Αναζήτηση
… από τρεις μήνες, η Γερμανία έχει εκλογές. Μια απογοήτευση όμως επικρατεί,
και δυσπιστία: όχι μόνο απέναντι στο ευρώ, που θα σημάνει το τέλος του μάρκου,
αλλά σ’ ολόκληρο το πολιτικό σύστημα. Φόβος διακατέχει τους Γερμανούς, όλοι
μιλούν για κρίση βαθειά, και ο λαός αυτός ο συνήθως γεμάτος αυτοπεποίθηση
αισθάνεται τώρα το ακριβώς αντίθετο: ανασφάλεια. Τα μεγάλα κόμματα δεν τον
συγκινούν. Τα μικρά δεν τον καλύπτουν. Το ’92, τρία χρόνια μετά την πτώση του
Τείχους, το 75% των Γερμανών στα δυτικά κρατίδια και το 52% στα ανατολικά
δήλωναν ότι ήταν σίγουροι πως τα μεγάλα προβλήματα (ανεργία, οικονομικό,
αφομοίωση των ανατολικών) έβαιναν προς τη λύση τους. Τώρα, οι ελπίζοντες
λιγόστεψαν, 56% στη δυτική πλευρά, 30% στην ανατολική. Οι υπόλοιποι δεν
βλέπουν φως.
… οι δείκτες αισιοδοξίας είναι ακόμη χαμηλότεροι. Μόνο το 44% των δυτικών
ελπίζει σε ανάκαμψη. Από τους ανατολικούς μόνο το 22%. Οι Γερμανοί, που τόσο
καμάρωναν μέχρι πρόσφατα για σειρά από ευρωπαϊκά πρωτεία, αρχίζουν να
διερωτώνται μήπως έχασαν το τραίνο. Μισόν αιώνα μετά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο,
η Γερμανία δεν έχει φτιάξει αεροπλάνο. Δεν είναι πια χώρα της βαρειάς
βιομηχανίας: Αμερικανοί, Ιάπωνες, Κινέζοι ελέγχουν δυναμικά την αγορά. Αλλά
ούτε και της ελαφράς: Γάλλοι και Ολλανδοί διαπρέπουν στις μικροσυσκευές και
στα οικιακά εργαλεία. Ούτε και της πληροφορικής: Ο Μπιλ Γκέητς απ’ τη μια
μεριά, η Τοσίμπα απ’ την άλλη πουλούν ακόμη και σ’ αυτούς, τους περήφανους
τέως πρωτοπόρους, τα προϊόντα τους όπως εκείνοι κάποτε πουλούσαν τα δικά τους
σε Ρώσους και Αφρικανούς γεμάτους θαυμασμό.
… Άλλενσμπαχ της Βόννης, που κατέγραψε τα ποσοστά των φοβισμένων και
απογοητευμένων, σημειώνει επίσης την εντυπωσιακή «έλλειψη προσδοκίας» που
παρατηρείται στον γερμανικό λαό. Η προοπτική να ξαναγίνει καγκελλάριος ο Κολ
δεν αποκλείεται από κανένα ύστερα και από τους νέους όρκους πίστης που του
έδωσαν οι Φιλελεύθεροι. Αλλά και κανένα δεν ενθουσιάζει. Με εθνική ήττα θα
μοιάζει μάλλον ένα τέτοιο γεγονός παρά με νίκη: ολόκληρος λαός 80 εκατομμυρίων
και να μη μπορεί να βρει διάδοχο για κάποιον που ήδη κυβερνά 16 χρόνια; Ο
Γκέρχαρτ Σραίντερ, λένε πολλοί, θα ήταν μια αλλαγή αν και οι περισσότεροι
Γερμανοί δεν έχουν αντιληφθεί σε τι ακριβώς θα διαφοροποιηθεί το SPD από την CDU.
… Ανατολική Γερμανία μάλιστα, όπου αρκετοί νοσταλγούν την εποχή που υπήρχε
«περισσότερο κράτος» συμβαίνει και ένα παράδοξο, που το αναφέρει η Ρενάτε
Καίχερ, διευθύντρια του Άλλενσμπαχ. Οι Σοσιαλδημοκράτες του Σραίντερ έχουν
σημαντικό αριθμό οπαδών, και όμως, απ’ όλους όσοι προτίθενται (κατ’ αρχήν) να
ψηφίσουν το SPD, μόνο ένα 27% δηλώνει ότι θεωρεί τον Σραίντερ ικανότερο να
αντιμετωπίσει τα τρέχοντα προβλήματα απ’ ό,τι ο Κολ! Μια μάλλον λογική
πρόβλεψη είναι ότι στις 27 Σεπτεμβρίου θ’ αυξήσει τη δύναμή του το πρώην ΚΚ,
του Γκρέγκορ Γκύζι (σήμερα Κόμμα Δημοκρατικού Σοσιαλισμού). Το ίδιο ενδέχεται
να συμβεί και με την ακροδεξιά, η οποία υπενθυμίζει την ύπαρξή της, τελευταία,
με όλο και πιο θορυβώδη τρόπο. Αυτοί που δεν ελπίζουν πια σε σπουδαία κέρδη
είναι οι Πράσινοι. Η πτώση τους είναι σταθερή και συνεχής. Και εκείνοι που
αποτελούν το μεγάλο αίνιγμα είναι οι Αναποφάσιστοι: 31% του εκλογικού σώματος.
Έτσι, στις φετινές γερμανικές εκλογές, τις πιο ενδιαφέρουσες της τελευταίας
εικοσαετίας, η διατύπωση προγνωστικών παραμένει δύσκολη.
