Οσο κυλούσε αντίστροφα ο χρόνος τόσο εντεινόταν η αγωνία.

Περίπου 4.000 άνθρωποι, συγγενείς, φίλοι, επίσηµοι, δηµοσιογράφοι, ανέµεναν µε κοµµένη την ανάσα την ώρα µηδέν.
Επειτα από 68 ηµέρες είχε έλθει η στιγµή να εισέλθει στο τελικό στάδιο µια από τις πιο περίπλοκες επιχειρήσεις διάσωσης στην Ιστορία και να βγει ο πρώτος µεταλλωρύχος.

Με κάθε εµφάνιση που έκανε χθες ο χιλιανός υπουργός Ορυχείων µπροστά στα µικρόφωνα, ο Καταυλισµός της Ελπίδας έπαιρνε φωτιά. Διότι µε κάθε δήλωσή του η «ώρα µηδέν» ερχόταν πιο κοντά. «Οι διασώστες σκοπεύουν να αρχίσουν την ανέλκυση των 33 µεταλλωρύχων στις έξι το απόγευµα» (µεσάνυχτα ώρα Ελλάδος) ανακοίνωσε την τελευταία φορά ο Λόρενς Κόλµπορν και οι καρδιές των συγγενών κόντεψαν να σπάσουν. Κάποιοι όπως η Νοέµι Ντενόσο, η πεθερά του 43χρονου µεταλλωρύχου Σαµουέλ Αβάλος, µάζεψαν την οικογένεια και άρχισαν να προσεύχονται. Αλλοι όπως η Σίλβια Ναρβάες, κουνιάδα του µεταλλωρύχου Ραούλ Μπούστος, προσπαθούσαν να ξορκίσουν την αγωνία τους κάνοντας δουλειές, ψήνοντας για παράδειγµα καφέ «για όλους» σε υπαίθριες φωτιές. «Μόλις τον δω θα τον αγκαλιάσω σφιχτά, θα του πω πόσο πολύ τον αγαπώ και πόσο µου έλειψε», σκεφτόταν φωναχτά η Τζέσικα Σαλγάδο, σύζυγος του µεταλλωρύχου Αλεξ Σαλγάδο.

Εκεί και ο Πινέρα

Αρχισαν να καταφθάνουν περισσότεροι δηµοσιογράφοι, περισσότεροι επίσηµοι, από στιγµή σε στιγµή αναµενόταν η άφιξη του προέδρου της Χιλής Σεµπαστιάν Πινέρα, πιθανώς και του οµολόγου του της Βολιβίας Εβο Μοράλες – ένας από 33 µεταλλωρύχους είναι Βολιβιανός. Δεκαέξι διασώστες, «οι καλύτεροι των καλύτερων», περίµεναν να µάθουν ποιος θα ετίθετο επικεφαλής της επιχείρησης. Κάπου 625 µέτρα πιο κάτω, οι µεταλλωρύχοι προετοιµάζονταν ψυχολογικά για το 20λεπτο «ταξίδι» προς την επιφάνεια της Γης το οποίο θα καλούνταν να κάνουν, ο ένας µετά τον άλλον, µέσα στον κλωβό διαφυγής Φοίνιξ, πριν οδηγηθούν στα νοσοκοµειακά µέσω φουσκωτών τούνελ και φορώντας σκούρα γυαλιά.

Εκείνοι ήδη γνώριζαν ποιος θα ανέβαινε πρώτος. Ολοι οι άλλοι γνώριζαν απλώς πως πρώτα θα έβγαιναν οι τέσσερις πιο «δυνατοί» µεταλλωρύχοι, στο σώµα και την ψυχή· θα ακολουθούσαν οι 10 πιο αδύναµοι – ένας υποφέρει από υπέρταση, ένας άλλος είναι διαβητικός, κάποιοι έχουν εµφανίσει µολύνσεις και δερµατικά προβλήµατα. Τελευταίος, πιθανώς αύριο, ίσως και την Παρασκευή, θα βγει ο Λουίς Ουρσούα, ο επικεφαλής της βάρδιας όταν κατέρρευσε κοµµάτι του ορυχείου και παγιδεύτηκαν οι 33 άνδρες, στις 5 Αυγούστου.

Λίγο πριν αρχίσει η επιχείρηση διάσωσης, οι µεταλλωρύχοι που έχουν συγκλονίσει ολόκληρο τον κόσµο ευχαρίστησαν τους δηµοσιογράφους για το ενδιαφέρον που έδειξαν.

Παράλληλα τους ζήτησαν «να κάνουν λίγη υποµονή» και να τους αφήσουν να χαρούν «λίγες ηµέρες» µε τις οικογένειές τους.

Ο Αλεχάντρο Πίνο, ο δηµοσιογράφος που είχε αναλάβει όλο αυτό το διάστηµα ρόλο συµβούλου των παγιδευµένων, αποκάλυψε πως τους είχε βοηθήσει να προετοιµάσουν ένα µικρό λόγο και πως συγκινήθηκε πολύ όταν τους ζήτησε να του δώσουν µία και µόνο λέξη, µε την οποία θα άρχιζαν την οµιλία τους. Αυτοί του έδωσαν τη λέξη «συντροφικότητα».

ΔΕΝ ΘΑ ΔΟΥΝ… ΗΛΙΟ

Εικοσάλεπτο το «ταξίδι» της ανόδου. Αµεση µεταφορά στα νοσοκοµειακά µέσω φουσκωτών τούνελ και φορώντας σκούρα γυαλιά

«Θα έχουν εφιάλτες και θα ξαναζούν τις στιγµές»


ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ για τουλάχιστον έξι µήνες έχει υποσχεθεί στους 33 µεταλλωρύχους η κυβέρνηση της Χιλής. Οσο κι αν δοκιµάστηκαν τους τελευταίους δύο µήνες, επισηµαίνουν οι ψυχολόγοι, το ορυχείο ήταν γι’ αυτούς οικεία περιοχή. Κατά µία έννοια, τώρα αρχίζουν τα δύσκολα γι’ αυτούς. Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να εµφανίσουν συµπτώµατα µετατραυµατικού σοκ: «Κάποιοι», λέει ο Ρόµπερτ Χόγκαν, ψυχολόγος που έχει συνεργαστεί µε το αµερικανικό Ναυτικό, «θα έχουν εφιάλτες, νυχτερινές εφιδρώσεις, επαναλαµβανόµενα φλας µπακ και ούτω καθεξής.

Το µεγαλύτερο τραύµα που υπέστησαν ήταν η έλλειψη ελέγχου – κανένας έλεγχος, καµία δυνατότητα πρόβλεψης του µέλλοντος… Ετσι τρελαίνεις έναν άνθρωπο». Ηδη, όσο βρίσκονταν παγιδευµένοι σε βάθος 625 µέτρων, κάποιοι µεταλλωρύχοι φάνηκε να πιέζονται ψυχολογικά περισσότερο από τους άλλους. Κι έπειτα, όπως λένε οι ειδικοί, οι οικογενειακές προστριβές είναι συχνό φαινόµενο έπειτα από έντονα στρεσογόνα συµβάντα σαν αυτό.

Οι µεταλλωρύχοι και οι οικείοι τους πέρασαν περίπου 70 ηµέρες αδηµονώντας να ξαναβρεθούν, ο πήχυς των προσδοκιών έχει τοποθετηθεί ψηλότερα και από την καλύτερη πραγµατικότητα.

«Ηρωες, αλλά θύµατα»

«Οι ανθρακωρύχοι είναι σήµερα ήρωες, πριν από ήρωες όµως είναι θύµατα», επισηµαίνει ο ψυχολόγος Σέρζιο Γκονζάλες. «Οι άνθρωποι αυτοί που βγαίνουν από τα έγκατα της γης είναι διαφορετικοί άνθρωποι… και οι οικογένειές τους το ίδιο». Τους περιµένει περισσότερη δηµοσιότητα από όση µπορεί να χειριστεί κανείς, «η κοινωνία», λέει ο δρ Κλάους Μπεν, «θα απαιτήσει να µάθει κάθε λεπτοµέρεια, και θα προσφέρει απίστευτες ποσότητες χρηµάτων και δηµοτικότητας». Ακόµα και η θρυλική πλέον αλληλεγγύη τους κινδυνεύει, σηµειώνουν οι ειδικοί. «Τους περιµένει η έκπληξη της ζωής τους:

από εδώ και πέρα, η ζωή τους δεν θα είναι ποτέ ξανά η ίδια».

Οσο όσο πληρώνουν τα ΜΜΕ για µια τους δήλωση


Η ΡΕΑΛ ΜΑΔΡΙΤΗΣ κάνει δώρο στους 33 µεταλλωρύχους, οι οποίοι είναι όλοι τους ποδοσφαιρόφιλοι, ένα ταξίδι στην Ισπανία που περιλαµβάνει επίσκεψη στο γήπεδο Σαντιάγο Μπερναµπέου και εισιτήριο πρώτης σειράς για έναν αγώνα της οµάδας. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έκανε το ίδιο χάρη στον Μπόµπι Τσάρλτον, τον διάσηµο ποδοσφαιριστή της Εθνικής Αγγλίας της δεκαετίας του ’60, που είναι γιος ανθρακωρύχου. Κρουαζιέρες στην Ελλάδα, µήνες του µέλιτος στο Ακαπούλκο, δωρεές σε χρήµατα, τα iΡod που έστειλε η Αpple του Στιβ Τζοµπς: πριν ακόµη βγουν από τα έγκατα της γης όπου έµειναν παγιδευµένοι πάνω από δύο µήνες, οι 33 µεταλλωρύχοι είναι ήδη διεθνείς προσωπικότητες.

Τα γιαπωνέζικα κανάλια ήταν τα πρώτα που ανταγωνιζόµενα µεταξύ τους προσέφεραν στους παγιδευµένους µεταλλωρύχους χρήµατα για αποκλειστικές συνεντεύξεις. Βάζουν τους οικείους τους να υπογράφουν συµβόλαια στα οποία ο ανθρακωρύχος δεσµεύεται, µόλις πάρει εξιτήριο από το νοσοκοµείο – όπου όλοι θα µεταφερθούν όταν βγουν στην επιφάνεια –, να κάνει δηλώσεις µόνο στον απεσταλµένο του συγκεκριµένου καναλιού. Και οι αριθµοί έχουν πάρει την ανηφόρα. Οι Γερµανοί της εφηµερίδας «Βild» πληρώνουν 15.000 ευρώ, τα τηλεοπτικά δίκτυα πολύ περισσότερα. Ανάµεσα στο Fox, το ΒΒC, το ΑΒC Νews και το CΝΝ άρχισε τις τελευταίες ώρες ένας πραγµατικός πλειστηριασµός για να «κλείσουν» τους πιο διάσηµους από τους παγιδευµένους µεταλλωρύχους, όπως ο Μάριο Σεπούλβεδα, αυτός που στο πρώτο βίντεο, πριν από ένα µήνα, παρουσίασε όλους τους άλλους· ή ο Λόµπος, ο πρώην ποδοσφαιριστής· ή ο Γιόνι Μπάριος ο πολύγαµος. Η δηµόσια τηλεόραση της Χιλής και το Discovery Channel οργανώνονται για να παρακολουθήσουν τούς επί εβδοµάδες πρωταγωνιστές και συγγενείς να αφηγούνται τις αλλαγές στην πραγµατική τους ζωή. Μεγάλες διακοπές, ένα καινούργιο σπίτι και άλλες πολλές ανεκπλήρωτες επιθυµίες. Οι οικογένειες ντρέπονται να παραδεχθούν αυτά που ζητούν, τα συµβόλαια έχουν γίνει ταµπού. Πολλοί οικείοι των µεταλλωρύχων κάνουν ρελάνς στα πριµ που τους προσφέρονται· αφού έτσι κι αλλιώς θα τους κακολογήσουν για τα χρήµατα που θα πάρουν, καλύτερα να εισπράξουν αµέσως όσο περισσότερα µπορούν και να ζήσουν ευτυχισµένοι. Αλλοι απογοητεύονται. Η Σκάρλετ Σεπούλβεδα, η 18χρονη κεφάτη και έξυπνη κόρη του Μάριο, έχει οχυρωθεί στη σκηνή της στον Καταυλισµό της Ελπίδας και δεν µιλάει πια µε κανέναν.

Οµως το «ριάλιτι» κερδίζει. Σύζυγοι, µητέρες, κόρες, εξαδέλφες κάθονται πρόθυµα να τους µακιγιάρουν πριν βγουν στην τηλεόραση. Ο καταυλισµός έχει πλέον µεταµορφωθεί σε ένα γιγαντιαίο τηλεοπτικό στούντιο κι ανάµεσα στις οικογένειες ξεσπάνε ζήλιες κι αντιπαλότητες. Ολα γυρίζουν γύρω από το χρήµα (τα ποσά δεν θα είναι ίδια για όλους) και τη δόξα.