Στην τελική ευθεία της ανάδειξης προέδρου έχει μπει η Κυπριακή Δημοκρατία, με τους ψηφοφόρους να καλούνται στις κάλπες για δεύτερη φορά και τους υποψήφιους να ετοιμάζονται για την τελική αναμέτρηση. Ο απερχόμενος πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, που υποστηρίζεται από το Δημοκρατική Συναγερμό, εμφανίζεται ως φαβορί, ωστόσο ο Σταύρος Μαλάς που υποστηρίζεται από το ΑΚΕΛ, διεκδικεί την ανατροπή με αξιώσεις.

Ο Σ. Μαλάς μιλώντας στα tanea.gr αναφέρεται στην ανάγκη για «ένα διαφορετικό και σύγχρονο πνεύμα διακυβέρνησης το οποίο θα διέπει η διαφάνεια, η αξιοκρατία, η επιστημοσύνη, ο ορθολογισμός και η σύνεση».

Την ίδια στιγμή ο Σ. Μαλάς αποδίδει τα μεγάλα ποσοστά αποχής στην αγανάκτηση των πολιτών απέναντι σε «κρούσματα διαφθοράς και την πολιτική διαπλοκή σε συνδυασμό με την διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων στην Κύπρο που φέρνει απόγνωση». Όπως λέει: «Οι πολίτες της Κύπρου, ανεξάρτητα από πολιτική τοποθέτηση, ενοχλούνται όταν βλέπουν ένα Πρόεδρο που δεν τιμά τις δεσμεύσεις του και που μέχρι σήμερα απολογείται για σκιές κραυγαλέας διαπλοκής που αφορούν στο στενό του περιβάλλον».

Ποιο είναι το διακύβευμα αυτών των προεδρικών εκλογών και τι συμπεράσματα εξάγατε από τον Α’ γύρο της αναμέτρησης;

Το διακύβευμα είναι η αλλαγή στη διακυβέρνηση της Κύπρου. Αλλαγή πραγματική και προοδευτική. Αλλαγή σε πρόσωπα, σε πολιτικές και σε πρακτικές. Να σχηματιστεί μια κυβέρνηση ευρείας αποδοχής, που θα φέρει επιτέλους ένα διαφορετικό και σύγχρονο πνεύμα διακυβέρνησης το οποίο θα διέπει η διαφάνεια, η αξιοκρατία, η επιστημοσύνη, ο ορθολογισμός και η σύνεση.

Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου ανέδειξε την κοινωνική πλειοψηφία που ζητά αλλαγή στη διακυβέρνηση της Κύπρου, ένα νέο Πρόεδρο. Ο κ. Αναστασιάδης έδωσε ό,τι είχε να δώσει. Οι πολίτες της Κύπρου θέλουν να ξεμπερδέψουμε με το χθες, τη συντήρηση, τον παλαιοκομματισμό που κρατούν την Κύπρο καθηλωμένη.

Με ποιους θα συνομιλήσατε για συνεργασία και σε ποια βάση; Υπάρχει κάποια συμφωνία που να ενισχύει τις ελπίδες σας για πρωτιά;

Απευθύνομαι πρώτα από όλα σε όλους τους Κύπριους πολίτες, που τάσσονται υπέρ της απελευθέρωσης και της επανένωσης της Κύπρου με μια λύση αρχών στο Κυπριακό. Υπέρ του επανασχεδιασμού του αναπτυξιακού μοντέλου της Κύπρου, ώστε να δοθούν κοινωνικά δίκαιες και οικονομικά βιώσιμες λύσεις. Υπέρ ενός διαφορετικού μοντέλου διακυβέρνησης που να καταπολεμήσει πραγματικά τη διαφθορά, που δηλητηριάζει τους θεσμούς και τη δημόσια ζωή της Κύπρου.

Απευθύνθηκα επίσης και στις ηγεσίες των κομμάτων του ενδιάμεσου χώρου οι οποίες κατήλθαν στις εκλογές με το σύνθημα της απαλλαγής από τη διακυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη. Υπάρχουν βέβαια οι γνωστές διαφορές στο Κυπριακό, τις οποίες σέβομαι. Κατέστησα σαφές από την αρχή της εκστρατείας μου, ότι είμαι έτοιμος να εμπλουτίσω το Πρόγραμμα Διακυβέρνησης μου, χωρίς βέβαια εκπτώσεις σε θέματα αρχών. Και το υπογράμμισα αυτό, γιατί πιστεύω ότι οι πολίτες –ό,τι κι αν ψήφισαν ή θα ψηφίσουν- ζητούν ειλικρίνεια και αξιοπιστία. Και σε αυτά θα εμμείνω. Από εκεί και πέρα, έκανα σαφές ότι όποια κι αν είναι η απόφαση των κομμάτων και των πολιτών που στήριξαν τον κ. Παπαδόπουλο και τον κ. Λιλλήκα, σκοπός μου είναι –εφόσον ο λαός το αποφασίσει την ερχόμενη Κυριακή- να κυβερνήσω με σεβασμό προς όλους τους πολίτες και με γνώμονα να συνθέτω και να ενώνω, όχι να διαιρώ.

Κυπριακό και οικονομία είναι τα βασικά ζητήματα που απασχόλησαν την προεκλογική εκστρατεία. Αυτή τη φορά μάλιστα ίσως η οικονομία να κέρδισε έδαφος. Τι θεωρείτε ότι πρέπει να αλλάξει και ποια είναι η δική σας πρόταση απέναντι στο Ν. Αναστασιάδη;

Στο Κυπριακό είναι απλά τα πράγματα. Οι αρχές λύσης του Κυπριακού είναι δεδομένες. Αν η Τουρκία συναινέσει σε αυτά, θα έχουμε λύση, θα απελευθερώσουμε και επανενώσουμε την πατρίδα μας. Αν όχι, θα πρέπει να εκτεθεί. Ο κ. Αναστασιάδης απέτυχε ακόμα και να εκθέσει διεθνώς την Τουρκία κάτι που θα έχει σοβαρές συνέπειες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως με τον κ. Αναστασιάδη στη διαχείριση του Κυπριακού είναι το γεγονός ότι δεν μπορεί να δεσμευτεί για τίποτε. Σε όλη του τη διαδρομή αυτοαναιρέθηκε ξανά και ξανά, κινούμενος από το ένα άκρο στο άλλο. Εμείς, είτε συμφωνεί είτε διαφωνεί κάποιος μαζί μας, εγγυόμαστε ειλικρίνεια, αξιοπιστία και συλλογικότητα.

Στη δε οικονομία, ο κ. Αναστασιάδης ισχυρίζεται ότι οι Κύπριοι ζουν σε επίγειο παράδεισο αλλά δεν το αντιλαμβάνονται. Η αλήθεια είναι ότι αυτό ισχύει για ελάχιστους Κύπριους, κυρίως του περίγυρου του κ. Αναστασιάδη, που είδαν τα υπερκέρδη τους να αυξάνονται. Αντίθετα, η πλειοψηφία των Κυπρίων πολιτών –ιδιαίτερα μετά το κούρεμα καταθέσεων που επέβαλε ο κ. Αναστασιάδης το 2013- υπέστη ένα πρωτοφανές πισωγύρισμα του βιοτικού τους επιπέδου. Η Κύπρος κατέχει πανευρωπαϊκή πρωτιά στην αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων ενώ οι μισθοί υποχώρησαν στα επίπεδα του 1996. Σχεδόν το ¼ των πολιτών ζει στα όρια της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Αυτά είναι συνέπεια της κρίσης, του κουρέματος αλλά και της πολιτικής που πρεσβεύει ο Νίκος Αναστασιάδης, που διέλυσε το κοινωνικό κράτος που υπήρχε επί δεκαετίες στην Κύπρο. Δεν πίστεψε ποτέ στο κοινωνικό κράτος, στη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στα εργασιακά δικαιώματα, στον κοινωνικό διάλογο, στο δικαίωμα των πολιτών στη στέγη.

Για αυτό, στο Πρόγραμμα μας αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα η ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων στο ιδιωτικό τομέα ώστε όλοι οι εργαζόμενοι στην Κύπρο να προστατεύονται είτε από συλλογική σύμβαση που θα εγγυηθούμε ότι θα εφαρμόζεται είτε με νόμο που θα εισάγουμε ο οποίος να κατοχυρώνει κατώτατο μισθό και ελάχιστους όρους εργασίας. Επιπρόσθετα, η δική μας διακυβέρνηση θα διασφαλίσει ξανά την αργία της Κυριακής στο λιανικό εμπόριο. Παράλληλα, μόνο το δικό μας Πρόγραμμα περιλαμβάνει μια ρεαλιστική λύση στο εκρηκτικό πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με γνώμονα να μην εκποιηθεί καμιά πρώτη κατοικία και καμιά μικρή επαγγελματική στέγη. Έχουμε λοιπόν ένα ρεαλιστικό Πρόγραμμα με τη σφραγίδα της κοινωνικής ευαισθησίας.

Το κυριότερο όμως που δεν αντιλαμβάνεται ένα μεγάλο μέρος του πολιτικού κόσμου της Κύπρου είναι ότι το αναπτυξιακό μοντέλο έχει εξαντλήσει τη δυναμική του. Επί δεκαετίες, η Κύπρο βάσισε την οικονομία της σε φούσκες -χρηματιστηριακές, τραπεζικές, ακινήτων ή τώρα με την «πώληση διαβατηρίων»- οι οποίες, αργά ή γρήγορα, σπάζουν συμπαρασύροντας ολόκληρη την οικονομία. Το πρόβλημα λοιπόν είναι βαθύ, διαχρονικό και δομικό. Το αναπτυξιακό μοντέλο της Κύπρου παραμένει μονοδιάστατο και εξαρτημένο από τομείς που είναι ευάλωτοι σε εξωγενείς παράγοντες.

Εμείς θέσαμε ως στρατηγικό στόχο τον επανασχεδιασμό του αναπτυξιακού μοντέλου της Κύπρου με στήριξη της κυπριακής μεταποιητικής βιομηχανίας και της αγροτικής παραγωγής σε συνδυασμό με μια μεγάλη στροφή της Κύπρου στον τομέα της Έρευνας και της Καινοτομίας με αύξηση στις επενδύσεις και προσέλκυση εταιριών υψηλής τεχνολογίας. Η κυπριακή οικονομία πρέπει να σταθεί γερά στα δικά της πόδια και να ξανακτίσουμε ένα ισχυρό και πρωτοποριακό κοινωνικό κράτος. Αυτό είναι το μεγαλύτερο στοίχημα για την Κύπρο.

Η αποχή αυτή τη φορά αναδείχθηκε ακόμα ισχυρότερος αντίπαλος. Τι απαντάτε στους πολίτες που δεν εγγράφονται στους εκλογικούς καταλόγους και πώς θα κερδίσετε την εμπιστοσύνη των νέων ώστε να συμμετέχουν στις διαδικασίες και να ασκούν το δικαίωμα τους;

Η βασικότερη αιτία για την αποχή ενός μεγάλου μέρους των πολιτών από τις εκλογικές διαδικασίες είναι η συσσωρευμένη αγανάκτηση για τα κρούσματα διαφθοράς και την πολιτική διαπλοκή σε συνδυασμό με την διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων στην Κύπρο που φέρνει απόγνωση. Οι πολίτες της Κύπρου, ανεξάρτητα από πολιτική τοποθέτηση, ενοχλούνται όταν βλέπουν ένα Πρόεδρο που δεν τιμά τις δεσμεύσεις του και που μέχρι σήμερα απολογείται για σκιές κραυγαλέας διαπλοκής που αφορούν στο στενό του περιβάλλον. Στο δικό μου κώδικα αξιών, αυτά είναι αδιανόητα.

Για αυτό χρειαζόμαστε μια διαφορετική πορεία, ελπίδας και προόδου με αλλαγή στη διακυβέρνηση η οποία θα εγγυηθεί κατ’ αρχάς το αυτονόητο: καθαρότητα, διαφάνεια και λογοδοσία σε όλα τα επίπεδα η οποία θα αρχίζει από τον ανώτατο άρχοντα της χώρας. Για αυτό χρειαζόμαστε μια νέα κυβέρνηση ικανών και έντιμων ανθρώπων που να έχει την αποδοχή της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας. Που να εργάζεται για να υπηρετήσει αυτούς που πλήγηκαν από την κρίση, όχι αυτούς που ευθύνονται για την κρίση. Για να προχωρήσουμε σε ένα μεγάλο βήμα στο θέμα της ισοτιμίας ανδρών και γυναικών, αρχίζοντας με ένα υπουργικό συμβούλιο που θα αποτελείται κατά 50% τουλάχιστον από γυναίκες, και συνεχίζοντας με ένα μεγαλόπνοο πρόγραμμα με αύξηση της άδειας μητρότητας, με σχέδιο πληρωμένης γονικής άδειας και κοινωνικές υποδομές για την εργαζόμενη γυναίκα. Για να κάνουνε πράξη επιτέλους την πιο προοδευτική μεταρρύθμιση που θα γίνει ποτέ στην Κύπρο, με την εφαρμογή του Γενικού Συστήματος Υγείας με μονοασφαλιστικό σύστημα που καλύπτει όλους τους πολίτες, και όχι το λεγόμενο πολυασφαλιστικό που θέλουν να επιβάλουν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Αυτό είναι το στίγμα της δικής μας διακυβέρνησης και εφόσον ο κυπριακός λαός το αποφασίσει, από την ερχόμενη Κυριακή ξεκινούμε. Για να ξημερώσει επιτέλους ο 21ος αιώνα για την Κύπρο.