Αναζήτηση
|
|
Παρά τον καρκίνο που παραμονεύει και παρά το ενδεχόμενο μιας νέας έκρηξης,
οι άνθρωποι επιστρέφουν στο Τσερνόμπιλ. H ζωή συνεχίζεται κάτω από τη βαριά
σκιά μιας πυρηνικής καταστροφής.
|
|
H Μαρία Ντίκα βρισκόταν στο ισόγειο του τέταρτου συγκροτήματος στο πυρηνικό
εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ στη 1.30 π.μ. της 26ης Απριλίου 1986. Από το
χειρότερο πυρηνικό δυστύχημα που συνέβη ποτέ, εκλύθηκε δέκα φορές περισσότερη
ραδιενέργεια από όσο στη Χιροσίμα. H Μαρία Ντίκα βρισκόταν στο επίκεντρο.
«Είδα μια λάμψη φωτιάς, αντήχησε μια έκρηξη και ύστερα ο τοίχος κατέρρευσε»,
θυμάται η γυναίκα που ήταν στο προσωπικό ασφαλείας.
Μετά την έκρηξη, 118.000 άνθρωποι απομακρύνθηκαν από μια περιοχή ακτίνας 30
χιλιομέτρων γύρω από το εργοστάσιο, που βρίσκεται στη Βόρεια Ουκρανία.
Ραδιενεργός σκόνη απλώθηκε πάνω από την Ευρώπη και μέχρι τον Βόρειο Πόλο.
Έκτοτε, μόνο στην Ουκρανία, υπολογίζεται ότι 25.000 άνθρωποι έχουν πεθάνει και
δεκάδες, ίσως εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι έχουν νοσήσει από ασθένειες που έχουν
σχέση με τη ραδιενέργεια.
Σαρκοφάγος από μπετόν
Όμως, 18 χρόνια από τότε, η Μαρία Ντίκα εξακολουθεί να ζει στην πόλη του
Τσερνόμπιλ, μόλις 12 χιλιόμετρα από την μπετονένια σαρκοφάγο με την οποία
έχουν σκεπαστεί 200 τόνοι ραδιενεργού υλικού που σιγοκαίει ακόμη στα ερείπια
του τέταρτου αντιδραστήρα.
Είναι ένας από τους εκατοντάδες ανθρώπους που έχουν επιστρέψει στη «ζώνη
αποκλεισμού» των 30 χιλιομέτρων, παρά τη μαζική αύξηση στα κρούσματα καρκίνου
του θυρεοειδούς και τις προειδοποιήσεις των αρμοδίων ότι η σαρκοφάγος
κινδυνεύει με κατάρρευση.
Αναζητούν μια καλύτερη ζωή, μια δουλειά, ένα κομμάτι γης για να καλλιεργήσουν.
Μα οι περισσότεροι μένουν προσκολλημένοι στο παρελθόν. «Εδώ γεννήθηκα, εδώ
πέρασα όλη μου τη ζωή. H ραδιενέργεια μάς συνήθισε πια», λέει χαμογελώντας η
Μαρία. Περίπου 4.000 άνθρωποι εργάζονται στο πυρηνικό εργοστάσιο. Ελέγχουν τη
σαρκοφάγο και επιβλέπουν την αφαίρεση και αποθήκευση του ραδιενεργού υλικού
από τους άλλους τρεις αντιδραστήρες, που ο τελευταίος έπαψε να λειτουργεί το
2000. «Ασφαλώς και δεν είναι επικίνδυνο», λέει η Τατιάνα Κρους, που επέστρεψε
και αυτή. «Ο αέρας είναι περίφημος, τα δάση θαυμάσια και τα μανιτάρια
σπουδαία».
Στην πραγματικότητα, οι κίνδυνοι για την υγεία είναι τρομακτικοί. H σαρκοφάγος
– 400.000 κυβικά μέτρα μπετόν και 7.000 τόνοι μετάλλου – καταρρέει. «Υπάρχει
σοβαρό ενδεχόμενο να καταρρεύσει η σαρκοφάγος», λέει η Γιουλίγια Μάρουσιτς,
εκπρόσωπος του εργοστασίου. Πίσω της, ο μετρητής Γκάιγκερ που μετράει τη
ραδιενέργεια στη στέγη δείχνει 1.600 Ρέντγκεν. «H κρίση του Τσερνόμπιλ δεν
έχει τελειώσει».
Πόλη – φάντασμα
Το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους θα αρχίσουν εργασίες στο πλαίσιο ενός
διετούς προγράμματος για τη σταθεροποίηση της σαρκοφάγου. Ύστερα, το 2006, οι
αρχές θα εφαρμόσουν ένα πρόγραμμα 600 εκατομμυρίων ευρώ για την κατασκευή μιας
γιγάντιας χαλύβδινης αψίδας που θα σκεπάσει ολόκληρο το συγκρότημα. H Μαρία
όμως λυπάται που δεν μπορεί να επιστρέψει στο παλιό της διαμέρισμα στο
Πρίπιατ, μόλις 3 χλμ. από το εργοστάσιο. Οι δρόμοι της πόλης αυτής είναι ακόμη
σπαρμένοι με τα υπάρχοντα των 50.000 κατοίκων της και με τα στολίδια της
πρωτομαγιάτικης παρέλασης που δεν έγινε ποτέ.
LINKS:
Επιμέλεια: Ρούσσος Βρανάς
