Ο Κώστας Καραμανλής και ο Αντώνης Σαμαράς αγνοούσαν την απόφαση του Βαγγέλη Μεϊμαράκη να ανοίξει άμεσα, μετά τη νέα εκλογική ήττα από τον Αλέξη Τσίπρα, τις διαδικασίες για την εκλογή ηγεσίας στη ΝΔ. Ο αιφνιδιασμός είχε παρενέργειες που δεν περιορίζονταν στην αδυναμία τους να παρέμβουν στις εξελίξεις. Η διαφωνία τους για την επίσπευση ήταν κάθετη, αλλά καταγράφηκε κατόπιν εορτής – συνεπώς δεν μπορούσε να αλλάξει όσα δρομολογήθηκαν. Η εξέλιξη ανάγκασε ουσιαστικά τους δύο πρώην (πρόεδροι του κόμματος και πρωθυπουργοί) να παρακολουθούν όσα διαδραματίζονταν στο εσωτερικό της ΝΔ και να αναζητούν, υπό την πίεση της νέας κατάστασης, κάποιο σχεδιασμό. Η κίνηση ωστόσο αποτελούσε και ένδειξη αυτονόμησης του Βαγγέλη Μεϊμαράκη από τους προκατόχους του, η οποία έχει πολιτικό περιεχόμενο και ξεφεύγει από τα όρια της εκλογικής ζαριάς – που υποκρύπτει ώς έναν βαθμό η σπουδή για εκλογή του γαλάζιου τιμονιέρη.

Δύο εβδομάδες μετά, στη ΝΔ επικρατεί σύγχυση αν το εσωκομματικό σκηνικό ξεκαθαρίζει ή περιπλέκεται ακόμη περισσότερο. Η αίσθηση ότι μετά τις κάλπες για την ηγεσία ελάχιστα θα είναι ίδια στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι διάχυτη σε όλη την υφιστάμενη κομματική πυραμίδα. Αρκετοί, όπως ο Νίκος Δένδιας και ο Βασίλης Κικίλιας εκφράζουν ανοιχτά την ανησυχία τους ακόμη και για αποσχιστικές κινήσεις την επομένη των εκλογών, που θα τορπιλίσουν την ενότητα του κόμματος. Αλλοι διαβλέπουν ότι ο πόλεμος των γαλάζιων γενεών που βρίσκεται σε εξέλιξη, μπορεί να κορυφωθεί πάνω από την κάλπη και να συντηρήσει ένα συγκρουσιακό κλίμα που θα καθηλώσει επί μακρόν τη ΝΔ. Και σχεδόν όλοι αναμένουν να δουν τον ζωτικό χώρο που θα αφήσει στις παραδοσιακές οικογένειες του κόμματος η εκλογική δοκιμασία.

Στη βάση αυτή, οι εσωκομματικές κάλπες είναι ένα στοίχημα και για τους πρώην, γενικότερα σε όσους εκπροσωπούν ή φαίνεται ότι καθοδηγούν το διαχρονικό σύστημα των λεγόμενων γαλάζιων τζακιών και βαρονιών. Τόσο ο Κώστας Καραμανλής όσο και ο Αντώνης Σαμαράς, αλλά κοντά τους και η Ντόρα Μπακογιάννη, αντιλαμβάνονται ότι ο ρόλος τους την επόμενη ημέρα μπορεί να είναι διαφορετικός από εκείνον για τον οποίο προετοιμάζονταν τους προηγούμενους μήνες. Οι τρεις διαδοχικές ήττες, η επιστροφή στην αντιπολίτευση και οι σεισμικές δονήσεις στο εσωτερικό του κόμματος μπορεί να αφήσουν ερείπια και εκεί όπου ορθώνονταν γαλάζιοι καστρόπυργοι. Αυτό προφανώς το αντιλαμβάνεται και ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, όπως προκύπτει από τις σαφείς κινήσεις απεγκλωβισμού από τους πρώην. Το μήνυμα ότι δεν λειτουργεί ως «τοποτηρητής» κανενός δεν απευθύνεται μόνο σε ένα αχαρτογράφητο εκλογικό σώμα, αλλά και στα εσωκομματικά στρατόπεδα που «ευλογούν» και πίεσαν για την υποψηφιότητά του.

Ο νυν πρόεδρος του κόμματος γνωρίζει καλά ότι η διαχωριστική γραμμή με τους πρώην και η προαναγγελία ριζικών αλλαγών σε πρόσωπα και κομματικές δομές μπορεί να αποδειχθούν ζωτικής σημασίας για τη δική του υποψηφιότητα. Εν ολίγοις, ο Μεϊμαράκης ζυγίζει πλέον τους πρώην όχι μόνο ως συμμάχους αλλά και ως βαρίδια, κυρίως επειδή αυτός σηκώνει το βάρος όχι μόνο της αντίδρασης από την απογοητευμένη γαλάζια βάση, αλλά και της μάχης με τους 40άρηδες του κόμματος που «επαναστατούν».

Η θαμπή εικόνατου «κλειδοκράτορα»

Από τις εκλογές του περασμένου Ιανουαρίου ακόμη, ο Κώστας Καραμανλής βλέπει κόσμο, δίνει συμβουλές, νουθετεί νεότερους και παλαιότερους, αλλά η εικόνα του «κλειδοκράτορα» στη ΝΔ δείχνει πλέον θαμπή. Τα χτυπήματα – αρχής γενομένης από το ναυάγιο της πρώτης πολιτικής παρέμβασής του μετά το 2009 υπέρ του Ναι στο δημοψήφισμα – είναι απανωτά και ο έλεγχος χάνεται. Ο στενός συνεργάτης του Αντώνη Σαμαρά, Νίκος Τσιούτσιας, αρθρογραφεί κατά των «ιδιοκτητών» και διαμηνύει ότι τα κόμματα «δεν καταγράφονται στο Ε9», ενώ ο Απόστολος Τζιτζικώστας προσέτρεξε στις συμβουλές του μόνο και μόνο για να καταγραφεί με ηχηρό τρόπο ότι αγνόησε τον Καραμανλή. Η αντίδραση της Παναγή Κυριακού ότι δεν μπορεί η ΝΔ να προχωρήσει με εξωκοινοβουλευτική ηγεσία εξελίσσεται σε βασικό επιχείρημα κατά της υποψηφιότητας του περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, αλλά φέρνει για πρώτη φορά τον Καραμανλή στο επίκεντρο μιας εσωκομματικής διένεξης στην οποία μέχρι πρότινος ουδείς θα επιθυμούσε να τον εμπλέξει. Εξίσου αδιανόητο θα ήταν μέχρι πρότινος και το άδειασμα του πρώην πρωθυπουργού από άλλα κομματικά στελέχη, πολύ περισσότερο από νεοσσούς του κόμματος.

Πλέον τα αποτελέσματα της παρεμβατικότητας Καραμανλή είναι ζητούμενο στη ΝΔ, αλλά για τον Αντώνη Σαμαρά το ζητούμενο στη φάση αυτή είναι αν υπάρχει πεδίο παρεμβατικότητας. Με φόντο και την αποσύνθεση του σχεδίου της «αριστερής παρένθεσης», η «δικαίωση» της δικής του πρωθυπουργικής θητείας είναι αμφίβολο αν θα απασχολήσει την εσωκομματική αντιπαράθεση καθ’ οδόν προς τις κάλπες, ενώ και ο ίδιος μόνο τις τελευταίες ημέρες επιδίωξε να καταγραφεί ότι συναντά υποψηφίους και άλλα στελέχη ενδιαφερόμενος για την πορεία του κόμματος. Η ουδέτερη στάση του Αντώνη Σαμαρά απέναντι στους επίδοξους διαδόχους δείχνει να είναι η πιθανότερη εξέλιξη, παρότι επισημαίνει ότι ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης υπήρξε καταρχήν δική του επιλογή για να διαφυλαχθεί η κομματική συνοχή.

Οι μελλοντικές συγκρούσεις και η Ντόρα

Ενας κύκλος που συνδέεται με την πολυετή θέση της στο ηγετικό κάδρο της ΝΔ, φαίνεται ότι κλείνει οριστικά και για την Ντόρα Μπακογιάννη. Η πρώην υπουργός φλέρταρε μέχρι πρότινος με την ιδέα της ρεβάνς για την ήττα του 2009, ενώ επένδυε και στη διατήρηση ενός παραταξιακού στάτους μέσω της Προεδρίας της Βουλής, αν κατάφερνε η ΝΔ να αναγεννηθεί στις κάλπες της 20ής Σεπτεμβρίου. Η σπουδή του Κυριάκου Μητσοτάκη να μπει στην κούρσα της διαδοχής ακύρωσε κάθε σχέδιο στο εσωκομματικό πεδίο και επιβεβαίωσε μια ενδοοικογενειακή ρήξη που εξελίσσεται από το 2009. Η – έστω διακριτική – στήριξη του Βαγγέλη Μεϊμαράκη συνδέεται και με τον ανοικτό δίαυλο που διατηρεί η Μπακογιάννη με τον Κώστα Καραμανλή, αλλά πλέον είναι εμφανές ότι ο δικός της σχεδιασμός συμβαδίζει με το πολιτικό σχέδιο που έχει η νεότερη γενιά της οικογένειας. Τα καρφιά του περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας Κώστα Μπακογιάννη κατά του Απόστολου Τζιτζικώστα αποτελούν για πολλούς την απαρχή των μελλοντικών συγκρούσεων στο γαλάζιο στερέωμα.

Σε έναν πρόωρο εμφύλιο των 40άρηδων της ΝΔ θα μπορούσε να αποδοθεί και η απογοήτευση για την τροπή της εκλογικής αντιπαράθεσης που εξέφρασε ο νεότερος Κώστας Καραμανλής (του Αχιλλέα), ο οποίος διατηρούσε καλή σχέση με τον Τζιτζικώστα, αλλά εξοργίστηκε από το άδειασμα του πρώην πρωθυπουργού. Με τον Μπακογιάννη και τον νεότερο Καραμανλή θεατές, την εκπροσώπηση της νέας γενιάς επιδιώκουν να αναλάβουν ο 47χρονος Κυριάκος Μητσοτάκης και ο 37χρονος Απόστολος Τζιτζικώστας, αν και – με κριτήριο το δελτίο ταυτότητας – στην ίδια παρέα περιλαμβάνεται και ο Αδωνις Γεωργιάδης. Η δυσκολία του Γεωργιάδη να συγκεντρώσει τις απαιτούμενες 50 υπογραφές από τα μέλη της Πολιτικής Επιτροπής – η οποία τον οδήγησε να φτάσει τρέχοντας λίγο μετά τη λήξη της προθεσμίας στα κεντρικά γραφεία της ΝΔ και να κοπεί στη συνέχεια από την Κεντρική Εφορευτική Επιτροπή – συνδέεται ώς έναν βαθμό και με τη δική του στόχευση να ενισχύσει το δεξιό στίγμα του κόμματος, έναν χώρο στον οποίο φαίνεται ότι κυριαρχεί ο Τζιτζικώστας.

Τα τζάκια καιο Μεϊμαράκης

Ενα βασικό πρόβλημα τόσο για τον Μητσοτάκη όσο και τον Τζιτζικώστα, το οποίο θα εκμεταλλευθεί ο Μεϊμαράκης, είναι ότι υπόσχονται το γκρέμισμα των τζακιών, ενώ αποτελούν γόνους τζακιών και οφείλουν στο οικογενειακό πολιτικό οικόσημο την είσοδό τους στην πολιτική. Για την υποψηφιότητα του Κυριάκου επιστρατεύθηκε όλη η παλιά ομάδα συνεργατών του Κώστα Μητσοτάκη (από Πυλαρινό, Σγαρδέλη, Σημαιοφορίδη και Διονύση Χατζηδάκη έως Αννα Ψαρούδα-Μπενάκη), συμπεριλαμβανομένου του επίτιμου προέδρου της ΝΔ, ενώ ο Τζιτζικώστας βρίσκεται ήδη στο στόχαστρο για στήριξη από συμφέροντα και παλαιοκομματικές μεθόδους – οι οποίες προφανώς δεν θα παραμείνουν στο επίπεδο του κομματικού παρασκηνίου. Το φλερτ με τη Χρυσή Αυγή στη Βόρεια Ελλάδα και το φιλοβασιλικό παρελθόν της οικογένειας Τζιτζικώστα επίσης προεξοφλείται ότι θα αποτελέσουν αντικείμενο αντιπαράθεσης στην προεκλογική μάχη. Ισως εξηγεί και τους λόγους για τους οποίους επιλέγει μια καμπάνια χωρίς τη δική του υπερέκθεση, σε αντίθεση με τον Μητσοτάκη που ξεκινά πανελλαδική εκστρατεία.

Σε αυτό το σκηνικό, πάντως, και φορτωμένος με την πρόσφατη ήττα στις εθνικές εκλογές, είναι ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης εκείνος που δείχνει «μόνος εναντίον όλων» στην προεκλογική αρένα. Εξού και στο εκλογικό επιτελείο του καταστρώνουν μια καμπάνια που θα αναδεικνύει τον νυν πρόεδρο όχι μόνο ως εγγυητή της γαλάζιας ενότητας, αλλά και ως αξιόπιστο εκφραστή ενός κινήματος ανανέωσης στο κόμμα.