Τον Αύγουστο του 1936 ο Τζέσε Όουενς κέρδισε τέσσερα χρυσά μετάλλια στο Ολυμπιακό Στάδιο του Βερολίνου, διαλύοντας τον μύθο της αρίας φυλής. Στο ίδιο στάδιο θα βρεθεί 73 χρόνια μετά η εγγονή του.


Η Μάρλεν Ντορτς υποθέτει ότι ήταν «περίπου πέντε χρόνων» όταν άρχισε να αντιλαμβάνεται ότι ο πατέρας τής μητέρας της ήταν κάτι περισσότερο από ένας συνηθισμένος παππούς. «Η πιο μακρινή μου ανάμνηση ήταν κάποια ταινία που τον έδειχνε να τρέχει», λέει. «Θυμάμαι ότι σκέφτηκα: “Ω, πόσο γρήγορος ήταν!”». Την ίδια αντίδραση είχε και το κοινό στο Ολυμπιακό Στάδιο του Βερολίνου το απόγευμα της 3ης Αυγούστου του 1936, όταν ο Τζέιμς Κλίβελαντ Όουενς, γνωστός ως Τζέσε Όουενς, κέρδισε το πρώτο του χρυσό μετάλλιο.

Η 45χρονη Ντορτς θα βρεθεί στο ίδιο στάδιο την επόμενη βδομάδα. Μαζί με τον σύζυγό της προσκλήθηκαν να συνοδεύσουν την ομάδα των Ηνωμένων Πολιτειών στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου, που θα αρχίσει το προσεχές Σάββατο. Για να τιμήσουν τον συμπατριώτη τους, οι αθλητές της αμερικανικής αποστολής θα έχουν στις στολές τους τα αρχικά J.Ο. Η Ντορτς και ο Κάι Λονγκ, γιος του Γερμανού μεγάλου αντιπάλου του Όουενς στο μήκος Λουτς Λονγκ, θα απονείμουν τα μετάλλια σε αυτό το άθλημα. «Πραγματικά είμαι πολύ περήφανη», δηλώνει η Ντορτς. «Είναι πολύ συγκινητικό να βρεθώ σε αυτό το στάδιο». Θα είναι ένα ταξίδι γεμάτο συμβολισμούς. Όταν ο παππούς της έφθασε στο Βερολίνο τον Ιούλιο του 1936, ο γερμανικός Τύπος έγραφε για «φωλιά νέγρων» στον αμερικανικό αθλητισμό, αποδίδοντας στην ταχύτητα και το άλμα του Όουενς «ιδιότητες ζώου». Ο μύθος του Όουενς μεγάλωσε όταν ο Χίτλερ αρνήθηκε να τον συγχαρεί. Κι όταν ο Μπάλντουρ φον Σκίρατς, πρώην επικεφαλής της χιτλερικής νεολαίας, προσπάθησε να τον μεταπείσει, ο Φύρερ έδωσε μια απάντηση σύμφωνα με την ιδεολογία του Τρίτου Ράιχ: «Αυτοί οι Αμερικανοί θα έπρεπε να ντρέπονται που αφήνουν τους νέγρους να κερδίζουν μετάλλια. Δεν πρόκειται να σφίξω το χέρι σε κανέναν από αυτούς».

Αποθέωση

Το γερμανικό κοινό, πάντως, δεν είχε την ίδια γνώμη. Μετά τη νίκη του Όουενς στα 100 μέτρα, οι 110.000 θεατές του σταδίου φώναζαν ρυθμικά το όνομά του. Διαφορετική γνώμη είχαν και οι Γερμανοί αθλητές. Όταν ο Όουενς έκανε δύο άκυρα άλματα στα προκριματικά του μήκους και κινδύνευε να αποκλειστεί, ο Λουζ Λονγκ τού υπέδειξε το σημείο από το οποίο έπρεπε να πάρει φόρα. Ο Γερμανός άλτης ήταν η προσωποποίηση της αρίας φυλής, γεγονός που έκανε τους δύο αθλητές να ανταλλάσσουν αστεία, καθώς ο Χίτλερ τους κοιτούσε από τις εξέδρες. Ο Φύρερ δεν γέλασε ούτε όταν ο αργυρός ολυμπιονίκης Λονγκ πέρασε το χέρι του γύρω από τον ώμο του Όουενς μετά την απονομή των μεταλλίων στο μήκος. Ο Λονγκ πέθανε στα πεδία της μάχης το 1943. Οι δύο οικογένειες, όμως, διατηρούν φιλικούς δεσμούς μέχρι σήμερα.

Φοβήθηκε

Πάντως, ο Αμερικανός τότε πρόεδρος Φρανκλίνος Ρούσβελτ απέφυγε να δεχθεί τον Όουενς στον Λευκό Οίκο φοβούμενος την αντίδραση των Νότιων ψηφοφόρων. «Θα χαιρόταν πολύ αν με έβλεπε να επιστρέφω στο Βερολίνο από μια Αμερική όπου πρόεδρος είναι ένας Αφροαμερικανός», σημειώνει η Μάρλεν Ντορτς.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΣΤΙΒΟΥ

Η εγγονή του Όουενς και ο γιος του Γερμανού μεγάλου του αντιπάλου Λουτς Λονγκ θα απονείμουν μετάλλια

Το αίνιγμα μιας φωτογραφίας


Η ΑΡΝΗΣΗ του Αδόλφου Χίτλερ να συγχαρεί τον Τζέσε Όουενς για τα κατορθώματά του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου το 1936 θεωρείται η μεγαλύτερη περιφρόνηση στην ιστορία του αθλητισμού. Ή δεν συνέβη έτσι; Ένας Γερμανός βετεράνος αθλητικός ρεπόρτερ υποστηρίζει πως πράγματι ο Χίτλερ εγκατέλειψε το στάδιο μετά την κούρσα, αλλά όχι πριν σφίξει το χέρι του Όουενς! Σύμφωνα με τον Ζίγκφριντ Μίσνερ, 83 ετών, ο Όουενς έφερε πάντα μαζί του, στο πορτοφόλι του, τη φωτογραφία με τον Χίτλερ να του σφίγγει το χέρι. Ο Μίσνερ υποστηρίζει πως ο Όουενς του έδειξε τη φωτογραφία λέγοντάς του:«Αυτή ήταν μία από τις πιο όμορφες στιγμές μου». Ο Γερμανός δημοσιογράφος υποστηρίζει πως αποφασίστηκε να μη δημοσιευτεί η φωτογραφία γιατί έπρεπε ο Χίτλερ να παραμείνει ο «κακός» της ιστορίας με τον Όουενς.

Με μια ματιά


● Ο Τζέσε Όουενς γεννήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου του 1913 στο Ντέινβιλ της Αλαμπάμας ● Ο πατέρας του ήταν εργάτης στα χωράφια και οι παππούδες του σκλάβοι ● Τον Μάιο του 1935, μέσα σε 45 λεπτά, ισοφάρισε το παγκόσμιο ρεκόρ στις 100 γιάρδες και έσπασε άλλα τρία: στις 220 γιάρδες, στο μήκος και στις 220 γιάρδες μετ΄ εμποδίων ● Στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου κέρδισε τέσσερα χρυσά μετάλλια: στα 100 και 200 μέτρα, στο μήκος και στη σκυταλοδρομία 4Χ100 ● Πέθανε στις 31 Μαρτίου του 1980 από καρκίνο του πνεύμονα