Στο Κάιρο της Αιγύπτου ταξίδεψε την Πέμπτη ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών Βαγγέλης Βενιζέλος. Κατά τις συναντήσεις του στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα αποφασίστηκε να δρομολογηθεί η έναρξη διμερούς διαλόγου για την οριοθέτηση της ΑΟΖ.

Τη δέσμευση της Αιγύπτου για να «ξαναρχίσουν συνομιλίες σε τακτές επαφές και πολύ σύντομα να διοργανωθεί μια κοινή επιτροπή», για τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών των δύο χωρών στη Μεσόγειο, εξέφρασε από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου Ν. Φάχμι μετά τη συνάντησή του με τον έλληνα ομόλογό του.

Ο αιγύπτιος αξιωματούχος άφησε επίσης ανοιχτό το ενδεχόμενο τριμερούς συνεργασίας Αιγύπτου – Ελλάδας – Κύπρου, ενώ υποστήριξε το δικαίωμα της χώρας του να προασπίζεται τα συμφέροντά της, ανεξάρτητα από τον αντίκτυπο που μπορεί να εγερθεί σε τρίτες χώρες.

Ο αντιπρόεδρος και υπουργός Εξωτερικών είχε συναντήσεις με όλα τα κορυφαία στελέχη της νέας κυβέρνησης που προέκυψε μετά την ανατροπή της κυβέρνησης του Μοχάμεντ Μόρσι και τα σφοδρότατα επεισόδια που ακολούθησαν.

Η αποτυχημένη πάντως απόπειρα δολοφονίας του υπουργού Εσωτερικών της Αιγύπτου, νωρίτερα το πρωί της Πέμπτης, επέφερε αλλαγές στο πρόγραμμα του Βαγγέλη Βενιζέλου.

Ο αντιπρόεδρος της ελληνικής κυβέρνησης εξέφρασε τον «αποτροπιασμό» του για αυτή την εξέλιξη, καταδικάζοντας την τρομοκρατία και υπογραμμίζοντας «καθαρά και πανηγυρικά» ότι η Ελλάδα «βρίσκεται στο πλευρό της Αιγύπτου», όχι μόνο στη συνέχεια των ιστορικών και παραδοσιακών σχέσεων, αλλά στο πλαίσιο ενός «στρατηγικού» σχεδίου.

Σε ό,τι αφορά τις θαλάσσιες ζώνες, ο Βαγγέλης Βενιζέλος τόνισε πως οι θέσεις των δύο χωρών «είναι ταυτόσημες», πως προωθείται μια «ευρύτερη πρωτοβουλία Ελλάδας-Αιγύπτου – Κύπρου» επί του θέματος και πως σχεδιάζεται να συγκληθούν «το ταχύτερο» οι Ομάδες Εμπειρογνωμόνων για τον καθορισμό κοινών κριτηρίων στη σχετική συζήτηση, που πάντως θα βασίζεται στις αρχές του διεθνούς δικαίου και ιδιαίτερα του διεθνούς δικαίου της Θάλασσας.

«Η Μεσόγειος πρέπει να γίνει ένα πεδίο ειρήνης και ανάπτυξης προς όφελος της Αιγύπτου και της Ελλάδας», υπογράμμισε σχετικά ο αντιπρόεδρος της ελληνικής κυβέρνησης.

Σε ερώτηση για το ενδεχόμενο αντιδράσεων τρίτων χωρών, ο υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου τόνισε πως «στο νέο πνεύμα συνεργασίας Αιγύπτου και Ελλάδας κι ενώ αυτή η συνεργασία σταδιακά θα ενισχύεται, πιστεύουμε πως κάθε χώρα έχει τα δικά της συμφέροντα και δεν μας ενδιαφέρει αν τρίτες χώρες ενοχληθούν».

Αντιστοίχως, δε ο Βαγγέλης Βενιζέλος παρατήρησε πως η εξυπηρέτηση του «κοινού συμφέροντος των δύο χωρών στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, δεν γεννά εχθρική προδιάθεση προς άλλη χώρα».

Αναφορικά με τη Συρία, ο κ. Βενιζέλος σημείωσε ότι στο άτυπο συμβούλιο υπουργών Εξωτερικών (αύριο στο Βίλνιους) θα συζητηθούν οι πρόσφατες εξελίξεις, ενδεχομένως παρουσία του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι.

Ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε την «απερίφραστη καταδίκη του για τη χρήση των χημικών όπλων» και την ανάγκη διαμόρφωσης μιας απάντησης από πλευράς της διεθνούς κοινότητας, «που να διαφυλάσσει και να προωθεί μια διαδικασία πολιτικής επίλυσης».

Ως προς τις διμερείς σχέσεις, ο Αιγύπτιος αξιωματούχος υπογράμμισε τη βούλησή του για την περαιτέρω ανάπτυξή τους, ενώ ο Βαγγέλης Βενιζέλος τόνισε πως οι διμερείς σχέσεις «έχουν έναν ευρύτερο ορίζοντα – στο εμπορικό και οικονομικό πεδίο, στην εξωτερική πολιτική, την άμυνα και την ασφάλεια», αναφέροντας πως συζητήθηκε και η υλοποίηση μιας κοινής πρωτοβουλίας, με τη συμμετοχή του συνόλου των υπουργών Εξωτερικών των αραβικών χωρών.

Ο υπουργός Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλος συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Αντλι Μανσούρ, τον Πρωθυπουργό Χ. Ελ Μπέμπλάουι, τον γενικό γραμματέα του Αραβικού Συνδέσμου Ν.Ελ Αραμπέι ενώ αναμενόταν να παρασημοφορηθεί από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόδωρο Β’.

Ο κ. Βενιζέλος είναι από τους πρώτους ευρωπαίους αξιωματούχους που επισκέπτονται την Αίγυπτο: Εχουν προηγηθεί μεταξύ άλλων οι υπουργοί Εξωτερικών της Κύπρου και της Γερμανίας Ι. Κασουλίδης και Γκίντο Βεστερβέλε αντιστοίχως, αλλά και η Κάθριν Άστον, ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική.

«Αξιόπιστος συνομιλητής»

Οπως σημειώνει tovima.gr ανώτερες διπλωματικές πηγές παραδέχονται σε ιδιωτικές συζητήσεις τους ότι η Αθήνα θεωρεί τη μεταβατική κυβέρνηση της Αιγύπτου απολύτως αξιόπιστο συνομιλητή, αν και πρόκειται για μεταβατικό σχήμα. Έτσι εξηγείται και η προσεκτική ρητορική των τελευταίων εβδομάδων, αλλά και το γεγονός ότι σε υψηλό κυβερνητικό επίπεδο έχει δοθεί σαφής εντολή για ενίσχυση των διμερών σχέσεων. Άλλωστε, ο σκοπός της επίσκεψης είναι καθαρά αυτός και διπλωματικοί κύκλοι επιμένουν ότι η επίσκεψη Βενιζέλου δεν συνδέεται με μεταφορά μηνυμάτων προς την αιγυπτιακή ηγεσία.

Δεν πρέπει επίσης να λησμονούνται δύο σημεία υπογραμμίζουν οι ανωτέρω πηγές.

Πρώτον, είναι σαφές ότι επί διακυβέρνησης Μόρσι η Τουρκία είχε κερδίσει αρκετό έδαφος, ενώ η Αθήνα πάντοτε θεωρούσε την αιγυπτιακή επιρροή ως ανάχωμα στην απόπειρα της Άγκυρας να ενισχύσει τις σχέσεις της με τις αραβικές χώρες.

Δεύτερον, στο πλαίσιο αυτό, η τουρκική κυβέρνηση είχε αποπειραθεί μέσω διαφόρων διαύλων να ανατρέψει τη συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Κύπρο αλλά και να επηρεάσει προς όφελός της την στάση του Καΐρου έναντι της Αθήνας περί θαλάσσιων ζωνών.

Παράλληλα λοιπόν με τη συζήτηση που θα διεξαχθεί για τις σοβαρότατες περιφερειακές εξελίξεις, εν αναμονή των πληγμάτων στη Συρία, αυτά τα διμερή στρατηγικά ζητήματα, που ενδιαφέρον σφόδρα την Αθήνα, θα τεθούν στο τραπέζι.