Πριν από μερικές ημέρες έξω από studio τηλεοπτικού σταθμού όπου βρέθηκε ως προσκεκλημένος, ο Βασίλης Λεβέντης έστησε πηγαδάκι με δημοσιογράφους. Δεδομένου ότι είχαν μεσολαβήσει η ψήφιση του εκλογικού νόμου με την υποστήριξη της Ενωσης Κεντρώων, η παρουσία του στην κυβερνητική εκδήλωση για τη συνταγματική αναθεώρηση και η αξιοσημείωτη περιφορά του γύρω από τον άξονα του Αλέξη Τσίπρα στη δεξίωση του Προεδρικού, ρωτήθηκε: «Θα μπείτε στην κυβέρνηση;». Ο Λεβέντης είπε κάποια μασημένα λόγια, όταν όμως προκλήθηκε ξανά με την επισήμανση μήπως γίνει αντιπρόεδρος μαζί με τον Πάνο Καμμένο, αποκρίθηκε: «Αντιπρόεδρος. Ο Καμμένος υπουργός». Λίγο αργότερα δήλωνε δημοσίως ότι «σε κυβέρνηση δεν μπαίνω ούτε πεθαμένος με τα σημερινά δεδομένα». Προφανώς ουδείς κατάλαβε πότε ο Βασίλης Λεβέντης μιλούσε σοβαρά και πότε αστειευόταν. Αλλωστε όσοι συμμετείχαν στη συζήτηση μαζί του θυμήθηκαν τον γερμανό πρεσβευτή, πέρυσι το φθινόπωρο, έντρομο να διαμαρτύρεται σε συνομιλητές του διότι ο Λεβέντης μετέφερε την εμπιστευτική τους συζήτηση σε επίσημο ραντεβού όπου μπορεί να φανταστεί κανείς.

Κρατάνε πόρτα για τον χειμώνα

Το Μαξίμου παρακολουθεί με προσοχή την κινητικότητα Λεβέντη και την επιθυμία του να επιτεθεί πρωτίστως στα δύο κόμματα του μεσαίου χώρου, ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι, για την άρνησή τους να ψηφίσουν την απλή αναλογική και να επικροτήσουν τις προτάσεις για τη συνταγματική αναθεώρηση. Υποβοηθώντας την κυβέρνηση στην επιχειρηματολογία της κατά των μικρών κομμάτων που απέρριψαν τον νέο εκλογικό νόμο. Η στάση αυτή όμως από μόνη της δεν είναι κάτι που προκαλεί ενθουσιασμό στο κυβερνητικό επιτελείο. Το πρωθυπουργικό περιβάλλον μετρώντας την παρουσία της Ενωσης Κεντρώων στα πολιτικά πράγματα δεν αισθάνεται και ιδιαίτερη εμπιστοσύνη. Διότι εκ των πραγμάτων γνωρίζει πως πρόκειται για ένα κόμμα με μεγάλες ιδιορρυθμίες, ένα μόρφωμα που αναδείχθηκε λόγω της γενικευμένης κρίσης στο πολιτικό σύστημα.

«Είναι κάτι που ούτε μπορείς να το πετάξεις, ούτε όμως και να στηριχθείς» λένε αξιόπιστες κυβερνητικές πηγές για το κόμμα Λεβέντη. Αρνούνται όμως ότι επί της παρούσης τουλάχιστον υπάρχει κάποιος σχεδιασμός για κυβερνητική συνεργασία με την Ενωση Κεντρώων.

Το Μαξίμου επισημαίνει πως όταν έλαβαν χώρα τα ραντεβού του Πρωθυπουργού για τον εκλογικό νόμο ο Λεβέντης δεν υπήρξε προνομιακός συνομιλητής. Δέχθηκε την πρόταση για την απλή αναλογική και δεν έδωσε πολλές υποσχέσεις. Αντιθέτως, ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι που υπόσχονταν υπέρ της απλής αναλογικής ανέκρουσαν πρύμναν.

Παρ’ όλα αυτά, στρατηγική συνεννόηση της κυβέρνησης με τον Λεβέντη δεν υπάρχει. Αν και στο Μαξίμου επισημαίνουν με νόημα πως όταν ο πρόεδρος της Ενωσης Κεντρώων φωνάζει στην κυβέρνηση «κάτω τα χέρια από τα κανάλια κάποια συστήματα τον επικροτούν«, όταν ψηφίζει την απλή αναλογική «τα ίδια συστήματα τον εμφανίζουν ως γραφικό και περίεργο».

Παρ’ όλα αυτά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι η κοινοβουλευτική παρουσία των Κεντρώων αφήνει αδιάφορο το Μαξίμου. Η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται ότι οι αυτοδυναμίες είναι παρελθόν. Επιδίωξή της είναι όταν θα γίνουν εκλογές –επιμένει στο μότο Σεπτέμβριος του 2019 –να σχηματιστεί μια προοδευτική πλειοψηφία με πυρήνα βεβαίως τον ΣΥΡΙΖΑ. Ομως κατανοεί ότι η εφεδρεία Λεβέντη δεν μπορεί να στοιχειοθετήσει, ούτε φυσικά να υπηρετήσει την έννοια της προοδευτικής πλειοψηφίας. Πρόβλημα που οπωσδήποτε δεν θα υπήρχε εάν σ’ αυτήν την πλειοψηφία συμμετείχαν το ΠΑΣΟΚ και Το Ποτάμι. Σύμφωνα με ανώτερη κυβερνητική πηγή η προοδευτική πλειοψηφία την οποία στοχεύει ο ΣΥΡΙΖΑ προϋποθέτει: συσχετισμούς δυνάμεων και προγραμματική σύγκλιση.

Η διεμβόλιση της Κεντροαριστεράς

Στο Μαξίμου πιστεύουν ότι ο σχηματισμός της επόμενης κυβέρνησης βρίσκεται σε απόλυτη συνάρτηση με τις εξελίξεις στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Εάν ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι κατορθώσουν να συγκροτήσουν έναν διακριτό πολιτικό πόλο ενδεχομένως να είναι πολύ πιο απρόθυμοι να συνεργαστούν με μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Αν όμως δεν το καταφέρουν ή το εγχείρημα αποτύχει τότε πιθανότατα να είναι πιο επιρρεπείς σε μια συμμαχία με τον ΣΥΡΙΖΑ, πάντα υπό προϋποθέσεις. Στην κυβέρνηση θα ήθελαν να δουν το ΠΑΣΟΚ πιο κοντά, όμως μετά την απόφαση της Φώφης Γεννηματά για καταψήφιση της απλής αναλογικής θεωρούν ότι η Χαριλάου Τρικούπη έχει πολύ δρόμο να διανύσει ακόμη. «Πρέπει να πετάξει και πολλά βαρίδια» σχολιάζουν από την κυβέρνηση υπονοώντας ότι η προσήλωση στη γραμμή Βενιζέλου δεν βοηθάει ένα μικρό ΠΑΣΟΚ να αναπτυχθεί.

Ομως και η κυβέρνηση για να προσεγγίσει εκ νέου το ΠΑΣΟΚ χρειάζεται τον χρόνο της. Στο Μαξίμου χαρακτηρίζουν αδικαιολόγητη την υπαναχώρηση Γεννηματά και όπως υπαινίσσονται δεν προτίθενται άμεσα να ρίξουν γέφυρες επικοινωνίας. Αλλωστε το ΠΑΣΟΚ (Δημοκρατική Συμπαράταξη) και Το Ποτάμι έσπευσαν να ψηφίσουν και την πρόταση της Νέας Δημοκρατίας για συγκρότηση εξεταστικής με αιχμή την επιβολή των capital controls. Αντιθέτως, όπως φαίνεται, ο ΣΥΡΙΖΑ μετά το Συνέδριό του θα επιδιώξει να διεμβολίσει τον χώρο της Κεντροαριστεράς με στόχευση να ανακόψει τις όποιες προσπάθειες για συγκρότηση ενός ενιαίου μετώπου της σοσιαλδημοκρατίας. Αυτή είναι άλλωστε και μια πολιτική διέξοδος για τον ΣΥΡΙΖΑ που γνωρίζει ότι για να διατηρήσει ένα σημαντικό ποσοστό του εκλογικού σώματος θα πρέπει να επιχειρήσει διείσδυση σε ψηφοφόρους του Κέντρου που δεν πείθονται από τις προσπάθειες ομογενοποίησης του χώρου ή από τα λοξοκοιτάγματα στελεχών της Χαριλάου Τρικούπη και της Σεβαστουπόλεως προς τη Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Για την υλοποίηση αυτού του σχεδιασμού θεωρείται κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα αξιοποιήσει και τις σχέσεις του με την ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία. Ηδη έχει αποδεχθεί πρόσκληση του Ζίγκμαρ Γκάμπριελ να μιλήσει τον ερχόμενο Νοέμβριο στο συνέδριο του SPD στη Γερμανία, ενώ τον Σεπτέμβριο θα γίνει συνάντηση των Σοσιαλιστών υπουργών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στην Αθήνα έπειτα από πρόσκληση που τους απηύθυνε προσφάτως από τη Ρώμη ο Νίκος Παππάς.

Επίσης, στο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ο Αλέξης Τσίπρας αναμένεται να απευθύνει προσκλητήριο στους ψηφοφόρους της σοσιαλδημοκρατίας να στηρίξουν την προσπάθεια του κόμματός του για οριστική έξοδο από την κρίση.

Μακριά αλλά και αγαπημένοι

Μέσα σ’ αυτόν τον σχεδιασμό ο παράγοντας Πάνος Καμμένος φαίνεται πως παραμένει για το Μαξίμου μια χρήσιμη σταθερά. Η οποία εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες θα αξιοποιηθεί και σε μια μελλοντική κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ. Στο Μαξίμου έχουν επίγνωση των διαφορών που τους χωρίζουν από τους Ανεξάρτητους Ελληνες και έρχονται σε αμηχανία κάθε φορά που η αντιπολίτευση τους θυμίζει την κυβερνητική τους συνεργασία. Ωστόσο αναφέρουν πως παρά τις όποιες αντιφάσεις ή τις παράλογες απαιτήσεις που θέτουν, οι Ανεξάρτητοι Ελληνες έχουν δείξει μια συνέπεια απέναντι στην κυβέρνηση και μια σταθερή αντιμνημονιακή συμπεριφορά που διευκολύνει το Μαξίμου στις επιλογές του. «Είναι μια πολιτική δύναμη που με διάλογο μπορεί να συνυπάρξει μαζί μας» λένε αρμόδιες πηγές που παραδέχονται ωστόσο ότι η σύμπλευση μόνο με τους ΑΝΕΛ δεν συνιστά προοδευτική πλειοψηφία.

Από την άλλη και ο Πάνος Καμμένος δείχνει πως δεν θέλει να αποδεσμευτεί από το άρμα του ΣΥΡΙΖΑ. Η συμμετοχή των ΑΝΕΛ στην κυβέρνηση δίνει στο κόμμα Καμμένου προστιθέμενη αξία και μέχρι τώρα του έχει βγει σε καλό. Ο Καμμένος παραμένει ενθουσιασμένος με τη διατήρησή του στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας –είναι άλλωστε και ένας από τους όρους του κυβερνητικού συνασπισμού –και δηλώνει την προσήλωσή του στο πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα. Αλλωστε μετά την πρόσφατη επίσκεψή τους στη Βαρσοβία για τις ανάγκες της συνάντησης του ΝΑΤΟ και τη χειραψία που εξασφάλισε με Μέρκελ και Ομπάμα, ο Πάνος Καμμένος έχει κάθε λόγο να αισθάνεται βολικά και με την παρουσία του στην κυβέρνηση και με την παραμονή Μουζάλα στο πόστο του. Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ κατά την πρόσφατη αντιπαράθεση με το ΠΑΣΟΚ στη Βουλή για τον εκλογικό νόμο αισθάνθηκε την ανάγκη να επιτεθεί στη Φώφη Γεννηματά με τη φράση: «Είσαι παρά φύσιν σοσιαλίστρια».