Αναζήτηση
Ο Τέρι Μάρτιν εξετάζει ένα ορθογώνιο κομμάτι πολυουρεθάνης στο εργαστήριό του, στην περιοχή Ντέινα Πόιντ της Καλιφόρνιας. «Μ΄ αρέσει να πλησιάζω το υλικό αθόρυβα, σαν ντετέκτιβ», λέει ο 69χρονος που κατασκευάζει σανίδες σερφ με τα χέρια του εδώ και 55 χρόνια, καθώς παίρνει ένα πριόνι και αρχίζει να κόβει. «Ο κόσμος δεν μπορεί να καταλάβει πόση δουλειά χρειάζεται για να φτιάξεις μια σανίδα σερφ. Δεν είναι κάτι που απλώς κόβεται από μια μηχανή- πού βρίσκεται η ψυχή σ΄ αυτήν τη διαδικασία;».
Oι σανίδες που κατασκευάζει έχουν μήκος τριών μέτρων. Φοράει ωτασπίδες και βάζει σε λειτουργία μία ηλεκτρική πλάνη. Βαδίζει πάνω-κάτω, τα δάχτυλά του ακουμπούν τα μέρη όπου μόλις έχει περάσει η λεπίδα για να βεβαιωθεί ότι έχει ασκήσει τη σωστή πίεση. Μέσα στην επόμενη ώρα, μια σανίδα του σερφ, άριστης ποιότητας, έχει κατασκευαστεί από τα χέρια αυτού του ανθρώπου με το άσπρο μούσι- ενός Αϊ-Βασίλη της καλιφορνέζικης παραλίας. Ο Μάρτιν με τα χρόνια ανέπτυξε έναν δικό του τρόπο κατασκευής, «μέσω της απλότητας». Όπως υποστηρίζει, όσο λιγότερο διαμορφώνεις μια σανίδα, τόσο καλύτερο σχήμα θα έχει. Ίσως γι΄ αυτό και δίνει τόση σημασία στο πρώτο κόψιμο.
Οι αλλαγές. Υπολογίζει ότι έχει κατασκευάσει περισσότερες από 50.000 σανίδες του σερφ. Στη μικρή κοινότητα των κατασκευαστών σανίδων του σερφ θεωρείται θρύλος. Αλλά και είδος προς εξαφάνιση. Η τέχνη του χάνεται, καθώς η εξάπλωση του σέρφινγκ σε όλο τον κόσμο οδήγησε στη μαζική παραγωγή που αλλάζει την εμφάνιση της σανίδας. Τόσο σημαντικές αλλαγές έχουν να γίνουν από το 1950, όταν η πολυουρεθάνη αντικατέστησε το ξύλο ως κύριο υλικό για την κατασκευή τους. Πριν από μία δεκαετία, το 80% των σανίδων σερφ που πωλούνταν στις ΗΠΑ ήταν χειροποίητες. Σήμερα, λιγότερες από το 20% φτιάχνονται από χέρια τεχνιτών.
«Ο τεχνίτης δεν φοβάται να επιτεθεί στο υλικό που έχει μπροστά του», σχολιάζει ο Μάρτιν, ο τελευταίος άρχοντας των σανίδων του σερφ. «Δεν ελπίζει απλώς να τα καταφέρει. Ξέρει ότι θα τα καταφέρει. Και η αυτοπεποίθηση είναι που δίνει δύναμη στο σχήμα της σανίδας». Τη μεγάλη διαφορά της χειροποίητης σανίδας επιβεβαιώνουν και όλοι οι μεγάλοι σταρ του αθλήματος, οι περισσότεροι από τους οποίους παραγγέλνουν σανίδες βάσει των προσωπικών τους γούστων και προδιαγραφών.
Κάποιος πελάτης του Μάρτιν έβαλε έναν μαθηματικό να υπολογίσει πόσο έχει περπατήσει συνολικά ο τεχνίτης φτιάχνοντας τις σανίδες του. Το αποτέλεσμα: μία απόσταση από τη Νέα Υόρκη στην Καλιφόρνια και λίγο παραπάνω…
5.000
σέρφερς υπολογίζεται
ότι υπήρχαν σε όλο τον κόσμο το 1959.
Εκείνη τη χρονιά με την προβολή της
ταινίας «Gidget», διεθνώς,
καθιερωθηκε ως μόδα το σέρφινγκ.
2.000.000 άνθρωποι
υπολογίζεται ότι ασχολούνταν με το
άθλημα το 1963.
23.000.000 άνθρωποι,
σύμφωνα με τους πιο μέτριους
υπολογισμούς, παίρνουν σήμερα υπό
μάλης τη σανίδα και ψάχνουν για το
«τέλειο» κύμα.
Χάνει τη γοητεία του
Στην κουλτούρα του σέρφινγκ, ή κυματοδρομίες επί το ελληνικότερον, υπάρχουν ιστορίες για κρυφά μέρη όπου συναντά κανείς τα τέλεια κύματα, καθώς και για σανίδες που είναι τόσο καλά φτιαγμένες από τον τεχνίτη που προσδίδουν στον χρήστη τους ιδιαίτερες ικανότητες.
«Ολόκληρη η κουλτούρα του σέρφινγκ βασίζεται στη χειροποίητη σανίδα και τη σχέση του αθλητή με τον τεχνίτη», λέει ο Στιβ Πέζμαν, εκδότης της εφημερίδας «Σέρφερς Τζέρναλ». «Το άθλημα χάνει ένα σημαντικό στοιχείο της γοητείας του.
Διότι δεν είναι το ίδιο να ανέβεις σε σανίδα που έχει φτιάξει ο Μάρτιν με τα χέρια του και σε σανίδα κατασκευασμένη από μηχανή ή Κινέζο εργάτη που δεν έχει δει ποτέ του θάλασσα».
Στις αρχές του 1990 εταιρείες κατασκευής σανίδων του σερφ έφυγαν από την Αμερική και εγκαταστάθηκαν στην Ταϊλάνδη και στο Βιετνάμ, όπου τα εργατικά χέρια είναι πολύ φθηνά και τα υλικά κατώτερης ποιότητας. Όπως λέει και ο ιδιοκτήτης μιας από αυτές τις εταιρείες «η μηχανή δεν διαφωνεί μαζί σου, δεν πρόκειται να κάνει διάλειμμα για να βγει έξω και να κάνει τσιγάρο. Απλώς κόβει συνέχεια».
