Στην κυβέρνηση δεν γνωρίζουν εάν και πότε η Ελλάδα θα ενταχθεί στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αλλά συνεχίζουν να κάνουν σχέδια για την έξοδο της χώρας στις αγορές. Ο Μάριο Ντράγκι ξεκαθάρισε χθες ότι χωρίς μέτρα για το χρέος, ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης δεν υπάρχει και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος παρέπεμψε στον… Κύριο, συνεχίζοντας να τρέφει ελπίδες για «μια λύση η οποία δεν θα είναι η τέλεια λύση» αναδεικνύοντας το μέγεθος της ασάφειας που επικρατεί γύρω από το θέμα. Η απάντηση του υπουργού Οικονομικών σε ερώτηση ξένων ανταποκριτών στην Αθήνα αναφορικά με το εάν η λύση την οποία συνεχίζει να προσδοκά η κυβέρνηση θα οδηγεί στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης είναι ενδεικτική: «Είναι μια δύσκολη ερώτηση. Αυτό είναι θέμα της ΕΚΤ η οποία είναι ανεξάρτητη,και όπως και ο Κύριός μας, λειτουργεί με μυστήριους τρόπους. Δεν είναι ξεκάθαρο τι θα κάνουν. Αυτό που είναι απολύτως ξεκάθαρο είναι ότι η δική μας βούλησηείναι να βγούμε στις αγορές».

Το νέο στόρι, μετά την τοποθέτηση της γραβάτας στο συρτάρι, βασίζεται στην έξοδο στις αγορές ακόμη και χωρίς ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, το οποίο μέχρι πρότινος αποτελούσε το καθοριστικό διαβατήριο.

Προσδοκίες για ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης βεβαίως εξακολουθούν να υπάρχουν. Το τοπίο όμως είναι παραπάνω από θολό. Κανείς δεν ξέρει τίποτα για την τελική κατάληξη των συζητήσεων και όπως σχολιάζει πηγή με γνώση των όσων διαδραματίζονται «είναι σαν να πετάει ένας πιλότος στην ομίχλη με χαλασμένα όργανα».
Σε αυτό το πλαίσιο η κυβερνητική γραμμή μπερδεύεται στο χάος. Την παγκόσμια συμφωνία για χρέος – μέτρα διαδέχθηκε το μότο «μια λύση για το χρέος» ενώ και η ρητορική αναφορικά με τη μη εφαρμογή των μέτρων 4,9 δισ. ευρώ τα οποία ψήφισε η κυβέρνηση, εάν δεν υπάρξει λύση για το χρέος, φαίνεται πως έχει χαμηλώσει κατά πολλά κλιμάκια την έντασή της.

Ο υπουργός Οικονομικών, απαντώντας σε ερώτηση αναφορικά με το εάν θα εφαρμοστούν τα μέτρα χωρίς λύση για το χρέος, απάντησε: «Θα ήταν περίεργο να πληρώσουμε το τίμημα για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα (αυξήσεις φόρων και μειώσεις συντάξεων) για μετά το 2018 και μετά το ΔΝΤ να φύγει. Αυτό θα ήταν ίδιο με ένα πρόγραμμα του ΔΝΤ χωρίς τη συμμετοχή του, άλλη μια παγκόσμια πρωτοτυπία για την παγκόσμια οικονομία…».

Μέχρι πρότινος, τόσο ο Πρωθυπουργός όσο και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος διεμήνυαν ότι χωρίς λύση για το χρέος μέτρα δεν εφαρμόζονται. Το μήνυμα αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ενοχλήσει τους δανειστές.

Τα μηνύματα

Ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι μιλώντας στο Ευρωκοινοβούλιο εξέφρασε χθες απογοήτευση για το γεγονός ότι δεν καθορίστηκαν τα μέτρα για το χρέος κατά την τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup. Ξεκαθάρισε όμως ότι η DSA (ανάλυση βιωσιμότητας χρέους) την οποία θα τρέξει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να οδηγεί σε βιώσιμο χρέος ακόμα και στο δυσμενές σενάριο προκειμένου να υπάρξει ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. «Θα πάρουμε την απόφαση λαμβάνοντας υπόψη και θέματα ρίσκου» είπε ο επικεφαλής της ΕΚΤ διευκρινίζοντας πως πρώτα θα πρέπει να υπάρξει πλήρης συμφωνία και τα μέτρα που θα κάνουν το χρέος βιώσιμο. «Εάν και όταν η Ελλάδα ενταχθεί στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, θα υπάρχει επιλεξιμότητα και για εταιρικά ομόλογα της Ελλάδας αρκεί να πληρούν οι εταιρείες τα σχετικά κριτήρια», διευκρίνισε.

Οι πρωτοβουλίες

Σε χρόνο παράλληλο, ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντεϊσελμπλούμ, σύμφωνα με πληροφορίες, επιχειρεί να φέρει τις εμπλεκόμενες πλευρές πιο κοντά σε συμφωνία στην επόμενη συνεδρίαση της 15ης Ιουνίου ενώ ανάλογες κινήσεις φέρεται να κάνει και ο επικεφαλής της ΕΚΤ. Το κεντρικό σενάριο προβλέπει συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, με αστερίσκους, χωρίς χρηματοδότηση προς το παρόν, επομένως χωρίς κατά την άποψή του να εξασφαλίζεται η βιωσιμότητα του χρέους.

Κλειδί για τις μελλοντικές εξελίξεις είναι εάν οι όποιες περαιτέρω διευκρινίσεις στη βάση των περυσινών αποφάσεων για το χρέος κριθούν επαρκείς από την ΕΚΤ προκειμένου να αποφασίσει ένταξη στο QE αλλά και εάν το πακέτο που θα προταθεί στην ελληνική κυβέρνηση κριθεί πολιτικά αποδεκτό. Εάν για παράδειγμα στο βάθος του προδιαγράφεται ξεκάθαρα ένα τέταρτο Μνημόνιο, ο έλληνας υπουργός Οικονομικών εκτιμά πως δύσκολα θα μπορέσει να αποδεχθεί κάποια λύση για το χρέος.

Στο μεταξύ, η οικονομία συνεχίζει να πορεύεται σε καθεστώς έντονης αβεβαιότητας. Χθες ανακοινώθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος νέα μείωση καταθέσεων περίπου κατά 300 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο. Οι καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών μειώθηκαν στα 118,99 δισ. έναντι 119,31 δισ. στα τέλη Μαρτίου.