Αναζήτηση
«Συναγερμός» στις διαστημικές υπηρεσίες των ΗΠΑ και της Ευρώπης, NASA και ESA έχει προκαλέσει η μυστηριώδης αφενός «σιωπή» του διαστημοπλοίου Σκιαπαρέλι που δεν έδωσε σημεία ζωής αφότου έφθασε στον Άρη αλλά και η εμφάνιση σοβαρών τεχνικών προβλημάτων αφετέρου, στο σκάφος Juno της NASA που απενεργοποίησε τα όργανά του λίγο πριν επιχειρήσει να κάνει ένα δεύτερο κοντινό πέρασμα από τον πλανήτη Δία.
Η απογοήτευση είναι μεγάλη στους επιστήμονες της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος, αφού το διαστημόπλοιο Σκιαπαρέλι ανεμένετο να αποτελέσει την πρώτη επιτυχημένη ευρωπαϊκή αποστολή στον Άρη μιας και το βρετανικό Μπιγκλ – από το όνομα του πλοίου του Δαρβίνου – είχε συντριβεί πριν 12 χρόνια στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη.
Η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA δεν έχει ακόμη αποφανθεί αν το Σκιαπαρέλι συνετρίβη τελικώς στον Αρη, ωστόσο σύμφωνα με τα νέα στοιχεία που ανακοινώθηκαν, το σκάφος παρουσίασε πρόβλημα στο αλεξίπτωτο και τους κινητήρες του και πιθανότατα προσέκρουσε με ταχύτητα στην αρειανή επιφάνεια το απόγευμα της Τετάρτης.
To Σκιαπαρέλι, βάρους 577 κιλών, ήταν ένα σχετικά μικρό ρομποτικό σκάφος, σχεδιασμένο να λειτουργήσει και να συλλέξει μετρήσεις μόνο για λίγες μέρες, ακίνητο στην αρειανή έρημο. Η επιτυχία του θα αποδείκνυε ότι η Ευρώπη έχει τελειοποιήσει τις τεχνολογίες που απαιτούνται για την αποστολή μεγαλύτερων φορτίων στην επιφάνεια του πλανήτη.
Τυλιγμένο σαν στρείδι μέσα σε μια θερμική ασπίδα σε σχήμα δίσκου με διάμετρο 3 μέτρων, το Σκιαπαρέλι αποσυνδέθηκε την Κυριακή από το μητρικό σκάφος TGO για μια επική κάθοδο. Καθώς το ρομπότ κατέβαινε προς τον Άρη, το σήμα από τον ραδιοφάρο του λαμβανόταν κανονικά από ένα ραδιοτηλεσκόπιο στην Ινδία και από δορυφόρο της NASA στον Άρη. Το ρομπότ όμως σίγησε λίγο πριν φτάσει στην επιφάνεια.
Μια πιο σαφή εικόνα για το τι συνέβη δίνουν τα δεδομένα τηλεμετρίας, τα οποία μεταδόθηκαν μόνο στο μητρικό σκάφος TGO και έφτασαν στη Γη τα ξημερώματα της Πέμπτης. Η ανάλυση δεν έχει ολοκληρωθεί, σύμφωνα όμως με τις πρώτες αναφορές το ρομπότ επιβράδυνε και άνοιξε κανονικά το αλεξίπτωτό του.
Το αλεξίπτωτο όμως φαίνεται ότι απορρίφθηκε πρόωρα. Επιπλέον, οι εννέα πυραυλοκινητήρες υδραζίνης που θα φρέναραν το ρομπότ περισσότερο φαίνεται ότι λειτούργησαν μόνο για τρία ή τέσσερα δευτερόλεπτα, αντί για ένα ολόκληρο λεπτό όπως ήταν προγραμματισμένο.
Την ώρα που η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA πασχίζει να εξακριβώσει τι δεν πήγε καλά με την προσέγγιση του σκάφους της στον Άρη, η NASA προσπαθεί να λύσει τεχνικά προβλήματα στο σκάφος Juno, το οποίο στον Δία τον Ιούλιο για να μάθει πώς σχηματίστηκε ο πλανήτης και αν διαθέτει στερεό πυρήνα.
Λόγω αδιευκρίνιστης ανωμαλίας, το Juno τέθηκε αυτόματα σε κατάσταση αναμονής στις 19 Οκτωβρίου, λίγες ώρες πριν πραγματοποιήσει το δεύτερο κοντινό πέρασμά του από τον πλανήτη.Αυτό σημαίνει ότι δεν συνέλεξε καμία μέτρηση σε αυτήν την κρίσιμη περίοδο.
Παραμένει ασαφές τι ανάγκασε το σκάφος να απενεργοποιήσει τα όργανά του για λόγους ασφάλειας -εκείνη την ώρα το Juno δεν βρισκόταν κοντά στις ζώνες έντονης ακτινοβολίας που περιβάλλουν τον Δία και θα μπορούσαν θεωρητικά να επηρεάσουν τα ηλεκτρονικά κυκλώματά του.
Οι μηχανικοί της αποστολής προσπαθούν τώρα να αποκαταστήσουν πλήρη επικοινωνία με το σκάφος, κάτι που εκτός απροόπτου αναμένεται να ολοκληρωθεί τις επόμενες μέρες.
Μια διαφορετική, άσχετη βλάβη που είχε εμφανιστεί στις 14 Οκτωβρίου προκάλεσε μια σημαντική καθυστέρηση στην αποστολή χωρίς όμως να την θέσει σε κίνδυνο.
Το πρόβλημα εμφανίστηκε σε δύο βαλβίδες του συστήματος προώθησης. Το Juno επρόκειτο να ενεργοποιήσει τον κινητήρα του στη διάρκεια του κοντινού περάσματος της 19ης Οκτωβρίου προκειμένου να πλησιάσει περισσότερο τον πλανήτη: η περίοδος της τροχιάς του θα μειωνόταν από τις 53,5 ημέρες στις 14 ημέρες.
