Λίγο πριν από την έναρξη της χθεσινής ψηφοφορίας στη Βουλή άνοιξε η πόρτα του πρωθυπουργικού γραφείου. Βγήκε ο Αλέξης Τσίπρας και κατευθύνθηκε προς την αίθουσα της Ολομέλειας, επιβεβαιώνοντας τις πληροφορίες ότι παρακολούθησε από το γραφείο του τη συζήτηση γύρω από το αίτημα της ΝΔ για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής με θέμα τη διαπραγμάτευση της κυβέρνησης κατά το πρώτο εξάμηνο του 2015. Αλλά και ότι ήταν συνειδητή επιλογή του –και όχι για παράδειγμα εξαιτίας κάποιας υποχρέωσης –να μη μετέχει. Η απουσία του Αλέξη Τσίπρα σχολιάστηκε από την αντιπολίτευση ως «ύστατη προσπάθεια για να υποβαθμίσει όσα συνέβησαν εκείνη την περίοδο».

Στην απουσία του Πρωθυπουργού αναφέρθηκε κατά την ομιλία του και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που τόνισε με αφορμή την εκδήλωση για τη συνταγματική αναθεώρηση ότι «αυτή η συζήτηση σας κάνει να αισθάνεστε άβολα, τόσο άβολα που ο κύριος Τσίπρας δεν πήρε καν τον λόγο και άφησε τον κύριο Δραγασάκη στον ρόλο του απολογούμενου. Με το προαύλιο τα πάει καλά, με την Ολομέλεια έχει πρόβλημα». Ο πρόεδρος της ΝΔ σχολίασε με δηκτικό τρόπο και την απουσία του Πάνου Καμμένου, ο οποίος ταξίδευε χθες για τη Βουλγαρία, λέγοντας ότι και στη Μογγολία θα πήγαινε για να αποφύγει τη συζήτηση. «Φοβάστε κάτι; Δεν πιστεύετε ότι είναι προς το συμφέρον του λαού να μάθουμε τι έγινε αυτούς τους έξι μήνες;» διερωτήθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης για την άρνηση της κυβέρνησης να προσυπογράψει την πρόταση της ΝΔ. Υπενθύμισε εξάλλου ότι το κόμμα του είχε συνταχθεί υπέρ της Εξεταστικής για τα δάνεια κομμάτων και ΜΜΕ καλώντας από τότε την κυβέρνηση να πράξει το ίδιο. «Εσείς κάνατε Εξεταστική για κάποια εκατομμύρια, ενώ εμείς τη ζητάμε για 100 δισ.» (σ.σ. σύμφωνα με την εκτίμηση του επικεφαλής του ESM) πρόσθεσε.

Η δέσμευση της ΝΔ

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε ότι η πρώτη περίοδος της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ «άφησε πολύ βαριά τραύματα στην οικονομία. Οι επιπτώσεις μας συνοδεύουν ακόμα, ενώ τον λογαριασμό πληρώνουν οι έλληνες πολίτες. Ο αυξημένος ΕΝΦΙΑ και οι περικοπές στις συντάξεις είναι το οδυνηρό τίμημα». Γι’ αυτό και ανακοίνωσε ότι η προσπάθειά του να χυθεί άπλετο φως σε αυτή την «καταστροφική περίοδο» δεν θα εξαντληθεί εύκολα, αλλά θα συνεχιστεί από την επόμενη Βουλή. «Η Εξεταστική θα γίνει και αυτό αποτελεί δέσμευση της ΝΔ» είπε και εξήγησε ότι το αντικείμενο προς διερεύνηση είναι «να τεκμηριώσουμε το πραγματικό κόστος για την οικονομία από τους τραγικούς χειρισμούς της κυβέρνησης, το κόστος του ερασιτεχνισμού, του ψεύδους, του μικροκομματικού τακτικισμού».

Επιπλέον ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε ειδική αναφορά στη συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον υπουργό Εθνικής Αμυνας τρεις ημέρες πριν από το δημοψήφισμα και τη δήλωση του δεύτερου για τη διασφάλιση της σταθερότητας από τις Ενοπλες Δυνάμεις, επισημαίνοντας ότι «καμία ευνομούμενη πολιτεία δεν μπορεί να προχωρήσει με τόσους σκελετούς στο ντουλάπι». Κάλεσε επίσης την κυβέρνηση να απαντήσει ποιος ήταν ο πραγματικός ρόλος του Γιάνη Βαρουφάκη και αν ο πρώην υπουργός είχε «τη δική του ατζέντα». Μάλιστα αναφέρθηκε προσωπικά στον Πρωθυπουργό και ξεκαθάρισε ότι «δεν μπορεί να κρύβεται άλλο πίσω από τον κύριο Βαρουφάκη».

Ειρωνείες και αντεγκλήσεις

Ο πρόεδρος της Βουλής μετά το τέλος της ομιλίας του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης έδωσε τον λόγο στον υπουργό Οικονομικών, γεγονός που προκάλεσε την έντονη αντίδραση των βουλευτών της ΝΔ. Τελικώς ο Ευκλείδης Τσακαλώτος πήρε τον λόγο για να πει, μεταξύ άλλων, ότι «ο πρόεδρός σας, λόγω δύσκολης παιδικής ηλικίας, δεν έχει διαβάσει καλά τον Ρουσό». Αυτό, όπως ήταν αναμενόμενο, προκάλεσε την ακόμα πιο ηχηρή ενόχληση των νεοδημοκρατών. Υστερα από δεκάλεπτη ανταλλαγή χαρακτηρισμών, ο Νίκος Δένδιας πήρε τον λόγο κατηγορώντας τον υπουργό για ιδεοληψία. «Ολη η οικογένεια Μητσοτάκη στη δικτατορία ήταν σε κατ’ οίκον περιορισμό. Αναχώρησε δε στο εξωτερικό μετά από παρέμβαση του Ερυθρού Σταυρού και ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν ακόμη αβάπτιστος. Η αναφορά σας σε αυτόν ήταν ανάγωγη, ανεπίτρεπτη και απαράδεκτη» είπε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ, που κάλεσε τον υπουργό Οικονομικών να ζητήσει συγγνώμη. Ο Τσακαλώτος απάντησε πως ο χαρακτηρισμός του ήταν «πταίσμα» συγκριτικά με όσα έχει πει ο πρόεδρος της ΝΔ για τον Πρωθυπουργό. «Δεν μπορεί ένας άνθρωπος που έχει πάει στο Χάρβαρντ να αποκαλεί τον Πρωθυπουργό τυχοδιώκτη και κατά συρροήν ψεύτη» ανέφερε χαρακτηριστικά, ενώ ο Δένδιας ανταπάντησε επιστρέφοντάς του όλους τους χαρακτηρισμούς.

Νωρίτερα από το βήμα του Βουλευτηρίου ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης είχε υποστηρίξει ότι «το 2015 ήταν μια μάχη σε έναν πόλεμο που δεν έχει τελειώσει, με επίδικο τη δημοκρατία στο επίπεδο της Ευρώπης για την επίτευξη μιας συμφωνίας που θα ενσωμάτωνε τη βούληση του ελληνικού λαού με τη δημοκρατία και τη λαϊκή κυριαρχία». Μάλιστα ο Γιάννης Δραγασάκης έστρεψε τα βέλη του κατά της συγκυβέρνησης ΝΔ – ΠΑΣΟΚ υποστηρίζοντας ότι και δικές της δυνάμεις συμμετείχαν στον ασύμμετρο πόλεμο στοιχηματίζοντας στην «αριστερή παρένθεση». «Η ΝΔ είναι σε κρίση ταυτότητας. Αντιλαϊκίζει λαϊκίζοντας, καμώνεται τη φιλελεύθερη ούσα συντηρητική. Μιλάει για το αύριο με όρους τού χθες. Εμείς σχεδιάζουμε ήδη το μέλλον προετοιμαζόμενοι για τις μάχες που μας περιμένουν» συμπλήρωσε ο Δραγασάκης.

Πυρά κατά ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ

Την παλαιότερη απάντηση του Πρωθυπουργού προς την ίδια –σ.σ. «φυσικά είχα δώσει τις σχετικές εντολές για την επεξεργασία εναλλακτικού σχεδίου για την περίπτωση που η εξέλιξη της διαπραγμάτευσης οδηγούσε τη χώρα σε αδιέξοδο. Και θα έπρεπε να με εγκαλέσετε αν δεν το είχα κάνει, όχι επειδή το έκανα» –επικαλέστηκε η επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. «Ετσι γίνονται οι εναλλακτικοί σχεδιασμοί για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων στις δημοκρατικές χώρες; Από μηχανισμούς στα όρια παρακρατικής λειτουργίας που στήνονται εν κρυπτώ στις παρακάμερες των υπουργικών γραφείων; Με φίλους, κολλητούς και περαστικούς, πρόσωπα χωρίς καμία θεσμική υπόσταση, λογοδοσία και ευθύνη;» διερωτήθηκε η Φώφη Γεννηματά. Οπως επισήμανε, το κόμμα της δεν θα υποκύψει στη σεναριολογία «ήταν Plan A, Plan B, Plan X, ήταν δόλος ή πλάνη;». Αυτά, είπε, πρέπει να διερευνηθούν και από τη Βουλή και από τη Δικαιοσύνη προκειμένου «να μάθει ο ελληνικός λαός ποιες ήταν οι αποφάσεις και οι σχεδιασμοί που οδήγησαν τη χώρα στο χείλος του γκρεμού και να διερευνηθούν οι πολιτικές και τυχόν ποινικές ευθύνες πολιτικών και άλλων προσώπων».

Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έστρεψε τα πυρά της και κατά της ΝΔ για το γεγονός πως εκτός από τον ΣΥΡΙΖΑ, ούτε αυτή υπογράφει το αίτημα του ΠΑΣΟΚ για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής για την οικονομία (από το 2000 έως σήμερα). «Η κρίση έφερε τα Μνημόνια, όχι τα Μνημόνια την κρίση. Αλλά όταν ανοίγει αυτή η συζήτηση οι ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ που διαφωνούν άγρια για τον Βαρουφάκη, ξαφνικά τα βρίσκουν. Ανίερη συμφωνία σιωπής. Η περίοδος 2004 – 2009, ιδιαίτερα, διαγράφεται επιμελώς και από τους δύο. Λωτοφάγοι. Στην ουσία συνένοχοι για την απόλυτη σιωπή» είπε η Φώφη Γεννηματά.

Σχέδιο Α και Σχέδιο Β

Υψηλούς τόνους είχε επιλέξει ο υπουργός Οικονομικών και στην αρχική του τοποθέτηση. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της ομιλίας του στα πεπραγμένα της κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου και λιγότερο στο Plan X. Στις κατηγορίες περί κατάρτισης σχεδίου εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη υποστήριξε πως θα ήταν ανεύθυνη οποιαδήποτε κυβέρνηση δεν αντιμετώπιζε την πιθανότητα μιας τέτοιας κρίσης καθώς και ότι πρέπει να λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα για όλα τα ενδεχόμενα. Κατηγόρησε επίσης την αντιπολίτευση πως δεν έχει αποδείξεις ότι το λεγόμενο Σχέδιο Β θα γινόταν κάποια στιγμή Σχέδιο Α, αλλά και ότι η διαπραγμάτευση της κυβέρνησης ήταν ναρκοθετημένη από τη ΝΔ. Ο Τσακαλώτος ειρωνευόμενος τον πρόεδρο της ΝΔ αμφισβήτησε το κόστος της διαπραγμάτευσης. «Είμαι πιο έτοιμος να πιστέψω ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν πολιτικός κρατούμενος, παρά ότι το κόστος της διαπραγμάτευσης ήταν 100 δισ. ευρώ» είπε.

Από τη ΝΔ ο Μάκης Βορίδης κάλεσε τον υπουργό Οικονομικών να μην αναφέρεται κατά του φιλελευθερισμού την ώρα που έχει κάνει τέσσερις αποκρατικοποιήσεις σε διάστημα τεσσάρων μηνών.

«Τον παρέσυρε ο Βαρουφάκης»

Παρότι αρνήθηκε ότι το κόμμα του αποτελεί δεκανίκι της κυβέρνησης ο πρόεδρος της Ενωσης Κεντρώων υπεράσπισε τον Πρωθυπουργό, δείχνοντας ως μόνο υπεύθυνο της εξάμηνης διαπραγμάτευσης τον τότε υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη. «Ο Βαρουφάκης παρέσυρε τον κύριο Τσίπρα ότι θα υποχωρήσει η Μέρκελ. Παρασύρθηκε ο Τσίπρας και χάσαμε χρόνο. Να μη φτάσουμε στο σημείο να πιστεύουμε ότι ο Τσίπρας είχε συναινέσει να πάμε στο Νομισματοκοπείο και στη δραχμή» είπε ο Βασίλης Λεβέντης, εξηγώντας ουσιαστικά και την αρνητική στάση του στο αίτημα της ΝΔ.

Στο επίκεντρο της κριτικής του Λεβέντη βρέθηκε η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Βεβαίως, για διαφορετικό από το υπό συζήτηση θέμα. Αποκαλώντας τη πολλές φορές απλώς «Φώφη» ή «κυρία Φώφη» υποστήριξε ότι με τη στάση της στον εκλογικό νόμο προσφέρει δώρο τις 50 έδρες στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Μάλιστα ο πρόεδρος της Ενωσης Κεντρώων δεν δίστασε να μπει και σε «λεπτομέρειες». «Δεν κοιμάμαι τα βράδια» είπε, «σηκώνομαι τη νύχτα και προσπαθώ να καταλάβω τη στάση της Φώφης».

n «Οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα δεν χορταίνουν με Εξεταστικές Επιτροπές, αλλά με κατάργηση των νόμων που ψήφισαν τα αστικά κόμματα και με ανάκτηση των απωλειών» υποστήριξε ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ. Ο Δημήτρης Κουτσούμπας έστρεψε τα πυρά του κατά του Αλέξη Τσίπρα και του Κυριάκου Μητσοτάκη, κάνοντας λόγο για παιχνίδια κοροϊδίας και αποπροσανατολισμού.

n Ο Χάρης Θεοχάρης κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι είναι «τόσο φοβισμένη που τρέμει ακόμη και την ελεγχόμενη Εξεταστική». Απευθυνόμενος στα κυβερνητικά έδρανα ο επικεφαλής της Δημοκρατικής Ευθύνης αναζήτησε τη δικαίωσή του, υπενθυμίζοντας πως τον Ιούνιο του 2015 όταν είχε καταγγείλει από του βήματος της Βουλής το Σχέδιο Β «με απειλήσατε με εισαγγελέα». Ο Θεοχάρης στήριξε την πρόταση για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής και αιτιολόγησε τη στάση του, λέγοντας ότι λαμβάνει υπόψη πως οι πολίτες «έχουν δικαίωμα να μάθουν τι συνέβαινε εν αγνοία τους όταν η κυβέρνηση έβαζε σε κίνδυνο τη ζωή τους, την περιουσία τους και το μέλλον των παιδιών τους».

Ανυπολόγιστες επιπτώσεις

«Το δημοψήφισμα ξεκίνησε ως μέθοδος ανατροπής του θεσμικού κεκτημένου και το γεγονός ότι, ευτυχώς, τελικά ανετράπη –το δημοψήφισμα και όχι το πολίτευμα –είναι ένα μεγάλο επίτευγμα για τη χώρα» υπογράμμισε ο Βαγγέλης Βενιζέλος. Σημείωσε επίσης ότι «οι ανυπολόγιστες αναπτυξιακές επιπτώσεις» του πρώτου επταμήνου του 2015, «δεν ξεχάστηκαν ή ξεπεράστηκαν λόγω της κυνικής μεταστροφής της κυβέρνησης, η οποία τώρα έχει γίνει ultra μνημονιακή και επαίρεται για την πλήρη εξυπηρέτηση των οδηγιών των εταίρων». «Οπως κι αν υπολογιστεί η ζημία είναι πραγματικά τεράστια και η βλάβη ανήκεστη δυστυχώς για την εθνική οικονομία» πρόσθεσε.