Με μα μεταμεσονύχτια απόφαση, με πολλαπλές αναγνώσεις σε δικαστικό και πολιτικό επίπεδο, η κυβέρνηση κινούμενη εκτός επετηρίδας, επέλεξε για Πρόεδρο του Αρείου Πάγου την τέταρτη κατά σειρά αρχαιότητας αντιπρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου και πρόεδρο της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων Βασιλική Θάνου – Χριστοφίλου.

Το Υπουργικό Συμβούλιο που συνεδρίαζε για το σοβαρό και κρίσιμο ζήτημα των τραπεζών, όπως έγινε γνωστό τις πρώτες πρωινές ώρες ομόφωνα έκανε δεκτή την πρόταση του υπουργού Δικαιοσύνης Νίκου Παρασκευόπουλου και αποφάσισε την προαγωγή της κυρίας Θάνου στη θέση της Προέδρου του Αρείου Πάγου.

Η επιλογή της νέας Προέδρου –της δεύτερης κατά σειράν γυναίκας μετά τη Ρένα Ασημακοπούλου που φτάνει στην κορυφή της πυραμίδας της Δικαιοσύνης –προκρίθηκε για να μη μείνει ακέφαλος ο Αρειος Πάγος, ο οποίος έχει και την ευθύνη για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, λόγω της αυριανής αποχώρησης του Προέδρου του Δικαστηρίου Αθανάσιου Κουτρομάνου, μετά τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας.

ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΚΛΟΓΟΔΙΚΕΙΟ. Αυτή όμως είναι η μία όψη του νομίσματος. Δικαστικές αλλά και νομικές πηγές έδιναν μια διαφορετική ερμηνεία επισημαίνοντας ότι με την κίνηση αυτή η κυρία Θάνου έχει το «προνόμιο» να είναι η αρχαιότερη πρόεδρος των Ανωτάτων Δικαστηρίων, η επιλογή των οποίων θα γίνει τις επόμενες ημέρες, όπως επίσημα ανακοινώθηκε από το υπουργείο Δικαιοσύνης. Αυτό θεσμικά τής δίνει τη δυνατότητα σε περίπτωση που χρειαστεί να συγκροτηθεί το Εκλογοδικείο και να εξετάσει ενδεχόμενες ενστάσεις για το δημοψήφισμα να προεδρεύσει εκείνη λόγω αρχαιότητας.

ΚΑΙ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ. Η σκέψη ορισμένων άλλων πήγαινε ένα βήμα παραπέρα. Διαβάζοντας λοιπόν πίσω από τις γραμμές την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου υπό πολιτικό πρίσμα, έβαζαν στο τραπέζι και μία ακόμα παράμετρο: σε περίπτωση συγκρότησης υπηρεσιακής κυβέρνησης καθήκοντα πρωθυπουργού ασκεί ο αρχαιότερος πρόεδρος των Ανωτάτων Δικαστηρίων. Οπότε και πάλι ο κλήρος θα πέσει στην κυρία Θάνου, αφού έστω και κατά λίγες ημέρες θα είναι αρχαιότερη από τους προέδρους του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ενέργειες της κυρίας Θάνου από τη θέση της προέδρου της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων ερμηνεύτηκαν από κάποιους κύκλους ως άνοιγμα στον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ και για τον λόγο αυτό θεώρησαν αναμενόμενη τη χθεσινή απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου .

Ανεξάρτητα πάντως από ενδεχόμενους ρόλους που μπορεί να κληθεί να διαδραματίσει η κυρία Θάνου στο μέλλον με βάση όσα το Σύνταγμα ορίζει, εντύπωση προκαλεί, όπως λένε πηγές του χώρου των δικαστηρίων, ότι η κυβέρνηση δεν έδειξε τον ίδιο ζήλο για την πλήρωση των κενών θέσεων των προέδρων των άλλων δύο Ανώτατων Δικαστηρίων. Δηλαδή του Συμβουλίου της Επικρατείας Σωτήρη Ρίζου και του Ελεγκτικού Συνεδρίου Νίκου Αγγελάρα, παρά το γεγονός ότι και εκείνοι αύριο παραδίδουν τη σκυτάλη στον αρχαιότερο αντιπρόεδρο του κάθε αντίστοιχου δικαστηρίου καθώς αποχωρούν λόγω συμπληρώσεως του ορίου ηλικίας.

ΑΝΤΕΓΚΛΗΣΕΙΣ. Η επιλεκτική απόφαση για την πλήρωση μόνο της προεδρίας του Αρείου Πάγου προκάλεσε την αντίδραση του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης Χαράλαμπου Αθανασίου, ο οποίος κάνει λόγο για δόγμα «μεταμεσονύχτιας περιφρόνησης της δικαστικής εξουσίας» από τον ΣΥΡΙΖΑ. Υπενθυμίζει μάλιστα ότι τόσο επί των ημερών του όσο και επί του προκατόχου του Αντώνη Ρουπακιώτη, οι πρόεδροι των Ανωτάτων Δικαστηρίων επελέγησαν με αποκλειστικό κριτήριο την επετηρίδα, που κατά τεκμήριο θεωρείται το ευαγγέλιο στην ανέλιξη των δικαστών.

Ο Νίκος Παρασκευόπουλος απάντησε στον πρώην υπουργό: «Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για την επιλογή Προέδρου του Αρείου Πάγου δεν ήταν εσπευσμένη. Ισα ίσα, έλαβε χώρα λίγο πριν από τη λήξη της θητείας του προηγούμενου Πρόεδρου (30 Ιουνίου).

Ως προς τις υπαγορεύσεις της αρχαιότητας των εκλόγιμων δικαστών επισημαίνω ότι αν το Σύνταγμα ήθελε ως κριτήριο την αρχαιότητα δεν θα ανέθετε τη σχετική κρίση στο Υπουργικό Συμβούλιο.

Είναι φανερή η συνταγματική βούληση για συνδυασμό της σωρευμένης δικαστικής με την πολιτική εκτίμηση στο πλαίσιο μιας θεμελιακής, συμβολικής αλλά και ουσιαστικής αρχής, ότι όλες οι εξουσίες πηγάζουν από τον λαό».

Η επιστολή της στον Γιούνκερ

Σαράντα χρόνια πριν ξεκινούσε την πορεία της στο δικαστικό Σώμα η νέα Πρόεδρος του Αρείου Πάγου Βασιλική Θάνου – Χριστοφίλου, η οποία έχει χειριστεί πολλές σοβαρές υποθέσεις και στο παρελθόν είχε εκλεγεί με τις ψήφους των συναδέλφων της στην Τριμελή Διοίκηση του Εφετείου της Αθήνας.

Η ανώτατη δικαστική λειτουργός από τη θέση της πρoέδρου της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων είχε στείλει επιστολή στον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν- Κλοντ Γιούνκερ όπου εξέφραζε τη στήριξή της στην κυβέρνηση στον αγώνα κατά της λιτότητας. Κίνηση που είχε πρoκαλέσει από τότε αντιδράσεις στο εσωτερικό της Δικαιοσύνης. Η μειοψηφία μάλιστα του ΔΣ της ΕΔΕ (πρόεδροι Πρωτοδικών Χριστόφορος Σεβαστίδης και Χαράλαμπος Σεβαστίδης) είχαν διατυπώσει ευθέως ενστάσεις για την επίμαχη επιστολή.

Το γεγονός αυτό σχολίασε χθες και ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Χαράλαμπος Αθανασίου επισημαίνοντας: «Προφανώς, η επιστολή της κυρίας Θάνου προς τον κ. Γιούνκερ πριν από μερικούς μήνες αποτέλεσε επαρκές ουσιαστικό προσόν (!) για την επιλογή της στη θέση του προέδρου του Αρείου Πάγου.

Προσόν ικανό να παρακάμψει στην επετηρίδα τρεις άξιους αρχαιότερους συναδέλφους της, αλλά και επαρκές (!) αφού, εδώ και ένα έτος πλήρως ευθυγραμμίστηκε με τις επιλογές της Κυβέρνησης, κατά παράβαση κάθε δικαστικής δεοντολογίας, που επέβαλε την προώθηση των δυσάρεστων για την Κυβέρνηση δικαστικών διεκδικήσεων, για τις οποίες είχε (η Κυβέρνηση) προεκλογικά δεσμευτεί και για τις οποίες η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων υπό την προεδρία της προκλητικά εσίγασε».