Πόλεμοι 4.000 ετών σημάδεψαν το DNA μας

Ο βήχας και ο έρωτας δεν κρύβονται, λέει η παροιμία. Αν όμως λάβουμε υπόψη μας το ανθρώπινο DNA, δεν κρύβονται ούτε η άνοδος ή η πτώση μεγάλων αυτοκρατοριών και οι στρατιωτικές εκστρατείες, ούτε η δουλεία και η ανταλλαγή εμπορικών αγαθών ανά τους αιώνες, ούτε τα μονοπάτια που ακολουθούσαν οι μετανάστες.

Ολα αυτά βρίσκονται αποτυπωμένα για πάντα στα γονίδιά μας. Αρκεί να έχει κανείς τα κατάλληλα εργαλεία για να τα «διαβάσει».

Αυτό ακριβώς έκαναν γενετιστές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, του University College του Λονδίνου και του Ινστιτούτου Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Μαξ Πλανκ της Λειψίας, που εφάρμοσαν νέες στατιστικές μεθόδους για να αναγνωρίσουν και να χρονολογήσουν τις σημαντικότερες αναμείξεις πληθυσμών τα τελευταία 4.000 χρόνια.

«Το DNA έχει πράγματι τη δύναμη να λέει ιστορίες και να αποκαλύπτει λεπτομέρειες από το παρελθόν της ανθρωπότητας» εξηγεί ο ερευνητής Σάιμον Μάιερς από το Τμήμα Στατιστικής της Οξφόρδης. «Καθώς η έρευνά μας χρησιμοποιεί μόνο γενετικά στοιχεία, παρέχει πληροφορίες που είναι ανεξάρτητες και ανεπηρέαστες από άλλες πηγές» συνεχίζει.

Το ελληνικό στοιχείο. Οπως είναι αναμενόμενο, η έρευνά τους παρουσιάζει και μεγάλο ελληνικό ενδιαφέρον. Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η εφημερίδα «Τέλεγκραφ», κάποια γεγονότα που αποκαλύπτει το DNA δεν είναι γνωστά στην Ιστορία. Για παράδειγμα, το DNA του λαού των Του στη σύγχρονη Κίνα δείχνει ότι γύρω στο 1200 ευρωπαίοι παρόμοιοι με τους σύγχρονους Ελληνες αναμείχθηκαν με έναν πληθυσμό που μοιάζει να είναι κινεζικός. Πιθανώς, η προέλευση αυτού του ευρωπαϊκού DNA να είναι από τους εμπόρους που ταξίδευαν στον γειτονικό Δρόμο του Μεταξιού.

Επίσης, η έρευνα ενισχύει τη θεωρία για την ελληνική καταγωγή της φυλής των Καλάς στο ορεινό Πακιστάν και το Αφγανιστάν. Τα μέλη της φυλής ανέκαθεν υποστήριζαν πως ήταν απόγονοι της στρατιάς του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η έρευνα πράγματι καταδεικνύει ότι φέρουν τμήματα DNA από έναν αρχαίο ευρωπαϊκό πληθυσμό. Σύμφωνα με τη στατιστική τους ανάλυση, η ανάμειξή τους συνέβη κάποια στιγμή πριν από το 210 π.Χ., κάτι που ενδεχομένως οφείλεται στον στρατό του Μεγάλου Αλεξάνδρου που έχει παρουσία στην περιοχή από το 326 π.Χ. και μετά.

Ο χάρτης επίσης, μεταξύ άλλων, αναδεικνύει τη γενετική κληρονομιά των επιδρομών των Μογγόλων του 13ου αιώνα, η οποία φθάνει μέχρι την Τουρκία. Οι Τούρκοι εμφανίζονται να έχουν σήμερα σε ποσοστό 8% μογγολικά γονίδια. Το ίδιο παρουσιάζουν και πέντε ακόμα πληθυσμοί, όπως οι Χάζαροι στο Αφγανιστάν και οι τουρκικής καταγωγής Ουιγούροι που ζουν κυρίως στην Κίνα. Η ανάμειξη συνέβη πριν από 22 γενιές, δηλαδή γύρω στον 13ο αιώνα, στην ακμή της αυτοκρατορίας των Μογγόλων.

Αυτό που αποκαλύπτει ο νέος γενετικός χάρτης, σύμφωνα με τον Γκάρετ Χέλενταλ από το Ινστιτούτο Γενετικής του University College του Λονδίνου, είναι ότι «σχεδόν όλοι οι πληθυσμοί εμφανίζουν συμβάντα γενετικής επιμειξίας, συνεπώς αυτά είναι πολύ κοινά σε όλη την πρόσφατη Ιστορία και συχνά εμπλέκουν ανθρώπους που μεταναστεύουν σε μεγάλες αποστάσεις».

Ακόμα, όπως γράφει ο Νίκολας Γουέιντ στους «Νιου Γιορκ Τάιμς», ένα από τα στοιχεία που ανακάλυψαν οι γενετιστές είναι ότι πολλοί πληθυσμοί της Νότιας Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής φέρουν τμήματα αφρικανικού DNA, το οποίο φαίνεται να εμφανίζεται τον 7ο αιώνα, όταν οι σκλάβοι αναμείχθηκαν με τους ντόπιους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το μικρότερο ποσοστό αφρικανικού DNA εμφανίζουν οι Δρούζοι –άραβες μουσουλμάνοι που κατοικούν στη Συρία, τον Λίβανο και τη Γαλιλαία του Ισραήλ –οι οποίοι είχαν απαγορέψει τη δουλεία από νωρίς και σταμάτησαν να προσηλυτίζουν ξένους από το 1043.

Σε άλλο παράδειγμα, η εισβολή των Ευρωπαίων στην αμερικανική ήπειρο έχει καταγραφεί στα γονίδια των Μάγια και των Ινδιάνων Πίμα που ζουν στην Αριζόνα των ΗΠΑ.