Εχει ξανά νόημα να γράψει κανείς για τον Λεωνίδα Κύρκο, στην επέτειο πέντε χρόνων μετά τον θάνατό του; Κατά τη γνώμη μου έχει και παραέχει, δεδομένου ότι ο ηγέτης της ελληνικής ανανεωτικής Αριστεράς αγωνίστηκε για την κατάργηση του κομμουνιστικού προσήμου από τον τίτλο του κόμματος αλλά και για την ενότητα της Αριστεράς, σε μια φάση κατά την οποία οι δυνάμεις του λαϊκισμού απειλούσαν την πρόοδο και την εξέλιξη της χώρας, ενώ ταυτόχρονα κατέρρεε το κομουνιστικό μπλοκ.

Ο άνθρωπος που με την παρουσία του χαρακτήρισε κυρίως τη δεκαετία του 1980 της ελληνικής ανανεωτικής Αριστεράς μπορεί, τελικά, να μην είχε την ισχύ που νόμιζε ότι απέκτησε μέσα στο κόμμα του –γι’ αυτό, άλλωστε, στην πορεία το κόμμα του απέκτησε μαζικότητα όταν ξανασυνάντησε την κουλτούρα της διαμαρτυρίας. Οσο το ΚΚΕ εσωτερικού και, κατόπιν, την ΕΑΡ πρότειναν πολιτικές λύσεις, οι δυνάμεις τους ήταν ελάχιστες. Η Αριστερά ήταν ανέκαθεν αντί –ελάχιστες φορές υπέρ.

Και ο Λεωνίδας Κύρκος είχε ζήσει μια ζωή ως αντί –αν και η μοναδική περίοδος που ανακαλούσε, τα τελευταία χρόνια, ήταν η μοναδική περίοδος που η ελληνική Αριστερά, μετά τον πόλεμο, πολιτεύτηκε υπέρ ενός στόχου: υπέρ της λεγόμενης «λαϊκής εξουσίας». Ο Κύρκος δεν δίσταζε να κάνει λόγο για αγράμματους γελοίους ανθρώπους που αν έπαιρναν την εξουσία στον Εμφύλιο η χώρα θα οδηγούνταν στην κατάρρευση. Κι όλα αυτά, έχοντας πληρώσει ο ίδιος με πρωτοφανείς διώξεις από το μετεμφυλιακό κράτος τη στράτευσή του εκείνης της εποχής.

ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΗΣ «ΑΥΓΗΣ». Οι επιφυλάξεις του για τα χρόνια εκείνα, πάντως, ήταν ανάλογες των επιφυλάξεων που εξέφραζε όταν το δικό του κόμμα μετεξελίχθηκε στο ριζοσπαστικό μόρφωμα που σήμερα μας κυβερνά. Είναι ενδεικτική η αναφορά της δημοσιογράφου Αλίκης Χατζή στο βιβλίο της «Λεωνίδας Κύρκος, η τελευταία μάχη» (Εκδόσεις Επίκεντρο), στις αντιδράσεις του για τη μετάλλαξη του κομματικού φύλλου, της «Αυγής». Η Χατζή, στο στενό περιβάλλον του Κύρκου τα τελευταία χρόνια, αναφέρει την αντίδρασή του όταν, μετά τα επεισόδια εξαιτίας του φόνου του Αλέξη Γρηγορόπουλου, διάβασε στην «Αυγή» κάλαντα που αποθέωναν την πυρκαγιά στο χριστουγεννιάτικο έλατο που είχε στηθεί στο Σύνταγμα: «Ω έλατο, ω έλατο τι ωραία που αρπάζεις. Η Βουλή απέχει μόλις ένα ντου».

Ο Κύρκος έσκισε την εφημερίδα την οποία κάποτε είχε διευθύνει. Και μαζί έσκισε τη δική του περιπέτεια μιας ζωής. Γνώριζε πια ότι η Αριστερά, για την οποία είχε αγωνιστεί, δεν υπήρχε. Είχε παραδοθεί σε όσους ονειρεύονταν τρίτους γύρους, εκδίκηση, την εκ των υστέρων παλινόρθωση ενός καθεστώτος αδικίας, αυταρχισμού, θρασείας περιφρόνησης των δεδομένων της πραγματικότητας, που ήδη είχε καταρρεύσει.

Εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται ότι είχε δίκιο.