Πριν από έντεκα χρόνια ακριβώς, σε Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου του 2003, ο Ζακ Σιράκ είχε εκπροσωπήσει και τον Γκέρχαρντ Σρέντερ στην τελική συνεδρίαση των ευρωπαίων ηγετών για το Σύνταγμα της Ευρώπης. Χθες ο Αντώνης Σαμαράς ανέλαβε να εκπροσωπήσει και τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας λόγω της έκτακτης ασθένειας του Νίκου Αναστασιάδη. Μόνο που το διακύβευμα για την Αθήνα και τη Λευκωσία αυτή τη φορά είναι τα αυστηρά μηνύματα που οφείλουν να στείλουν οι Ευρωπαίοι στην Τουρκία δείχνοντας αλληλεγγύη στην κατάφωρη παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων ενός κράτους-μέλους της Ενωσης.

«Μακάρι οι συνθήκες να επέτρεπαν η σημερινή παρέμβασή μου να εστιαζόταν στις προόδους των συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού. Ομως στις 3 Οκτωβρίου η Τουρκία παράνομα εξέδωσε Navtex, με την οποία δεσμεύει μεγάλη περιοχή νοτίως της ΑΟΖ της Κύπρου για σεισμικές έρευνες από το πλοίο «Μπαρμπαρός» από τις 20 Οκτωβρίου μέχρι τις 30 Δεκεμβρίου και μάλιστα μόλις έξι ημέρες πριν από την έναρξη της τρίτης φάσης των διαπραγματεύσεων» αναφέρει ο Νίκος Αναστασιάδης στις εναρκτήριες παραγράφους της επιστολής που έχουν στη διάθεσή τους «ΤΑ ΝΕΑ». Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας απηύθυνε την επιστολή προς τους ευρωπαίους ομολόγους του και τη Σύνοδο του ΕΛΚ, ενώ τη διάβασε αυτούσια ο Αντώνης Σαμαράς στο χθεσινοβραδινό δείπνο των ευρωπαίων ηγετών.

ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ. Εξάλλου, μέχρι χθες αργά το βράδυ βρίσκονταν σε εξέλιξη διαβουλεύσεις ώστε το τελικό κείμενο των συμπερασμάτων να συμπεριληφθεί ειδική παράγραφος με την οποία οι Ευρωπαίοι θα εκφράζουν την ανησυχία τους για τις «νέες εντάσεις» στην Ανατολική Μεσόγειο, θα καλούν την Τουρκία να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και θα δηλώνουν ότι είναι σημαντικό να εξευρεθεί μια συνολική λύση στο Κυπριακό.

Στην παρέμβαση Αναστασιάδη που απηύθυνε χθες το βράδυ ο έλληνας Πρωθυπουργός η Λευκωσία υπενθυμίζει στους ευρωπαίους εταίρους της ότι σύμφωνα με τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, οι συμφωνίες της Κύπρου με την Αίγυπτο, το Ισραήλ και τον Λίβανο δεν οριοθετούν μόνο τα σύνορά της με τις τρεις γειτονικές χώρες. Είναι, όπως σημειώνει, «και τα σύνορα ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στη Μέση Ανατολή». Με βαριές αιχμές για την Τουρκία που επιχειρεί «να επιβάλει τους όρους της και να αναγκάσει την ελληνοκυπριακή πλευρά να διαπραγματευτεί υπό το καθεστώς εξαναγκασμού και εκβιασμού», ο Ν. Αναστασιάδης υπογραμμίζει ότι οι φυσικοί πόροι της Κύπρου ανήκουν στο κράτος και ότι, συνεπώς, μετά την επίλυση του Κυπριακού «όλοι οι νόμιμοι πολίτες του νησιού θα μπορέσουν να επωφεληθούν από τα έσοδα που θα προκύψουν από την εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου».

Προκειμένου να θέσει τους Ευρωπαίους προ των ευθυνών τους, η Λευκωσία θυμίζει ότι παρά τις συνέπειες που υπέστη η ήδη πληγείσα από το Μνημόνιο οικονομία της λόγω των κυρώσεων έναντι της Ρωσίας (και τις σχετικές προειδοποιήσεις που είχε απευθύνει προς τους ευρωπαίους εταίρους), η Κύπρος «ως αξιόπιστο κράτος-μέλος» συντάχθηκε με τις συλλογικές αποφάσεις της ΕΕ. Δεδομένης της προσβλητικής συμπεριφοράς της Τουρκίας έναντι ενός κράτους-μέλους της ΕΕ, συνεχίζει, «περιμένω από τους ευρωπαίους εταίρους μου να στηρίξουν τις ευρωπαϊκές αξίες και αρχές και να επιδείξουν την ίδια αλληλεγγύη και αποφασιστική αντίδραση, υιοθετώντας όλα τα απαραίτητα μέτρα κατά της Τουρκίας, μια υποψήφια χώρα που εξακολουθεί να είναι κατοχική δύναμη σε ευρωπαϊκό έδαφος».

ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ. Τέλος, η ελληνοκυπριακή πλευρά επαναλαμβάνει την προειδοποίηση ότι είναι αναγκασμένη να μπλοκάρει το άνοιγμα νέων κεφαλαίων στην ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας, ενώ ο κύπριος πρόεδρος προαναγγέλλει και τη λήψη νέων μέτρων ενόψει της Συνόδου Κορυφής του Δεκεμβρίου. Ζητώντας την ευρωπαϊκή συνδρομή για αποκλιμάκωση της έντασης, καταλήγει: «Ενα πράγμα είναι σαφές. Η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί λόγω των ελεεινών ενεργειών της Τουρκίας απαιτεί συλλογική δράση και είναι σημαντικό να δοθεί σήμερα ένα συλλογικό ισχυρό μήνυμα προς την Τουρκία. Η ΕΕ δεν μπορεί να παραμένει σιωπηλή και να περιορίζεται σε χλιαρή φρασεολογία ίσων αποστάσεων… Είμαστε πεπεισμένοι ότι χωρίς ένα ισχυρό συλλογικό μήνυμα η Τουρκία θα συνεχίζει να κλιμακώνει την κατάσταση».

Εξοδος στην κανονικότητα

«Μια συνετή έξοδο στην κανονικότητα» διαπραγματεύεται η ελληνική κυβέρνηση, είπε ο Πρωθυπουργός προσερχόμενος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. «Διαπραγματευόμαστε στενά με τους δανειστές μας την επόμενη μέρα μετά το τέλος του προγράμματος για μία συνετή έξοδο στην κανονικότητα», δήλωσε ο Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος αμέσως μετά την άφιξή του στις Βρυξέλλες είχε συνάντηση με τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ