Οι εκκαθαρίσεις στον Κόκκινο Στρατό λίγα χρόνια πριν από την εισβολή των Γερμανών στην αχανή χώρα των Μπολσεβίκων πληρώθηκαν σε βάθος χρόνου με ένα πανάκριβο τίμημα: 20 εκατομμύρια νεκροί –το 40% όλων των ανθρώπινων απωλειών στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Σοβιετική Ενωση, αποδυναμωμένη από ικανά στελέχη επιπέδου κορυφής, ρίχτηκε στη φωτιά, σχεδόν γυμνή, δίχως στρατηγούς και έμπειρους αξιωματικούς. Νίκησε. Ετυχε! Το ποδόσφαιρο είναι ένας μικρός πόλεμος. Ηγέτες οι πρόεδροι των ομάδων, στρατηγοί οι προπονητές, αξιωματικοί και στρατιώτες οι παίκτες.

Οταν μια ομάδα αποψιλώνεται για οποιονδήποτε λόγο, είναι μοιραίο σε βάθος χρόνου να πληρώσει ακριβό τίμημα. Ενα πρώτο απλό παράδειγμα: Κάποιος Μοράις, που δήλωνε προπονητής στο επάγγελμα, οδήγησε στην έξοδο από την ΑΕΚ τον Πλατέλα. Ο Πλατέλας σίγουρα θα ήταν χρήσιμος έως απαραίτητος στην τακτική του παιχνιδιού του Χιμένεθ. Πολύ αργά. Ο κατ’ ευφημισμόν προπονητής Στραματσόνι παρόπλισε παίκτες ικανούς του Παναθηναϊκού και έφερε, με την σύμφωνη γνώμη του προέδρου, άλλους που οδήγησαν την πράσινη ομάδα από συντριβή σε συντριβή και τελικά στην απαξίωση. Ο Στραματσόνι έφυγε, οι αποτυχίες έμειναν. Ο Μουρίνιο, έτσι για να διεθνοποιήσουμε το θέμα, όταν πήγε στην Τσέλσι άνοιξε ανάλγητα την πόρτα σε παίκτες επιπέδου Ντε Μπρούινε, Λουκάκου, Μάτα, Σίρλε. Το μπλε της Τσέλσι ξεθώριασε. Πήρε πρωτάθλημα ο πορτογάλος στρατηγός, αλλά ακόμα τον μέμφονται στην αγγλική ομάδα.

Σε περίοδο πολέμου, οι επιζήμιες αποφάσεις και επιλογές οδηγούν τους στρατηγούς στον θάνατο, είτε τον έντιμο οικειοθελή είτε τον ατιμωτικό του αποσπάσματος…

Σε περίοδο ποδοσφαιρικών μαχών, οι «στρατηγοί» το πολύ πολύ να καταδικαστούν σε μια απόλυση που θα τους αποφέρει και κέρδη οικονομικά.

Ομως πίσω από τους στρατηγούς πάντα βρίσκονται οι πολιτικοί ηγέτες. Ο Στάλιν ήταν πίσω από τις εκκαθαρίσεις στον Κόκκινο Στρατό.

Ο πρόεδρος της ΑΕΚ ενέκρινε την πρόσληψη και τις επιλογές του Μοράις και ο Αλαφούζος ενθάρρυνε τον Στραματσόνι να προχωρήσει στο εμπνευσμένο σχέδιο ανασυγκρότησης. Τον Μουρίνιο χειροκροτούσε ο Αμπραμόβιτς.

Αρα οι στρατηγοί εισηγούνται και οι πολιτικοί ηγέτες αποφασίζουν. Οι προπονητές προτείνουν –έτσι συνηθίζεται στην πολιτισμένη Ευρώπη –και οι πρόεδροι (που γνωρίζουν από ποδόσφαιρο) συσκέπτονται με τους συμβούλους τους και εγκρίνουν ή απορρίπτουν.

Εν Ελλάδι στα απολυταρχικά καθεστώτα κάποιων ομάδων δεν συμβαίνει ακριβώς το παραπάνω· εκεί οι πρόεδροι αποφασίζουν (που συγχέουν το ποδόσφαιρο με τη μακαρονάδα) και οι προπονητές εκτελούν. Αποδυναμώνονται ομάδες, κερδίζουν οι πρόεδροι εκατομμύρια και οι οπαδοί «κάλπικους» τίτλους. Ομως στο βάθος του χρόνου, στην ομίχλη των καιρών που έρχονται, αχνοφαίνονται οι αγχόνες. Κι όπως έχει αποδείξει η Ιστορία, οι πρώτοι που πληρώνουν είναι εκείνοι που εκτελούσαν εντολές, οι άλλοι, οι πραγματικοί ένοχοι, είναι εκείνοι που κλωτσάνε το σκαμνί.