Tα στοιχήματα του τρόμου

H προοπτική ενός νέου πολέμου στη Μέση Ανατολή δεν είναι πλέον θεωρητική,

από τη στιγμή που το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο

να επιβάλει κυρώσεις εις βάρος της Τεχεράνης. Αν αποδειχθούν

αναποτελεσματικές, οι ΗΠΑ μπορεί να προχωρήσουν σε στρατιωτική κλιμάκωση.

Το στοίχημα των Ιρανών είναι πως η Αμερική δεν θα έχει την πολιτική βούληση να

ξεκινήσει μια τέτοια σύγκρουση, που θα είχε αναπόφευκτες αρνητικές επιπτώσεις

στη Μέση Ανατολή και θα απειλούσε τον ενεργειακό ανεφοδιασμό των Δυτικών. H

στρατηγική τους είναι να επιβάλουν το τετελεσμένο. Από τη μέρα που το Ιράν θα

μπορεί να επιτεθεί με πυρηνικά, κανείς δεν θα μπορεί να το αγγίξει.

1. Τα σχέδια του Πενταγώνου

Το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας σχεδιάζει σενάρια καταστροφής των ιρανικών

πυρηνικών εγκαταστάσεων. Το «Conplan 8022», η επεξεργασία του οποίου έγινε τον

Νοέμβριο του 2003, προβλέπει «συνολικά πλήγματα» εναντίον κρατών τα οποία

ενεργούν όπως το Ιράν. Εντούτοις ο κίνδυνος της ιρανικής βόμβας δεν είναι

επικείμενος. Οι Αμερικανοί υπεύθυνοι μιλούν για πέντε ώς δέκα χρόνια, ενώ ένας

υπεύθυνος του ισραηλινού πυρηνικού προγράμματος δήλωσε πως είναι ρεαλιστική

μια προθεσμία «γύρω στα τρία χρόνια».

2. H «ισραηλινή επιλογή»

Προσπαθώντας να μην ευνοήσει ένα «αραβο-μουσουλμανικό μέτωπο», η Ουάσιγκτον

αναμένεται να αποτρέψει το Ισραήλ από το να επέμβει. Επιπλέον, για τον

ισραηλινό στρατό, μια αποστολή εναντίον των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν

θα ήταν πολύ πιο δύσκολη από την επιδρομή των ισραηλινών

καταδιωκτικών-βομβαρδιστικών εναντίον του ιρακινού αντιδραστήρα Οσιράκ στις 7

Ιουνίου 1981. Τα F-15 και τα F-16 του Ισραήλ θα έπρεπε να διασχίσουν μια πολύ

μεγαλύτερη απόσταση: από 1.600 ώς 2.800 χλμ. μόνο για να φτάσουν. Θα ήταν

συνεπώς αναπόφευκτος ο ανεφοδιασμός των αεροσκαφών εν πτήσει. Το Ισραήλ

διαθέτει πέντε μικρά αεροπλάνα ανεφοδιασμού C-130. Είναι ανεπαρκή για να

κρατήσουν στον αέρα για περισσότερο από έξι ώρες τα 50 ώς 70

καταδιωκτικά-βομβαρδιστικά που θα ήταν απαραίτητα για μια τέτοια αποστολή. Άρα

μια ισραηλινή επιχείρηση δεν θα μπορούσε παρά να έχει αμερικανική

επιμελητειακή υποστήριξη.

3. Το στρατηγικό διακύβευμα

Ποιος θα είναι όμως ο επιδιωκόμενος στρατηγικός στόχος; Ένα προειδοποιητικό

πλήγμα κατά του Ιράν; Να καταστραφούν οι πιο στρατηγικές πυρηνικές

εγκαταστάσεις του; Να καταστραφούν όσο το δυνατόν περισσότερες από τις

ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, οι οποίες είναι διασκορπισμένες σ’ όλη την

ιρανική επικράτεια, προστατευμένες από «ανθρώπινες ασπίδες», στην καρδιά

πόλεων κρυμμένες μέσα σε στοές και μπούνκερ; Μήπως οι Αμερικανοί θα θελήσουν,

όπως συνιστούν πολλοί εμπειρογνώμονές τους, να επωφεληθούν από την ευκαιρία

για να εξαλείψουν τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις, ακόμη και τα κέντρα

εξουσίας, δηλαδή να κλονίσουν τα θεμέλια του καθεστώτος των μουλάδων,

ελπίζοντας να προκαλέσουν μια εξέγερση εναντίον του; Καθεμιά απ’ αυτές τις

επιλογές έχει ένα οικονομικό, στρατιωτικό, πολιτικό και ανθρώπινο κόστος.

4. Τα θέματα της επιμελητείας

H δυνατότητα να διεξαχθεί μια μαζική αεροπορική εκστρατεία εναντίον των

ιρανικών εγκαταστάσεων υφίσταται: θεωρητικά, 120 βομβαρδιστικά είναι ικανά να

πλήξουν 5.000 στόχους σε μία μόνον αποστολή. Μερικοί εμπειρογνώμονες

υποστηρίζουν πως πρέπει να γίνουν σαρωτικοί βομβαρδισμοί μέσα σε λιγότερο από

24 ώρες. Άλλοι υποστηρίζουν πως η εξάλειψη των πυρηνικών εγκαταστάσεων δεν

μπορεί να γίνει με λιγότερες από 1.000 αεροπορικές εξόδους σε διάστημα πολλών

εβδομάδων. Ορισμένοι εμπειρογνώμονες προτείνουν τη χρησιμοποίηση τακτικών

πυρηνικών βομβών, όπως η Β61-11. H χρήση τέτοιων πυρηνικών βομβών θα έριχνε το

ταμπού της μη χρήσης πυρηνικών όπλων, θα προκαλούσε διεθνή κατακραυγή.

5. H αμυντική ικανότητα της Τεχεράνης

H αντιαεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα του Ιράν έχει ενισχυθεί χάρη σε υλικό

που έχει προσφέρει η Μόσχα ­ συστοιχίες πυραύλων Thor Μ-1 και, σύμφωνα με μια

μεσανατολική πηγή, τουλάχιστον δύο συστοιχίες αντιαεροπορικών και

αντιπυραυλικών πυραύλων S-300. Το Ιράν μπορεί να βλάψει και με το όπλο του

πετρελαίου. Αλλά η κύρια απειλή από την Τεχεράνη είναι «ασύμμετρη»: το

καθεστώς της έχει σχέσεις με την Χεζμπολάχ στο Λίβανο και με την Χαμάς στην

Παλαιστίνη, ενώ μπορεί επίσης να ευνοήσει την αύξηση των επιθέσεων στο Ιράκ,

το Αφγανιστάν και παντού όπου καμικάζι βομβιστές έχουν δυνατότητα να πλήξουν

αμερικανικά ή δυτικά συμφέροντα. Τέλος, τα αεροπλάνα και οι πύραυλοι δεν

μπορούν να ξεριζώσουν την πυρηνική τεχνογνωσία που έχουν αποκτήσει οι Ιρανοί.