Αναζήτηση
Πριν καλά-καλά κλείσουν δύο 24ωρα από την επεισοδιακή ψηφοφορία στη Βουλή για την ταυτότητα φύλου και τις ρωγμές που προκάλεσε στην κυβερνητική πλειοψηφία και τη συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, εναλλακτικά σενάρια αρχίζουν να κάνουν την εμφάνισή τους. Η κυβέρνηση στρέφει έτσι ξανά το βλέμμα της στην Κεντροαριστερά, θέλοντας να στείλει και ένα μήνυμα προς την πλευρά των ΑΝΕΛ ότι η συνεργασία δεν είναι δεδομένη. Ακόμη και το χθεσινό… σόου με την πτήση του Πρωθυπουργού με F16 από την 337 Μοίρα και την 110 Πτέρυγα Μάχης στη Λάρισα για κάποιους στον ΣΥΡΙΖΑ έχει τους δικούς του συμβολισμούς λόγω της απουσίας του Πάνου Καμμένου, μολονότι στην πραγματικότητα Τσίπρας-Καμμένος έχουν σφυρηλατήσει την προσωπική τους σχέση, ενώ ο υπουργός Αμυνας θα συνοδεύσει τον Πρωθυπουργό στο ταξίδι του στις ΗΠΑ.
Η νέα πρωτοβουλία προσεταιρισμού του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς εκδηλώθηκε από έναν κορυφαίο υπουργό, του οποίου οι παρεμβάσεις μόνον τυχαίες δεν μπορούν να θεωρηθούν, αφού ανήκει στο στενό πυρήνα των συνεργατών του Πρωθυπουργού και τον εκφράζει απόλυτα: τον Νίκο Παππά. Με άρθρο του στην «Αυγή», ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής ανέφερε συγκεκριμένα: «Για εμάς, η διαρκής διεύρυνση του τόξου των δυνάμεων που θα στηρίξουν το πρόγραμμα της δίκαιης ανάπτυξης, ένα πλέγμα προοδευτικών και αριστερών πολιτικών, είναι θεμιτός, αυτονόητος και διαρκής στόχος… Σε αυτό το πλαίσιο της ανάγκης ώριμων και μεγάλων αλλαγών στην Ευρώπη οφείλουν να συγκλίνουν αριστερές, προοδευτικές και δημοκρατικές δυνάμεις στην ένωση».
Στο ίδιο άρθρο, ο κ. Παππάς, απορρίπτοντας το σενάριο πρόωρων εκλογών, υποστηρίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιδιώξει το 2019 «ακόμη δυνατότερη πλειοψηφία, τη μόνη εγγύηση για μια βαθιά δημοκρατική και προοδευτική αλλαγή». Μία μέρα νωρίτερα, το ζήτημα των συνεργασιών είχε θέσει με δηλώσεις του ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Ξυδάκης, ενώ και άλλα στελέχη συμμερίζονται την ίδια αγωνία ή ακόμη και ενόχληση για την ετερόκλητη συνεργασία με τους ΑΝΕΛ. Θα πρέπει μάλιστα να σημειωθεί πως το Μαξίμου κράτησε χαμηλούς τόνους απέναντι στη Δημοκρατική Συμπαράταξη κατά την ψήφιση του επίμαχου νομοσχεδίου για την ταυτότητα φύλου, εστιάζοντας αποκλειστικά στη ΝΔ, ενώ ο κ. Τσίπρας αντιπαρατέθηκε προσωπικά με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τη στιγμή ακριβώς που ο Σταύρος Κοντονής έκανε δεκτές τις παρατηρήσεις της ΔΗΣΥ για το περιβόητο άρθρο 3.
Η ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΑΤΖΕΝΤΑ. Σε κάθε περίπτωση, ο Τσίπρας θα επιδιώξει να φέρει και άλλα αντίστοιχα νομοσχέδια προς ψήφιση στη Βουλή, υπηρετώντας τη λογική της «αριστερής ατζέντας», όπως προαναγγέλλουν από την Κουμουνδούρου. Γνωρίζοντας λοιπόν τα προσκόμματα που θα συναντήσει από τους ΑΝΕΛ, έχει κάθε λόγο να αναζητεί εναλλακτικές επιλογές ή τουλάχιστον να προειδοποιεί τον κυβερνητικό εταίρο. Εξάλλου, η ιστορία του προσεταιρισμού της Κεντροαριστεράς δεν αποτελεί πρωτοτυπία. Πρόσφατο είναι, άλλωστε, το άρθρο του Πρωθυπουργού για τον Ανδρέα Παπανδρέου, το οποίο ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ. Αποτελεί, αντιθέτως, στρατηγική επιδίωξη του Μαξίμου το φλερτ με την Κεντροαριστερά –ιδίως με το δεδομένο της συγκρότησης νέου φορέα με την εκλογή αρχηγού τον Νοέμβριο –ακόμη κι αν αυτό προκαλεί τις έντονες αντιδράσεις της Χαριλάου Τρικούπη, η οποία διαμηνύει ότι δεν υπάρχουν συνομιλητές και δεκανίκια για τον Αλέξη Τσίπρα στην Κεντροαριστερά.
Πρακτικά, η στρατηγική υπαγορεύει πως θα πρέπει να πείσει ο Τσίπρας τους ψηφοφόρους ότι έχει πλέον απομακρυνθεί από τις παρυφές της ριζοσπαστικής Αριστεράς και κινείται στον ευρύτερο χώρο του Κέντρου, της «σύγχρονης ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας», όπως συνηθίζει να λέει ο αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Δημήτρης Παπαδημούλης, ο οποίος έριξε και τις γέφυρες ανάμεσα στον Πρωθυπουργό και το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, με αποτέλεσμα ο Τσίπρας να συμμετέχει στις τελευταίες συνόδους του ως παρατηρητής.
Στην άλλη όχθη, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΣΥ αντιστέκονται σθεναρά στις πιέσεις του ΣΥΡΙΖΑ και προσπαθούν να περιχαρακώσουν και το εκλογικό τους σώμα. Ο σχεδιασμός του Μαξίμου, ωστόσο, δεν εξαντλείται στα «καλέσματα». Τουναντίον, η προχθεσινή αναφορά του Πρωθυπουργού από το βήμα του Περιφερειακού Αναπτυξιακού Συνεδρίου στη Λάρισα στην απλή αναλογική για τις αυτοδιοικητικές εκλογές, συνοδευόμενη από έκκληση στα στελέχη να την αποδεχθούν, αποτελεί και αυτή βραχίονα του ευρύτερου σχεδιασμού. Η αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να αναδείξει αυτοδιοικητικά στελέχη κινδυνεύει να οδηγήσει σε βαριά ήττα εντυπώσεων στις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές του 2019 και αντίστροφα σε κυριαρχία της ΝΔ ή ακόμη και του ΠΑΣΟΚ, το οποίο κρατά ισχυρές δυνάμεις σε συγκεκριμένες περιοχές. Η απλή αναλογική θα ενισχύσει τις συνεργασίες, αφού ακόμη και ένας περιφερειάρχης ή δήμαρχος θα έχει την ανάγκη στήριξης από συμβούλους της αντιπολίτευσης για να διοικήσει. Και αυτές οι συνεργασίες, σε ό,τι αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, θα μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με στελέχη της Κεντροαριστεράς, δεδομένου ότι τα γαλάζια στελέχη μοιάζουν μάλλον απρόσιτα πολιτικά και οι συμμαχίες ετερόκλητες. Σε μια τέτοια περίπτωση, όμως, το «χαρτί» θα πάρει ο ΣΥΡΙΖΑ και θα βελτιώσει έτσι την εικόνα του στον αυτοδιοικητικό χάρτη, ο οποίος μπορεί να βαφτεί… ροζ το βράδυ των εκλογών.
Σ’ αυτό το πλαίσιο έχουν γίνει μάλιστα και επαφές με αυτοδιοικητικούς που ανήκουν στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς όπως είναι οι περιφερειάρχες Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης και Δυτικής Ελλάδας Απόστολος Κατσιφάρας, ενώ πληροφορίες θέλουν την Κουμουνδούρου να έχει προσεγγίσει και τον περιφερειάρχη Πελοποννήσου Πέτρο Τατούλη, ο οποίος κρατάει αποστάσεις από τη ΝΔ. Αντίστοιχες κρούσεις έχουν γίνει και σε τοπικό επίπεδο για δημάρχους, πολλώ δε μάλλον για δημοτικούς συμβούλους.
ΟΙ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ. Την ίδια στιγμή, στο προσκήνιο επανέρχονται αίφνης σενάρια για αλλαγή του τρόπου εκλογής των ευρωβουλευτών και επιστροφή στη λίστα αντί της σταυροδοσίας που ίσχυσε στις εκλογές του 2014. Τα σενάρια αυτά –που δεν διαψεύδονται από το Μαξίμου –έχουν προφανή στόχο να θωρακίσουν την ευρωομάδα του ΣΥΡΙΖΑ με υποψηφίους που θα είναι της απολύτου επιλογής Τσίπρα καθώς η σταυροδοσία και οι πολιτικές εξελίξεις οδήγησαν από το 2014 έως σήμερα στην απώλεια της μισής ευρωκοινοβουλευτικής δύναμης του κυβερνώντος κόμματος (τρεις από τους έξι ευρωβουλευτές: Χουντής, Σακοράφα, Χρυσόγονος).
Στη λογική των θεσμικών αλλαγών και παρεμβάσεων δεν θα πρέπει να αποκλειστεί το σενάριο της «επαναληπτικής» ψηφοφορίας για την απλή αναλογική στις βουλευτικές εκλογές. Ο νόμος ψηφίστηκε μεν το περασμένο καλοκαίρι, αλλά όχι με την πλειοψηφία των 200 βουλευτών που απαιτεί το Σύνταγμα ώστε να ισχύσει από τις προσεχείς εκλογές. Ετσι, όπως υποστηρίζουν κυβερνητικά στελέχη, εάν οι πολιτικοί συσχετισμοί επιτρέψουν στο εγγύς ή απώτερο μέλλον διευρυμένη πλειοψηφία, η κυβέρνηση θα έχει κάθε λόγο να φέρει ξανά προς ψήφιση την εν λόγω διάταξη προκειμένου να εφαρμοστεί άμεσα και όχι από τις μεθεπόμενες εκλογές.
Μιλώντας πάντως για «πολιτικούς συσχετισμούς», ο στόχος είναι ο εξής ένας: η Δημοκρατική Συμπαράταξη. Δεδομένου ότι η κατάργηση της απλής αναλογικής αποτελεί βασική προτεραιότητα για μια κυβέρνηση της ΝΔ, οι αριθμοί βγαίνουν μόνον εάν η Κεντροαριστερά πει το «ναι».
