Υστερα από ένα δεκαήμερο σεισμικών δονήσεων στο πολιτικό σκηνικό, με φόντο το λουκέτο στην ΕΡΤ, τα χαμόγελα επιστρέφουν στην κυβέρνηση που – με τη συνδρομή Αζέρων και Κινέζων – επανέρχεται στον δρόμο του success story.

Ο αγωγός ΤΑΡ και η επενδυτική ατζέντα της COSCO αποτελούν δύο ισχυρές βάσεις στις οποίες μπορεί η κυβέρνηση να στηριχθεί στην προσπάθεια εξόδου από την οικονομική κρίση. Παράλληλα, δίνουν ώθηση στη δικομματική κυβέρνηση από τα πρώτα κιόλας βήματά της, ενώ μεταφέρουν στη διεθνή σκηνή ένα κλίμα εμπιστοσύνης για τις προοπτικές και τη πολιτική σταθερότητα στη χώρα μας.

Τη διάσταση αυτή, εξάλλου, επιδιώκει να αναδείξει περισσότερο από άλλες και ο Αντώνης Σαμαράς, χαρακτηρίζοντας την κατασκευή του αγωγού που θα μεταφέρει το αζερικό αέριο στη Δυτική Ευρώπη ως «την πιο σημαντική θετική οικονομική εξέλιξη που αφορά τη χώρα μας τα τελευταία δέκα χρόνια». «Αποτελεί μία πολυσήμαντη ψήφο εμπιστοσύνης στην Ελλάδα και στις προοπτικές του τόπου μας στον ευρωπαϊκό χώρο. Μετά την αναγγελία του ΤΑΡ τα “σενάρια καταστροφής” της Ελλάδας και εξόδου της από το ευρώ σταματάνε οριστικά», σχολίασε ο Πρωθυπουργός από τις Βρυξέλλες.

Σε μια άσκηση εθνικής αυτοπεποίθησης, πρόσθεσε ότι η χώρα μας «έχει μπει πια στον αστερισμό των θετικών εξελίξεων» και σχεδόν προανήγγειλε νέα «χρυσά ντιλ», αναφέροντας: «Η αναγγελία του ΤΑΡ είναι η σημαντικότερη μέχρι σήμερα. Θα ακολουθήσουν σύντομα και άλλες».

Είναι προφανές ότι το κυβερνητικό επιτελείο επενδύει και στην προοπτική μιας κινεζικής επενδυτικής επέλασης στη χώρα, ακολουθώντας τις υποσχέσεις που άφησε ο επικεφαλής του επιχειρηματικού κολοσσού COSCO Κάπτεν Γουέι Τζιαφού, παραλαμβάνοντας το ελληνικό παράσημό του.

Ανάμεσα στο «μαύρο» της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης και το «φως» που φαίνεται στην άκρη του αγωγού, ωστόσο, παραμονεύει η τρόικα. Οι δανειστές είναι εδώ και ουδείς από το κυβερνητικό επιτελείο αποκλείει το ενδεχόμενο να ζητήσουν νέα μέτρα, παρά τη στροφή που φαίνεται να κάνει η Ευρώπη προς μια κοινωνική ατζέντα απέναντι στην σκληρή λιτότητα, με αφετηρία την άμεση εκταμίευση 6 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων.

Η μαύρη τρύπα στα ασφαλιστικά ταμεία και στον ΕΟΠΥΥ, η αστοχία στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και το χρηματοδοτικό κενό που εντοπίζεται στο πρόγραμμα της επόμενης διετίας είναι πιθανό να ενεργοποιήσουν τις λεγόμενες «ρήτρες απόκλισης» που οδηγούν εν πολλοίς και σε νέες περικοπές – τις οποίες είναι αμφίβολο εάν αντέχει ο δικομματικός συνασπισμός και πρωτίστως η ελληνική κοινωνία.

Την ένταξη της Ελλάδας στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη και μάλιστα μέσω της συντομότερης διαδρομής για τον Νότιο Διάδρομο σηματοδοτεί η επίσημη ανακοίνωση της αζερικής κοινοπραξίας για την επιλογή του αγωγού TAP, ο οποίος ανοίγει το παιχνίδι της Ελλάδας με το Αζερμπαϊτζάν, κίνηση που αναμένεται να ικανοποιήσει την αμερικανική πλευρά αλλά απαιτεί λεπτές ασκήσεις ισορροπίας με τους Ρώσους. Την ίδια ώρα, ο αγωγός δίνει τη δυνατότητα στην Ελλάδα να μετατραπεί σε ενεργειακό πυλώνα των Δυτικών Βαλκανίων.

ΟΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ. Για να κλείσει η υπόθεση του αγωγού η Αθήνα κινήθηκε παρασκηνιακά τον τελευταίο χρόνο προβάλλοντας προς πάσα κατεύθυνση τα πλεονεκτήματα του TAP έναντι του ανταγωνιστικού Nabucco West. Η πρώτη δημόσια τοποθέτηση έγινε επί κυβέρνησης Παπαδήμου, λίγο πριν από τις εκλογές του περασμένου Μαΐου, και αφού είχε καταστεί σαφές ότι το εγχείρημα του αγωγού ITGI (ελληνο-τουρκο-ιταλικός) ενταφιάζεται από την αρμόδια κοινοπραξία. Ο αγώνας δρόμου για να αναδειχθούν τα πλεονεκτήματα του αγωγού άρχισε λίγο μετά το καλοκαίρι από το υπουργείο Εξωτερικών και ολοκληρώθηκε με το ταξίδι του Πρωθυπουργού στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν.

Η χθεσινή ανακοίνωση, όμως, είναι μόνο η αρχή, εξηγούν διπλωματικές πηγές, οι οποίες αναγνωρίζουν μεν το γεγονός ότι η Ελλάδα πλέον μπαίνει στον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης, σημειώνουν, ωστόσο, ότι θα πρέπει από εδώ και στο εξής να κινηθεί με προσοχή στις σχέσεις της με τους Ρώσους. Ειδικά μετά το ναυάγιο της ΔΕΠΑ, το οποίο έχει δημιουργήσει ψυχρότητα ανάμεσα στις δύο πλευρές. Πολύ περισσότερο αφού ο ΤΑΡ είναι ανταγωνιστικός του ρωσικού South Stream, γεγονός που σημαίνει ότι η Γκαζπρόμ πρέπει να προετοιμαστεί να αγωνισθεί σκληρά για την ευρωπαϊκή αγορά.

Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι η έγκριση του TAP δεν αλλάζει, βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον, την ενεργειακή πραγματικότητα: το 60% του φυσικού αερίου που καταναλώνει η Ελλάδα προέρχεται από τη Ρωσία. Ο νέος αγωγός δίνει τη δυνατότητα στην Αθήνα να αποκτήσει μεγαλύτερη ισχύ για να διαπραγματευθεί πλέον καλύτερη τιμή με τους Ρώσους.

Την ίδια ώρα, ο TAP φέρνει πιο κοντά την Ελλάδα στην Ευρώπη, η οποία αναζητά εναλλακτικές της Ρωσίας πηγές φυσικού αερίου στο Αζερμπαϊτζάν και μέσω αυτού, έλεγαν διπλωματικές πηγές, «φέρνει πιο κοντά στην Ελλάδα τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες εξαρχής στήριξαν το πρότζεκτ».

Η ΕΥΡΩΠΗ. Ενδεικτικές του κλίματος είναι οι χθεσινές τοποθετήσεις της Κομισιόν, η οποία χαιρέτισε την επιλογή του TAP. Ο Πρόεδρος Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο εξέφρασε την πεποίθηση ότι η επιλογή του αγωγού ενισχύει την ολοκλήρωση του Νοτίου Διαδρόμου μεταφοράς φυσικού αερίου μέχρι την «άμεση και αποκλειστική σύνδεση μεταξύ Κασπίας Θάλασσας και Ευρωπαϊκής Ενωσης, που θα πρέπει να επεκταθεί εν καιρώ», ενώ ο αρμόδιος επίτροπος για την Ενέργεια Γκίντερ Ετινγκερ στάθηκε στο γεγονός ότι η Ευρώπη αποκτά έναν νέο εταίρο για το φυσικό αέριο.

Διπλωματικές πηγές σημείωναν ότι με τον TAP γίνεται πράξη η επιδίωξη της Ευρώπης για διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, με μακροπρόθεσμο στόχο την απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Ενδεικτική είναι η δήλωση του υφυπουργού ΠΕΚΑ Μ. Παπαγεωργίου ο οποίος μιλώντας στον Βήμα FM ανέφερε ότι ευρωπαϊκός ενεργειακός όμιλος έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την εξαγορά της ΔΕΠΑ.