Πίσω από κάθε σημαντικό άνδρα, λένε, βρίσκεται πάντα μια σημαντική γυναίκα. Στη διαδρομή του Ανδρέα Παπανδρέου μία από αυτές τις γυναίκες, με αξία που δεν αμφισβητήθηκε ποτέ, ήταν η Αγγέλα Κοκκόλα, η οποία «έφυγε» προχθές σε ηλικία 85 ετών. Διευθύντρια του ιδιαίτερου γραφείου του Ανδρέα από το 1964, υπήρξε ο άνθρωπος του προέδρου, το πρόσωπο που έλυνε και έδενε, ένας πιστός φρουρός σε μια ιστορική πορεία –κανείς δεν περνούσε την πόρτα του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ αν πρώτα δεν είχε συνεννοηθεί μαζί της.

«Με πήρε χωρίς να με δει. Ηθελε μια γραμματέα, το έμαθε η Βιργινία Τσουδερού και με πρότεινε. Και μου έδωσε ένα ραντεβού –άντρα θέλω, τώρα τον εθέλω, ο Ανδρέας ήταν σε όλα έτσι –21 Μαΐου. Είχαμε τον βασιλιά τότε, ήταν αργία, πήγα στο γραφείο του αλλά με έστησε. Τελικά με ενέκριναν οι άνθρωποί του», αφηγήθηκε η ίδια στα «ΝΕΑ» και στον Σταύρο Θεοδωράκη το 2010 σε μια από τις τελευταίες συνεντεύξεις της. Η Κοκκόλα αναχώρησε από την Ελλάδα για τον Καναδά μαζί με την οικογένεια Παπανδρέου το 1968. Ηταν εκείνη που το 1965 δακτυλογράφησε τις επιστολές του Γεωργίου Παπανδρέου προς το Παλάτι για την υπόθεση Ασπίδα. Ιδρυτικό μέλος του ΠΑΚ και του ΠΑΣΟΚ, βρέθηκε στο Καστρί την 3η Σεπτέμβρη του 1974, όταν ετοιμαζόταν η Διακήρυξη, συνώνυμο με την αφετηρία και τη γιγάντωση του κόμματος. Σελίδες επί σελίδων γράφτηκαν από τα χέρια της, καθώς γραφομηχανή δεν υπήρχε. «Γυρίσαμε 16 Αυγούστου και την 3η του Σεπτέμβρη έγινε η Διακήρυξη. Μπορείς να φανταστείς τι έγινε μέσα σε 15 μέρες. Σε ένα σπίτι που δεν είχε ούτε καρέκλα να καθήσεις. Γραφομηχανή δεν υπήρχε, στην αρχή έγραφα με τα χέρια. «Αγγέλα, γράφε». Ο Ανδρέας ήταν πολύ γρήγορος, αλλά και εγώ άλλο τόσο», θυμόταν στην ίδια συνέντευξη.

Η ΔΙΑΓΡΑΦΗ. Παρά την στενή σχέση της με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, ωστόσο, η Κοκκόλα διαγράφηκε από το κόμμα το 1975, μαζί με τον Σάκη Καράγιωργα και τα περισσότερα μέλη της Δημοκρατικής Αμυνας. Επέστρεψε τέσσερα χρόνια μετά, με μεσολάβηση της Μαργαρίτας Παπανδρέου, και έκτοτε δεν ξαναέφυγε. Από την ιστορική νίκη του Παπανδρέου, το 1981, εξελίχθηκε στο δεξί του χέρι μέχρι την τελευταία περίοδο της ζωής του, ενώ υπηρέτησε ως ευρωβουλευτής από το 1994 έως το 1999. Η σχέση της με τους Παπανδρέου έμεινε για πάντα προσωπική και στις εκλογές του 2015 βρέθηκε στην τελευταία τιμητική θέση του ψηφοδελτίου Επικρατείας του ΚΙΔΗΣΟ.

Ο Γιώργος Παπανδρέου, άλλωστε, ήταν από τους πρώτους που ενημερώθηκαν για την απώλειά της. «Ηταν αγωνίστρια της Δημοκρατίας και συνοδοιπόρος στον αγώνα για την Αλλαγή της χώρας μέχρι την ύστατη ώρα. Καλό ταξίδι, Αγγέλα», ανέφερε σε μήνυμά του ο πρώην πρωθυπουργός. «Εκφράζουμε τη βαθιά μας θλίψη για την απώλεια της Αγγέλας Κοκκόλα, μιας δυναμικής γυναίκας που συνέδεσε το όνομα της με την ιστορία της Παράταξης και της χώρας. Η Αγγέλα ήταν εμβληματική προσωπικότητα», δήλωσε η Φώφη Γεννηματά. Η Κοκκόλα ήταν εκείνη που είχε προτείνει στον Γιώργο Γεννηματά να βάλει υποψηφιότητα στην πρώτη Κεντρική Επιτροπή του ΠΑΣΟΚ.

Ο θάνατος της Αγγέλας Κοκκόλα σηματοδοτεί ένα ακόμα τέλος για το ΠΑΣΟΚ, καθώς σιγά σιγά λιγοστεύουν οι άνθρωποι και οι μνήμες των «χρυσών χρόνων» του. Με σταθερό βηματισμό προς μια νέα εποχή για τον χώρο στον οποίο κι αυτή άφησε το σημάδι της, ο αποχαιρετισμός στην Αγγέλα θυμίζει πως καμιά φορά δεν χρειάζονται πολλά για να γράψεις ιστορία –ένα μπλοκάκι γραμματέως είναι αρκετό.