Η πιο μεγάλη ώρα για την Ελλάδα στις Βρυξέλλες

Το δημοψήφισμα έφερε πιο κοντά τους πολιτικούς αρχηγούς, ωστόσο ο Αλέξης Τσίπρας μεταβαίνει στις Βρυξέλλες για να καλύψει τη μεγάλη απόσταση που τον χωρίζει πλέον από τους ευρωπαίους ηγέτες παρουσιάζοντας την πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης προς τους δανειστές με στόχο μια βιώσιμη συμφωνία.

Ο Πρωθυπουργός μπαίνει στη νέα μάχη έχοντας πρακτικά δύο πλεονεκτήματα στα χέρια του: από τη μια, την υπογραφή της πολιτικής ηγεσίας της χώρας –εξαιρουμένου του ΚΚΕ –σε ανακοινωθέν που αποφαίνεται ότι η πρόσφατη ετυμηγορία του ελληνικού λαού δεν συνιστά εντολή ρήξης, αλλά εντολή προσπάθειας για την επίτευξη μιας κοινωνικά δίκαιης και οικονομικά βιώσιμης συμφωνίας, κάτι που συνιστά τουλάχιστον διάθεση ομοψυχίας.

Και, από την άλλη, την αντικατάσταση του κομβικού και ενδεχομένως μοιραίου προσώπου στη διαπραγμάτευση, του Γιάνη Βαρουφάκη, του πολιτικού που κατάφερε να γίνει σε χρόνο ρεκόρ κόκκινο πανί για τους ομολόγους του, με την τοποθέτηση του Ευκλείδη Τσακαλώτου στο νευραλγικό πόστο. Η αλλαγή του κ. Βαρουφάκη σηματοδοτεί μια νέα αρχή στις διαπραγματεύσεις τόσο για το Μαξίμου όσο και για τους πιστωτές, δεδομένου ότι η κυβέρνηση προσπάθησε τουλάχιστον τους δύο τελευταίους μήνες να καλύψει επιμελώς τις διαφορές που τη χώριζαν από τον πρώην υπουργό –διαφορές που προκάλεσαν ακόμη και απειλές παραίτησης από κυβερνητικά στελέχη.

Η ΠΡΟΤΑΣΗ. Ο Αλέξης Τσίπρας παρουσίασε διεξοδικά στους πολιτικούς αρχηγούς την πρόταση με την οποία η ελληνική πλευρά προσέρχεται εκ νέου σήμερα στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης. Αυτή είναι η τελευταία πρόταση Γιούνκερ με την αφαίρεση κάποιων σημείων που γενικώς είχαν προκαλέσει εμπλοκή και την προηγούμενη περίοδο. Από το ΕΚΑΣ και τις αμυντικές δαπάνες, έως τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τον ΦΠΑ στα νησιά. Επίσης, στην ελληνική «προσφορά» περιλαμβάνεται η τελευταία πρόταση της προηγούμενης Τετάρτης για χρηματοδότηση και δανειοδότηση από τον ESM, η οποία ως γνωστόν απορρίφθηκε από το Eurogroup χωρίς ιδιαίτερη συζήτηση μετά το «βέτο» της Ανγκελα Μέρκελ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Πρωθυπουργός δεν εμφανίστηκε δογματικός ενώπιον του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Είπε ότι αυτή είναι η πρόταση της κυβέρνησης, απέφυγε ωστόσο να μιλήσει για κόκκινες γραμμές και στους συνομιλητές του τουλάχιστον άφησε την αίσθηση ότι «πράγματι επιθυμεί την επίτευξη συμφωνίας». Βεβαίως, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο Αλέξης Τσίπρας στην πολύωρη σύσκεψη είπε στους πολιτικούς αρχηγούς πως η εντολή που έδωσε το δημοψήφισμα ήταν πως «ζούμε, δουλεύουμε, αναπτυσσόμαστε στην Ευρώπη» για να επισημάνει ότι έστειλε κι ένα μήνυμα προς το πολιτικό προσωπικό, για να προσθέσει ότι «καμία παρερμηνεία του αποτελέσματος δεν χωράει». Κοινώς τούς υπενθύμισε πως «δεν βγήκε το Ναι». Προς το παρόν δεν έχει αποφασίσει να τραβήξει το χαρτί των εκλογών, αυτό όμως δεν αποκλείει την πιθανότητα να το χρησιμοποιήσει εφόσον η διαπραγμάτευση οδηγηθεί σε αδιέξοδο.

Η ΕΥΘΥΝΗ. Από την πλευρά τους, οι πολιτικοί αρχηγοί φάνηκε πως δεν πήραν το μπαλάκι της συνευθύνης και είπαν στον Πρωθυπουργό πως έχει ο ίδιος την ευθύνη να διαχειριστεί το θέμα της διαπραγμάτευσης με στόχο τη συμφωνία.

Σημειώνεται ότι η επιδίωξη λύσης θα πρέπει να διασφαλίζει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας, αξιόπιστες μεταρρυθμίσεις –ει δυνατόν μη υφεσιακές –με κριτήριο τη δίκαιη κατανομή των βαρών και προώθηση της ανάπτυξης, αναπτυξιακό πρόγραμμα κυρίως για την αντιμετώπιση της ανεργίας και δέσμευση για την έναρξη ουσιαστικής συζήτησης ως προς την αντιμετώπιση της βιωσιμότητας του ελληνικού δημόσιου χρέους. Το τελευταίο ενδεχομένως να σημαίνει ότι η δέσμευση προς το παρόν αρκεί προκειμένου να ξεμπλοκάρει η διαπραγμάτευση.

Ενδιαμέσως της σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών ο Αλέξης Τσίπρας βγήκε αρκετές φορές εκτός αιθούσης για να συνομιλήσει είτε με την Ανγκελα Μέρκελ, με την οποία και συμφώνησε για τη σημερινή παρουσίαση των προτάσεων της ελληνικής πλευράς, είτε με τον Βλαντίμιρ Πούτιν που τον αναζήτησε θεωρητικώς για ενεργειακά θέματα, πρακτικώς γιατί φαίνεται πως η Ρωσία αποτελεί μία γέφυρα για τη συνεννόηση με τους Γερμανούς.

Ο Πρωθυπουργός είχε πάρει μηνύματα ότι επρόκειτο να του τηλεφωνήσει η γερμανίδα καγκελάριος ήδη από το βράδυ του Σαββάτου. Περίμενε όμως να εξασφαλίσει πρώτα τη συναίνεση των άλλων πολιτικών αρχηγών προτού συνομιλήσει μαζί της στο τηλέφωνο. Οταν μίλησε με τον πρόεδρο της Ρωσίας φρόντισε να έχει κοντά του τον Παναγιώτη Λαφαζάνη για να ενημερωθεί για τα Ενεργειακά. Η παρουσία Λαφαζάνη στο Προεδρικό Μέγαρο τροφοδότησε σεναριολογία περί της διασαφήνισης της στάσης της Αριστερής Πλατφόρμας απέναντι σε μια συμφωνία, ωστόσο ακόμη και οι αρχηγοί των κομμάτων της αντιπολίτευσης αρνούνται ότι ζητήθηκε κάτι τέτοιο από τον Πρωθυπουργό.

Το κλίμα χθες στο Μαξίμου ήταν ανάμεικτο. Αφενός ο Αλέξης Τσίπρας είναι ισχυροποιημένος πολιτικά από το ηχηρό Οχι στο δημοψήφισμα της Κυριακής –απρόσμενα ηχηρό ακόμη και για τον ΣΥΡΙΖΑ –γνωρίζει ωστόσο πως η κυβέρνηση κινείται στην κόψη του ξυραφιού και πρέπει να καταφέρει να πείσει τους δανειστές τουλάχιστον για την πρόθεσή της να φέρει εις πέρας μια βιώσιμη συμφωνία.

Σε αυτό το κλίμα υπάρχει και η δαμόκλειος σπάθη της έλλειψης ρευστότητας και ήδη από χθες το πρωί καταβάλλονται προσπάθειες για συνεννόηση με την ΕΚΤ ούτως ώστε να αποκατασταθεί η ρευστότητα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, κάτι που αποτυπώνεται και στο ανακοινωθέν. Εξ αυτού του λόγου άλλωστε υπήρξε και η χθεσινή τηλεφωνική επικοινωνία του Αλέξη Τσίπρα με τον επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι.

ΑΛΛΑΓΗ ΦΡΟΥΡΑΣ. Ως προς την αποχώρηση Βαρουφάκη το Μαξίμου προσπάθησε να γλυκάνει τον αποπεμφθέντα υπουργό Οικονομικών σχολιάζοντας διά του κυβερνητικού εκπροσώπου Γαβριήλ Σακελλαρίδη ότι ο Πρωθυπουργός νιώθει την ανάγκη να τον ευχαριστήσει για την αδιάκοπη προσπάθειά του να προωθήσει τις θέσεις της κυβέρνησης και τα συμφέροντα του ελληνικού λαού, κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Δεν μπήκε όμως στη διαδικασία να σχολιάσει τις δηλώσεις Βαρουφάκη ότι αποχωρεί υπό τις πιέσεις των δανειστών, σχόλιο ιδιαίτερα «καυστικό» για τον ίδιο τον Πρωθυπουργό.