Αισθάνομαι την ανάγκη να ενημερώσω και εσάς και τον ελληνικό λαό για την οικονομική κατάσταση και την πορεία της χώρας μας.

– Το δημόσιο χρέος έχει γονατίσει τον προϋπολογισμό του κράτους. Βλάπτεται η εθνική οικονομία στο σύνολό της. Οι μεγάλες δανειακές ανάγκες του προϋπολογισμού έχουν κάνει το χρήμα πανάκριβο. Τα υψηλά επιτόκια στραγγαλίζουν τις επενδύσεις. Οι επιχειρήσεις συρρικνώνονται. Οι εργαζόμενοι χάνουν τις δουλειές τους. Η οικονομία στο σύνολό της φτωχαίνει και πλουτίζουν μόνο ορισμένοι μεγάλοι ομολογιούχοι. Δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουμε να ανεχόμαστε αυτήν την κατάσταση. Είναι καιρός να αντιδράσουμε. Να βάλουμε ένα τέλος.

Ο καλύτερος και τελικά ο μόνος οριστικός τρόπος για να απαλλαγούμε από το βάρος του δημόσιου χρέους είναι η ταχύτερη οικονομική ανάπτυξη. Με τα μεγαλύτερα έσοδα που θα φέρει στο κράτος και με τα χαμηλότερα επιτόκια που συνοδεύουν την οικονομική ανάκαμψη θα ελαφρώσουν σημαντικά οι υποχρεώσεις για την τρέχουσα εξυπηρέτηση των δανείων του Δημοσίου.

Η κυβέρνηση δίνει πρωταρχική σημασία στην αναπτυξιακή προσπάθεια. Είμαστε αποφασισμένοι να την επιδιώξουμε με κάθε μέσο. Στην απόφαση αυτή συγκλίνουμε με τους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς λαούς στην Ενωμένη Ευρώπη. Οι εταίροι μας αρχίζουν πλέον να βλέπουν στην ανεργία την κύρια οικονομική απειλή της δεκαετίας του 1990.

Την αναπτυξιακή προσπάθεια την εντάσσουμε μέσα σε ρεαλιστικά, ιστορικά και διεθνή πλαίσια. Η Ευρώπη στο σύνολό της και εμείς είμαστε στη σημερινή συγκυρία υποχρεωμένοι, προκειμένου να απελευθερώσουμε τις δημιουργικές, παραγωγικές δυνάμεις της οικονομίας, να δαμάσουμε τα ελλείμματα και τα χρέη.

Γενικά, το σύνολο των ευρωπαϊκών κρατών, χωρίς να εξαιρούνται ούτε χώρες όπως η Γαλλία ή η Γερμανία, μετά την πετρελαϊκή κρίση του 1973 που σήμανε το τέλος της μεταπολεμικής οικονομικής ευφορίας στις αναπτυγμένες χώρες, προσέφυγαν στην αύξηση του δημόσιου χρέους. Το έκαναν για να διαφυλάξουν το βιοτικό τους επίπεδο, δίχως να προωθήσουν παράλληλα πρόσθετη παραγωγική προσπάθεια στους λαούς τους.

Στη χώρα μας, όμως, λειτούργησαν και μερικοί πρόσθετοι παράγοντες. Στην εικοσαετία 1950-1970, η ελληνική οικονομία προχωρώντας με ρυθμό αύξησης εθνικού προϊόντος 7% τον χρόνο, ταχύτερα από τον μέσο ευρωπαϊκό 5%, πραγματοποίησε ένα τεράστιο άλμα προς τον οικονομικό εκσυγχρονισμό. Αλλά οι κρατικοί θεσμοί δεν παρακολούθησαν από κοντά την οικονομική μεταμόρφωση. Ιδιαίτερα το φορολογικό μας σύστημα δεν προσαρμόστηκε στις γρήγορες κοινωνικές ανακατατάξεις της ταχύρρυθμης ανάπτυξης του 1950-1970.

Τα χρόνια εκείνα, για να ενισχυθούν συγκεκριμένοι αναπτυξιακοί κλάδοι αιχμής –λόγου χάριν η οικοδομική δραστηριότητα -, δόθηκαν φοροαπαλλαγές που δεν καταργήθηκαν αργότερα, μολονότι ο σκοπός τους, δηλαδή η ανάπτυξη του κλάδου, είχε επιτευχθεί.

Η φορολογία που στηριζόταν σχεδόν αποκλειστικά στους κατοίκους των πόλεων, όταν στην ύπαιθρο επικρατούσε απ’ άκρου εις άκρον φτώχεια, ουδέποτε προσαρμόστηκε στη νέα πραγματικότητα: Στην άνοδο των δυνατοτήτων των κατοίκων της υπαίθρου να συνεισφέρουν και αυτοί στα κοινά βάρη.

Η οικονομική ανάπτυξη ανέβασε στο προσκήνιο, σε μεγάλους αριθμούς, τους ελεύθερους επαγγελματίες, π.χ. μηχανικούς, γιατρούς, δικηγόρους, τους επαγγελματίες πολλαπλών ειδικοτήτων. Το ίδιο συνέβη και με τις επιχειρήσεις, μικρομεσαίες και μεγάλες, που προσφέρουν διαφόρων ειδών υπηρεσίες. Ο φορολογικός μηχανισμός στάθηκε ανίκανος να εντάξει τα στρώματα αυτά στο σώμα των φορολογουμένων κατά τρόπο ανάλογο με το εισόδημά τους.

Οι διοικητικές υπηρεσίες του κράτους από την άλλη μεριά, πέρα από το να απορροφούν παθητικά ένα μέρος των εργαζομένων που διαφορετικά θα έμεναν άνεργοι εξαιτίας της ύφεσης, δεν κατόρθωσαν να ανταποκριθούν στις σύγχρονες αναπτυξιακές ανάγκες της κοινωνίας μας. Ετσι τα ελλείμματα και το δημόσιο χρέος ξεπέρασαν κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Υπάρχει βέβαια ιστορικά και ένα θέμα δικιάς μας ευθύνης. Μολονότι ως παράταξη πάντοτε τονίζαμε την ανάγκη της αναπτυξιακής πολιτικής, οι κυβερνήσεις μας δεν στήριξαν εξίσου ισχυρά την πολιτική αυτή στην πράξη. Αλλά θα ήταν υπερβολικά εύκολο να αποδώσουμε τη διόγκωση του δημόσιου χρέους αποκλειστικά στη στάση των εκάστοτε κυβερνήσεων. Θα μπορούσε να μας παρασύρει να πιστέψουμε ότι θα αρκούσε μια απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για να αρχίσει αυτόματα να λύνεται το πρόβλημα. Αυτό θα ήταν λάθος. Η αλλαγή της κυβερνητικής συμπεριφοράς είναι οπωσδήποτε απαραίτητη. Αλλά δεν φτάνει. Χρειάζεται αλλαγή συμπεριφοράς όλης της κοινωνίας. Οφείλουμε κρατικοί, κυβερνητικοί, κοινωνικοί φορείς, όλοι μαζί, κυβέρνηση, λαός, συνδικάτα, επιχειρήσεις, επιμελητήρια, πανεπιστήμια, παντού όπου ζουν και εργάζονται Ελληνες, να στραφούμε αποφασιστικά στην αναπτυξιακή προσπάθεια. Να ανεβάσουμε, κατά διαφανή και σταθερό τρόπο, τα εισοδήματά μας.

Η κυβέρνηση γυρίζει μια νέα σελίδα στη ζωή του τόπου. Αυτό είναι το νόημα της δέσμης των φορολογικών και αναπτυξιακών μας μέτρων.

Στο φορολογικό μέρος, με όσα μέτρα τελικά αποφασισθούν κατά τη διάρκεια του κοινωνικού διαλόγου, θα επιβάλουμε προς κάθε κατεύθυνση τη συνταγματική αρχή της ίσης συμμετοχής των πολιτών στα δημόσια βάρη. Το καθεστώς της νόμιμης ή παράνομης αποφυγής της φορολογίας, φοροαποφυγή και φοροδιαφυγή από μεγάλες κατηγορίες του πληθυσμού τερματίζεται. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο να μαζέψουμε λίγα ή πολλά έσοδα. Θα αποκαταστήσουμε τη δικαιοσύνη, θα παγιώσουμε το αίσθημα δικαιοσύνης μέσα στον λαό, ώστε να δοθεί απερίσπαστος στην αναπτυξιακή προσπάθεια.

Στο αναπτυξιακό μέρος, κλειδί της επιτυχίας είναι οι επενδύσεις και η άνοδος της παραγωγικότητας. Μειώνοντας το χρέος και τα ελλείμματα, απελευθερώνουμε πόρους για τις επενδύσεις. Παράλληλα, αξιοποιούμε στο έπακρο τα ποσά που η κοινοτική αλληλεγγύη των ευρωπαϊκών χωρών έχει θέσει στη διάθεση της χώρας μας. Τα υπόλοιπα είναι δουλειά των εργαζομένων και των επιχειρηματιών. Αυτοί μόνο, τελικά, μπορούν να κερδίσουν τη μάχη της παραγωγικότητας, να ανοίξουν τον δρόμο για τη λύση όλων των άλλων προβλημάτων.

Στη μάχη αυτή καλούμε ολόκληρο τον ελληνικό λαό.

Οφείλουν «όλοι να αγωνισθούν» ξέροντας ότι: «είτε το έθνος θα εξαφανίσει την υπερχρέωση της χώρας είτε η υπερχρέωση θα αφανίσει το έθνος». Οικονομική υποβάθμιση σημαίνει και εθνική υποβάθμιση.

– Ας αφήσουμε, λοιπόν, το παρελθόν και τις συνήθειες που μας κληρονόμησε πίσω μας. Στο χέρι μας είναι να βαδίσουμε προς την εξέλιξη, την πρόοδο, την ευημερία μαζί με άλλους ευρωπαϊκούς λαούς.

Ναι, χρειάζονται θυσίες. Θα τις κάνουμε όλοι μαζί. Δίκαια.

Ναι, χρειάζεται εργασία και προσπάθεια. Θα την καταβάλουμε όλοι μαζί.

Ναι, χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας. Θα το συνειδητοποιήσουμε όλοι μαζί.