναι η κυριολεκτική σηµασία της λέξης «οτάκου».

Ηέλλειψη επικοινωνίας µού έγινε έµµονη ιδέα. Ηταν µια αίσθηση πρωτόγνωρη για κάποιον σαν εµένα που είναι συνηθισµένος να είναι αιωνίως συνδεδεµένος. Από το γραφείο µου υποχρεώθηκα να περπατήσω περίπου πέντε χιλιόµετρα για να φτάσω σπίτι µου. ∆εν υπήρχαν λεωφορεία ούτε Μετρό. Ηµουν σε δηµόσιο χώρο, µαζί µε άλλους ανθρώπους. Αλλά ξαφνικά ένιωσα µόνος. Σαν το µπλακάουτ στις επι κοινωνίες να ήταν η αρχή του θανάτου. Στο τέλος σταµάτησα σε έναν τηλεφωνικό θάλαµο. Υπάρχουν ακόµη µερικοί στο Τόκιο. Την τελευταία φορά που είχα χρησιµοποιήσει δηµόσιο τηλέφωνο πρέπει να ήµουν µικρό παιδί. Αλλά να που ο παλιός τηλεφωνικός θάλαµος λειτουργούσε. Χάρη σε αυτό το επινόηµα του παρελθόντος κατάφερα επιτέλους να µιλήσω µε τη γυναίκα µου που στο µεταξύ είχε επιστρέψει στο σπίτι, αφού πήρε την κόρη µου από το σχολείο. Και οι δυο τους ήταν καλά. Κι εκείνες περίµεναν να µου µιλήσουν. «Μπαµπά, τι συνέβη;», ήταν η πρώτη ερώτηση της κόρης µου αµέσως µόλις έφτασα στο σπίτι. Αγκαλιαστήκαµε και η γυναίκα µου ξέσπασε σε λυγµούς. Της είπαµε την αλήθεια. Ενα παιδί πέντε χρονών είναι αρκετά µεγάλο για να καταλάβει. Ελπίζω τουλάχιστον. Αύριο θα επιστρέψει στο σχολείο όπως και οι συµµαθητές της. Εγώ θα πάω στο γραφείο. Πρέπει να βρούµε έναν τρόπο να επιστρέψουµε στην κανονική ζωή γιατί µόνο έτσι θα ξεπεράσουµε το σοκ. Γιατί αυτό που συµβαίνει ξεπερνάει τους χειρότερους εφιάλτες µας.

Είµαι συγγραφέας αλλά από την Παρασκευή δεν έχω καταφέρει να περιγράψω µε λέξεις αυτό που συνέβη. Ισως ο πιο κατάλληλος τρόπος για να περιγράψω αυτό που βιώνουµε είναι να πω ότι είναι πόλεµος ή τουλάχιστον κάτι που µοιάζει σε αυτό που φαντάζοµαι ότι είναι πόλεµος, αφού είµαι σαράντα χρονών και δεν έχω ζήσει µια πραγµατική σύγκρουση. Οι συνέπειες αυτού του σεισµού δεν µπορούν ακόµη να προβλεφθούν. Ο αριθµός των θυµάτων είναι τόσο υψηλός, που θα χρειαστούν χρόνια για να ξεπεράσουµε το πένθος. Η ανασυγκρότηση θα είναι εργώδης. Η νέα πυρηνική απειλή θα µας κάνει σε κάθε περίπτωση πιο εύθραυστους και θα µας υποχρεώσει να αλλάξουµε τις πεποιθήσεις µας, πιθανώς ακόµη και τις καθηµερινές µας συνήθειες. Για εµάς τους Ιάπωνες τίποτα δεν θα είναι όπως πριν. Και η γενιά της κόρης µου θα είναι για πάντα αυτή που έζησε την 11η Μαρτίου του 2011.

Ο Χιρόκι Αζούµα είναι συγγραφέας και καθηγητής στο ∆ιεθνές Πανεπιστήµιο του Τόκιο, ενώ από το 2006 εργάζεται στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της ιαπωνικής πρωτεύουσας. Εχει γράψει επτά βιβλία. Το πιο γνωστό από αυτά είναι η «Γενιά Οτάκου».

Η νέα πυρηνική απειλή θα µας κάνει σε κάθε περίπτωση πιο εύθραυστους και θα µας υποχρεώσει να αλλάξουµε τις πεποιθήσεις µας, πιθανώς ακόµη και τις καθηµερινές µας συνήθειες. Για εµάς τους Ιάπωνες τίποτα δεν θα είναι όπως πριν. Και η γενιά της κόρης µου θα είναι για πάντα αυτή που έζησε την 11η Μαρτίου του 2011.