Καθώς έβγαινα έξω από το νοικιασμένο αυτοκίνητό μας για να στηθώ κι εγώ με τη

σειρά μου στη μακριά ουρά του Λα Κοπέλια για το περίφημο παγωτό του, ένας

άνδρας με κολλαριστό άσπρο πουκάμισο πλησίασε τον Μάικλ στο αυτοκίνητο:

«Πρέπει να μετακινηθείτε. Δεν μπορείτε να σταματήσετε εδώ. Ο Φιντέλ Κάστρο

είναι μέσα σε αυτό το κτίριο».

Πράγματι, φύγαμε, για να σταθμεύσουμε τελικά εκεί κοντά και να επιστρέψουμε

στην ίδια γωνία, την οποία τώρα είχαν κατακλύσει αστυνομικοί με ύφος

αινιγματικό. Αναρωτιόμασταν πόσο θα περιμέναμε, γνωρίζοντας τις πολύωρες

ομιλίες του Κάστρο, όταν μια αυτοκινητοπομπή με μαύρες λιμουζίνες διέσχισε τη

διασταύρωση. Μέσα σε μία από αυτές επέβαιναν άνδρες με πράσινες στολές και

ψηλά καπέλα, σχεδόν όλοι γενειοφόροι.

Ο Κάστρο; Ο Μάικλ στράφηκε σε έναν αστυνομικό. Κούνησε το κεφάλι του,

κλείνοντας τα μάτια. Έτσι είδαμε τον Φιντέλ Κάστρο, αν και δεν γνωρίζαμε ποιος

ακριβώς ήταν στο πλήθος. Τα οχήματα ανέπτυξαν ταχύτητα, καταλαμβάνοντας κάθε

πλευρά του δρόμου, σαν να προστάτευαν τον Κάστρο από ελεύθερους σκοπευτές.

Ήταν μια εικόνα που πήραμε μαζί μας…

Αντί να προτιμήσουμε μια ξενάγηση με οδηγό στο περίφημο και εξεζητημένο Μεγάλο

Θέατρο, αποφασίσαμε να παρακολουθήσουμε μπαλέτο. Στο ταμείο είχαμε μια

μικροδιένεξη για τα εισιτήρια ­ εγώ ζητούσα θέσεις των 4 δολαρίων, εκείνοι

επέμεναν να μου δώσουν θέσεις των 5 ­, όταν παρενέβη μια φιλική κυρία: «Αυτές

οι θέσεις κοστίζουν 10 πέσος. Δεν έχετε πέσος; Θα σας δώσω ­ πρακτικά δεν

σημαίνει τίποτα».

Ύστερα, οι τόνοι υψώθηκαν ανάμεσα στον ταμία, που δεν φάνηκε διατεθειμένος να

πουλήσει με αυτόν τον τρόπο, και στην κυρία που φώναζε ότι είναι δικαίωμά της

να ξοδεύει τα χρήματά της όπως θέλει. Δεν ήταν από την Κούβα. Ήταν Γερμανίδα,

που είχε έρθει πριν από πολλούς μήνες για να μάθει ισπανικά στο πανεπιστήμιο,

στην αρχή γεμάτη ενθουσιασμό, αλλά τώρα απογοητευμένη από το καθεστώς και το

πλήθος των κατασκόπων ­ «όπως η Στάζι», διαμαρτυρήθηκε. Έζησε την Ανατολική

Γερμανία και της θύμιζε εκείνα τα χρόνια, όπως μας είπε.

Το είχαμε ήδη σκεφτεί. Οι δρόμοι ήταν γεμάτοι αφίσες που διατυμπάνιζαν «οι

αρχές μας είναι αδιαπραγμάτευτες» και «σοσιαλισμός ή θάνατος», ενώ σε πολλές

προβάλλονταν πορτρέτα «των ηρώων της επανάστασης». Είχες την αίσθηση της

συνεχούς επιτήρησης ­ στις περισσότερες γωνιές του δρόμου υπήρχαν αστυνομικοί

και στις δημόσιες τουαλέτες, οι ελαφριές πόρτες έφταναν από τη γάμπα ώς τον

ώμο, αφήνοντας ακάλυπτο το κεφάλι. Τουλάχιστον, όμως, η Κούβα έχει τρία

πλεονεκτήματα συγκριτικά με την αλλοτινή σύμμαχό της, την Ανατολική Γερμανία:

ήλιο, ρούμι και μουσική.