Αναζήτηση
Η αερογέλη ή, αλλιώς, «παγωμένος καπνός» δεν είναι νέο υλικό· εφευρέθηκε τη δεκαετία του 1930. Οι εφαρμογές της, όμως, μόλις τώρα έχουν αρχίσει να γίνονται γνωστές. Μπορεί να βοηθήσει σε περιπτώσεις περιβαλλοντικής μόλυνσης και στην ενίσχυση των διαστημικών στολών των αστροναυτών. Σύμφωνα μάλιστα με τον Έλληνα καθηγητή Χημείας στις ΗΠΑ Μερκούρη Κανατζίδη, η αερογέλη μπορεί να χρησιμεύσει και ως φίλτρο για το μολυσμένο νερό.
Είναι ένα υλικό-θαύμα που μπορεί να προστατεύσει τα κτίσματα από εκρήξεις βομβών, να περιορίσει τις πετρελαιοκηλίδες, αλλά και να βοηθήσει τον άνθρωπο να πετάξει στον Άρη. Η αερογέλη είναι από τα ελαφρύτερα στερεά υλικά, που μπορεί να προστατεύσει τα σπίτια από εκρήξεις δυναμίτιδας και από θερμοκρασίες που ξεπερνούν τους 1.300 C. Οι επιστήμονες είναι ενθουσιασμένοι από τις εφαρμογές που μπορεί να έχει στη σύγχρονη ζωή το υλικό αυτό και το χαρακτηρίζουν υλικό-θαύμα. Λένε μάλιστα πως η σημασία του είναι τόσο μεγάλη όσο και η αντίστοιχη του βακελίτη για τη δεκαετία του 1930 ή της σιλικόνης κατά τη δεκαετία του 1990.
Εκπληκτικό υλικό
Ο Γρηγόρης Μερκούρης Κανατζίδης, καθηγητής Χημείας στο Νorthwestern University του Ιλινόι, λέει πως πρόκειται για ένα εκπληκτικό υλικό: «Έχει τη μικρότερη πυκνότητα συγκριτικά με όλα τα προϊόντα που είναι γνωστά στον άνθρωπο, όμως ταυτόχρονα μπορεί να κάνει τόσα πολλά. Πιστεύω πως η αερογέλη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε όλα- στο φιλτράρισμα μολυσμένου νερού αλλά και στη μόνωση κατά ακραίων θερμοκρασιών, ακόμη και στη χρυσοχοΐα». Ο Γρ. Κανατζίδης έχει δημιουργήσει μια νέα εκδοχή της αερογέλης, έτσι ώστε να απορροφά τον μόλυβδο και τον υδράργυρο από το νερό, ενώ άλλες μορφές της παρασκευάζονται για την απορρόφηση πετρελαιοκηλίδων, ύστερα από ατυχήματα στη θάλασσα. Η αερογέλη χαρακτηρίζεται ως το «απόλυτο σφουγγάρι» από τους επιστήμονες. Στην επιφάνειά της διαθέτει εκατομμύρια μικρούς πόρους που την καθιστούν ιδανική λύση για την απορρόφηση μολυσματικών στοιχείων από το νερό. Η αερογέλη, αποτελούμενη κατά 99% από αέριο, ονομάζεται και «παγωμένος καπνός» γιατί μοιάζει στην όψη με στερεοποιημένο καπνό. Την εφηύρε το 1931 ο Αμερικανός χημικός Στίβεν Κίστλερ. Ο Κίστλερ είχε βάλει στοίχημα με τον συνάδελφό του Τσαρλς Λερντ για το ποιος μπορεί να αντικαταστήσει το υγρό σε μια γέλη με αέριο χωρίς να προκαλέσει συρρίκνωση. Η αερογέλη ήταν εύθραυστο υλικό και ακριβό, έτσι η χρήση της είχε περιοριστεί στο εργαστήριο. Μόλις πριν από μία δεκαετία άρχισε να ενδιαφέρεται η ΝΑSΑ για το προϊόν αυτό και το συμπεριέλαβε αμέσως στις διαστημικές αποστολές. Για παράδειγμα το 1999, χρησιμοποιήθηκε αερογέλη για να συγκεντρωθεί η σκόνη από την ουρά ενός κομήτη ενώ το 2002 παρήχθη μια νέα μορφή αερογέλης για τη μόνωση των διαστημικών στολών που θα φορέσουν οι αστροναύτες στην πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη, η οποία έχει προγραμματιστεί για το 2018. Ο Μαρκ Κραγιέφσκι, της εταιρείας Αspen Αerogel που ίδρυσε η ΝΑSΑ, υποστηρίζει πως 18 χιλιοστά αερογέλης θα είναι αρκετά για να προστατεύσουν τους αστροναύτες από θερμοκρασίες που φτάνουν τους-130 C. © Τhe Τimes, 2007
Οι εφαρμογές της αερογέλης
