Τον Ιούλιο του 2008, ο αμερικανός συγγραφέας Νίκολας Καρ δημοσίευσε ένα άρθρο στο περιοδικό «Atlantic» με τίτλο «Το Google μας κάνει ηλίθιους;», στο οποίο διαπίστωνε ότι όσο περισσότερο χρόνο ξόδευε στο Ιντερνετ τόσο πιο πολύ βίωνε την αίσθηση ότι κάτι «τρώει» τον εγκέφαλό του.

«Δεν σκέφτομαι όπως πρώτα» έγραψε, σημειώνοντας ότι δεν μπορούσε πια να εστιάσει εύκολα σε μια δραστηριότητα όπως το διάβασμα.

Από τότε μέχρι σήμερα, έχουμε ακούσει αμέτρητες ιστορίες για τις βλαβερές επιπτώσεις του Διαδικτύου.

Ουδείς, βέβαια, ισχυρίζεται ότι το Ιντερνετ είναι το ίδιο εθιστικό με τη νικοτίνη (αν και τα κρούσματα ψηφιακού εθισμού εσχάτως αυξάνονται και στην Ελλάδα). Ούτε το facebook και το twitter «σκοτώνουν» τη γλώσσα και την επικοινωνία, όπως κάποιοι φοβούνται.

Ωστόσο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, το Διαδίκτυο αλλάζει σταδιακά τον τρόπο με τον οποίον λειτουργούμε στην καθημερινότητά μας, προσθέτοντας δραστηριότητες και συνήθειες που δεν είχαμε πριν από την εμφάνισή του.

Μαζί με όλα τα καλά, ενίοτε προσθέτει και μπελάδες: ο Αλεξ Πανγκ, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, συνειδητοποίησε, στα 40 του χρόνια, ότι η online ζωή τού «έλειωνε» σταδιακά τον εγκέφαλό του.

Ηταν τότε που σκέφτηκε ότι πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος ώστε οι άνθρωποι να χρησιμοποιούν το Ιντερνετ και τις ηλεκτρονικές συσκευές (τηλέφωνα, ταμπλέτες, λάπτοπ και παιχνιδοκονσόλες) εποικοδομητικά.

Αυτό ήταν το κίνητρο για τη δημιουργία ενός κινήματος που έχει τρία ονόματα (Ηρεμη Τεχνολογία, Αργό Ιντερνετ, Συνειδητή Χρήση Υπολογιστών) αλλά μόνο ένα στόχο: τη χρήση της τεχνολογίας με τρόπο που δεν θα αποσπά την προσοχή μας αλλά, αντίθετα, θα μας βοηθά να είμαστε πιο συγκεντρωμένοι, ήρεμοι και δημιουργικοί.

Πόσες φορές δεν έχετε πιάσει τον εαυτό σας να μην μπορεί να ξεκολλήσει από τον υπολογιστή ή από την οθόνη του κινητού; Είτε χρησιμοποιούμε αυτές τις συσκευές για δουλειά είτε για ψυχαγωγία, πολλές φορές αισθανόμαστε ότι θυσιάζουμε την πραγματική μας ζωή στον βωμό της εικονικής.

Δεν χρειάζεται, όμως, να πετάξουμε τον υπολογιστή μας στα σκουπίδια ή να… πάρουμε τα βουνά για να ησυχάσει το κεφάλι μας από τον ψηφιακό ορυμαγδό.
Πώς θα αποκτήσουμε τον έλεγχο της εικονικής μας ζωής και πώς θα τιθασεύσουμε τον υπολογιστή και το κινητό μας;

Οι λύσεις που προτείνει το κίνημα της Ηρεμης Τεχνολογίας περιλαμβάνουν αισθητήρες που φοριούνται στο σώμα και μας «μαθαίνουν» να αναπνέουμε σωστά, εφαρμογές για ταμπλέτες και κινητά που μας βοηθούν να συγκεντρωνόμαστε στην εργασία μας και λογισμικό που μας προτρέπει να κλείσουμε το κινητό μας κατά τη διάρκεια του φαγητού ή της ανάπαυσης.

Το OmmWriter, για παράδειγμα, είναι μια εφαρμογή που βοηθά τους χρήστες υπολογιστών να επικεντρωθούν σε αυτό που γράφουν: γεμίζει την οθόνη με εικόνες από τη φύση και τα ηχεία του υπολογιστή με ήχους που ηρεμούν τον χρήστη.

Επιπλέον, το πρόγραμμα f.lux αντικαθιστά τον έντονο φωτισμό της οθόνης με πιο μαλακό φως που προσαρμόζεται στις εξωτερικές συνθήκες.

Η γέννηση του κινήματος εντοπίζεται στο 2007, όταν η Λίντα Στόουν, στέλεχος της Σίλικον Βάλεϊ με εμπειρία 16 χρόνων στη Microsoft και την Apple, ακολούθησε τη συμβουλή του γιατρού της να πάρει μαθήματα Buteyko (ρωσική τεχνική που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του άσθματος και του άγχους).

Την αμέσως επόμενη ημέρα, όταν κάθησε μπροστά στον υπολογιστή της για να ελέγξει τα e-mail της, παρατήρησε ότι κρατούσε την αναπνοή της.

Σύντομα συνειδητοποίησε ότι επρόκειτο για μια ιδιαίτερα κακή συνήθεια στην οποία έδωσε την ονομασία «άπνοια του email». Αργότερα, διεξήγαγε μια έρευνα η οποία κατέδειξε ότι περίπου 80% των χρηστών υπολογιστών κάνουν ασυνείδητα το ίδιο.

Σήμερα, όλο και περισσότεροι άνθρωποι πραγματοποιούν εργασίες που απαιτούν βαθιά συγκέντρωση, αλλά παραδόξως δουλεύουν χρησιμοποιώντας μηχανήματα που φαίνεται να έχουν σχεδιαστεί για να μας διακόπτουν όλη την ώρα.

Τα βράδια προσπαθούμε να χαλαρώσουμε χρησιμοποιώντας τις ίδιες ακριβώς μηχανές (δηλαδή μπαίνοντας στο Ιντερνετ), οι οποίες όμως μας κρατούν σε διαρκή εγρήγορση αντί να μας ηρεμούν.

Το «βρώμικο» μυστικό του Διαδικτύου είναι ότι αυτή η διαδικασία απόσπασης της προσοχής είναι ιδιαίτερα αποδοτική για το ίδιο το μέσο: οι εταιρείες του Ιντερνετ καυχιούνται για τη «δημιουργία συναρπαστικού περιεχομένου» ή προσφέρουν υπηρεσίες που επιτρέπουν στους χρήστες να «παραμείνουν ενημερωμένοι για το τι κάνουν οι φίλοι τους» και να «μοιράζονται τα πράγματα που αγαπούν με τους υπολοίπους».

Στον ψηφιακό κόσμο, μας δημιουργείται τεχνητά η επιθυμία «να μη χάσουμε τίποτε» από ό,τι συμβαίνει.

Εδώ ακριβώς επεμβαίνει η Ηρεμη Τεχνολογία: σταματήστε να χρησιμοποιείτε το κινητό σας όλη την ώρα για να στείλετε μηνύματα και να κάνετε κλήσεις, να σερφάρετε στο Ιντερνετ και να παίζετε παιχνίδια, λένε οι εκπρόσωποι του κινήματος.

Εν ανάγκη, αφαιρέστε εντελώς τις εφαρμογές email, facebook και twitter από τη συσκευή σας και βάλτε το τηλέφωνο στην τσάντα σας όταν κάνετε κάτι άλλο (π.χ. όταν πηγαίνετε για καφέ με φίλους, όταν πηγαίνετε σινεμά ή όταν κάνετε βόλτα).

Στη δουλειά, χρησιμοποιήστε την εφαρμογή Mac Freedom η οποία μπλοκάρει την πρόσβαση στο Ιντερνετ, έτσι ώστε να αυξήσετε την παραγωγικότητά σας αν έχετε διαπιστώσει ότι το Διαδίκτυο σας αποσπά την προσοχή.

Αν το πρόβλημα συγκέντρωσης παραμένει, η εφαρμογή Isolator υπόσχεται να σας δώσει τη λύση. Οταν πραγματοποιείτε μια εργασία και θέλετε να παραμείνετε προσηλωμένοι, ενεργοποιήστε την εφαρμογή: θα καλύψει την επιφάνεια εργασίας και όλα τα εικονίδια που υπάρχουν σε αυτήν, καθώς και τα παράθυρα όλων των άλλων εφαρμογών, ώστε να επικεντρωθείτε στη δουλειά σας.

Μπορείτε ακόμη να χρησιμοποιήσετε το ReWire, μια εφαρμογή συγκέντρωσης και διαλογισμού για iPad, που παίζει τραγούδια τα οποία διακόπτονται ανά διαστήματα. Δουλειά σας είναι να πατάτε ένα κουμπί όσο πιο γρήγορα μπορείτε κάθε φορά που παρατηρείτε ότι η μουσική έχει σταματήσει.

Αν, πάλι, χασομεράτε σερφάροντας δεξιά κι αριστερά, η εφαρμογή StayFocusd (λειτουργεί στον browser Chrome) αναλαμβάνει να περιορίσει τον χρόνο που σπαταλάτε σε σάιτ τα οποία δεν σας βοηθούν στη δουλειά σας. Η εφαρμογή σας δίνει τη δυνατότητα να θέσετε ένα όριο στον χρόνο που περνάτε σε συγκεκριμένους ιστότοπους όπως το facebook.

Παράλληλα, προσπαθήστε να ελέγχετε το email σας το πολύ τρεις φορές την ημέρα: πρωί, μεσημέρι και βράδυ (ή κατεβάστε την εφαρμογή AwayFind που υπόσχεται να σας ειδοποιεί μόνον όταν λαμβάνετε κάποιο πραγματικά σημαντικό ή επείγον email).

Για να μπείτε στο κλίμα της «Ηρεμης Τεχνολογίας», επισκεφθείτε τον ιστότοπο donothingfor2minutes.com. Εκεί θα κληθείτε να μην κάνετε τίποτε για δύο λεπτά, εκτός από το να ακούτε τον χαλαρωτικό ήχο των κυμάτων. Εάν μετακινήσετε το ποντίκι ή πατήσετε οποιοδήποτε πλήκτρο, η λέξη «αποτυχία» θα εμφανιστεί στην οθόνη με μεγάλα κόκκινα γράμματα.

Το αποτέλεσμα, λένε οι εμπνευστές του κινήματος, είναι μεγαλύτερη ηρεμία και μια σαφής αίσθηση ότι χρησιμοποιείτε εσείς την τεχνολογία, αντί να σας χρησιμοποιεί εκείνη.

13 σάιτ που θα καταπολεμήσουν τον τεχνολογικό εθισμό σας

DoNothingFor2Minutes donothingfor2minutes.com

Mac Freedom

macfreedom.com

F.lux

stereopsis.com/flux

Buddhify

buddhify.com

Calm Your Box

calmbox.me

OmmWriter

ommwriter.com

HeartMath

heartmath.com

Shroud

sabi.net/nriley/software/

ReWire

rewireapp.com

Calm Down

mermodynamics.com/calmdown/

AwayFind

awayfind.com

Isolator

willmore.eu/software/isolator/

StayFocusd

stayfocusd.en.softonic.com/

Τελευταία Νέα