Σε επίδειξη πολιτικού πολιτισμού, που συνοδεύτηκε και από ένα πολιτικό πινγκ-πονγκ μπροστά από ένα μεγάλο πορτρέτο του Κωνσταντίνου Καραμανλή, εξελίχθηκε η χθεσινή εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής για τη συμπλήρωση 15 ετών από τον θάνατο του «πατριάρχη» της συντηρητικής παράταξης.

Στην κατάμεστη Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης έδωσαν το «παρών» η πολιτειακή ηγεσία και η πολιτική τάξη της χώρας –με εξαίρεση το ΚΚΕ που δεν εκπροσωπήθηκε, καθώς και τη Χρυσή Αυγή που καταγράφεται εκτός του λεγόμενου συνταγματικού τόξου. Από το βήμα του ομιλητή ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Βαγγέλης Βενιζέλος και ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ Φώτης Κουβέλης επιχείρησαν –ο καθένας με τον τρόπο του και από τη δική του σκοπιά –να διαγνώσουν πώς θα αντιδρούσε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής εάν διαχειριζόταν τη σημερινή οικονομική και κοινωνική κρίση.

ΟΙ ΑΠΟΧΡΩΣΕΙΣ. Ολοι οι πολιτικοί αρχηγοί μίλησαν με ιδιαίτερα θερμά λόγια για τον Κ. Καραμανλή ενώ υπό μια έννοια προσπάθησαν να τον φέρουν στα μέτρα τους και να αναδείξουν κεντρικούς σταθμούς από την 60χρονη πολιτική διαδρομή του, οι οποίοι θα μπορούσαν να δικαιώσουν και ορισμένες από τις δικές τους επιλογές.

Ο Πρωθυπουργός ξιφούλκησε κατά του λαϊκισμού, προβάλλοντας τη «δωρική και αυστηρή εικόνα» του Καραμανλή, ο κ. Βενιζέλος έδωσε έμφαση στην προσήλωσή του «στη Ευρώπη και στη δημοσιονομική πειθαρχία», ο κ. Κουβέλης εξήρε τη συμβολή του στον «πολιτικό και οικονομικό εκσυγχρονισμό της χώρας». Μεγαλύτερη αίσθηση προκάλεσε ωστόσο η προσομοίωση της εποχής Καραμανλή στην εποχή του Μνημονίου, στην οποία προχώρησε ο Αλέξης Τσίπρας, για να καταθέσει τα δικά του εύσημα για το έργο του ιδρυτή της ΝΔ. Προσαρμόζοντας την ομιλία του στην αντιμνημονιακή τακτική του, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης χωρίς να εστιάσει στη συμβολή του Κ. Καραμανλή για την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ σημείωσε ότι «κατάφερε να υπερβεί τα ασφυκτικά όρια που είχαν επιβάλει τόσο στη χώρα όσο και στην παράταξή του ο Εμφύλιος και οι ξένοι προστάτες», για να προσθέσει με έμφαση ότι «αυτή την υπέρβαση οφείλουμε όλες οι πολιτικές δυνάμεις να τη διαφυλάξουμε».

Η πολυδιαφημισμένη παρουσία του κ. Τσίπρα στη χθεσινή εκδήλωση συγκέντρωσε εκ των πραγμάτων τα βλέμματα. Η αποδοχή της πρόσκλησης του Ιδρύματος Κ. Καραμανλής προκάλεσε εσωκομματικές τριβές τόσο στη ΝΔ όσο και στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ήταν εμφανές ότι ο ίδιος επένδυσε στο χθεσινό πολιτικό μνημόσυνο του Καραμανλή για να αναδείξει ένα μετριοπαθές προφίλ. «Εχουμε καταντήσει σε αυτή τη χώρα το αυτονόητο να το θεωρούμε υπέρβαση· δεν είναι δα και ιστορικό συμβάν μια πρόσκληση…», ανέφερε απευθυνόμενος στον πρόεδρο του Ιδρύματος Πέτρο Μολυβιάτη, ο οποίος τον υποδέχθηκε στο Μέγαρο Μουσικής. «Αυτό είναι το παράξενο», σχολίασε από την πλευρά του ο πρώην υπουργός, στέλνοντας το μήνυμα ότι η πρόσκληση στον κ. Τσίπρα προκάλεσε αδικαιολόγητα τόση συζήτηση. Δεν πέρασε απαρατήρητο, πάντως, ότι ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είχε μια τυπική χειραψία με τον κ. Σαμαρά, ενώ ήταν ιδιαίτερα θερμός με τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, με τον οποίο είχε και μια σύντομη συνομιλία.

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση της πολιτικής διαδρομής του Κωνσταντίνου Καραμανλή από τον πρώην πρωθυπουργό Παναγιώτη Πικραμμένο, τον καθηγητή Αντώνη Μακρυδημήτρη, τον δημοσιογράφο Γιάννη Μαρίνο, τον διευθυντή του Μουσείου Μπενάκη Αγγελο Δεληβορριά και τον πρόεδρο του ΕΛΙΑΜΕΠ, καθηγητή Λουκά Τσούκαλη.

Ο Αντώνης Σαμαράς τόνισε ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής «είχε δυτικό προσανατολισμό, όταν άλλοι έκαναν διαδηλώσεις ενάντια στη Δύση», ενώ απευθυνόμενος πρωτίστως στο εσωκομματικό ακροατήριο πρόσθεσε: «Οι αντίπαλοί του τον τιμούν στα λόγια, ενώ εμείς τον τιμούμε με πράξεις, καθώς προσπαθούμε να κρατήσουμε τη χώρα στο ευρώ και να ξαναφέρουμε την ανάπτυξη». Σε μια ευθεία βολή προς τον κ. Τσίπρα, ανέφερε εξάλλου ότι «όπως πολεμούσαν τότε τον Καραμανλή, πολεμούν σήμερα και εμάς, με τις ίδιες λαϊκίστικες κορόνες», ενώ κινήθηκε με στόχο να διαλύσει την εικόνα (στην οποία είχαν εστιάσει και οι άλλοι αρχηγοί) ότι ο Καραμανλής άλλαξε πλεύση στη δεύτερη πρωθυπουργική θητεία του, την περίοδο 1974-1980: «Δεν ήταν άλλος ο Καραμανλής την πρώτη οκταετία και άλλος τη δεύτερη. Αυτός ο μύθος μειώνει το έργο του στα μίζερα μέτρα εκείνων που ήταν αντίθετοί του, έτσι κι αλλιώς, και στην πρώτη οκταετία και στη δεύτερη. Ο Καραμανλής ήξερε κάθε εποχή να αναδεικνύει τις σωστές προτεραιότητες. Στην πρώτη οκταετία είχε πρόταγμα την ανάπτυξη και στη δεύτερη την αποκατάσταση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, χωρίς να ξεχάσει την ανάπτυξη. Και οι αναπτυξιακές παρακαταθήκες που άφησε από την πρώτη οκταετία έθεσαν τις βάσεις για να στεριώσει η δημοκρατία στη δεύτερη».

Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ. Ο Αλέξης Τσίπρας, αν και υποστήριξε ότι ο ίδιος πιστεύει πως την Ιστορία τη γράφουν οι λαοί και όχι τα πρόσωπα, τόνισε ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπήρξε «ξεχωριστή προσωπικότητα της σύγχρονης Ελλάδας» και «κατάφερε η προσφορά του στη χώρα να ξεπεράσει τα όρια της ιδεολογίας του». «Δεν υπήρξε ποτέ παθητικός αποδέκτης εντολών, ούτε παρατηρητής των συσχετισμών. Διέθετε αξιόλογα πολιτικά προσόντα, χαρακτήρα, προσωπικότητα, και αυτό που λέμε «πολιτικό τσαγανό». Θα του ταίριαζε, νομίζω, ένας χαρακτηρισμός από πρώτη ματιά παράδοξος: Ο Καραμανλής υπήρξε ριζοσπαστικός στον συντηρητισμό του», ήταν το κεντρικό μήνυμά του.

Αντώνης Σαμαράς

«Ηταν άνθρωπος του δυτικού πνεύματος και του δυτικού πολιτισμού. Δεν περιπλανήθηκε σε τριτοκοσμικά μονοπάτια. Αλλά “Δύση” ήταν για εκείνον η οικουμενικότητα του ελληνικού πνεύματος. […] Οταν έλεγε “ανήκομεν εις την Δύσιν”, δεν ήθελε απλώς να εντάξει την Ελλάδα σε έναν συνασπισμό. Ηθελε να βρει η Ελλάδα τον εαυτό της! Για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή η Δύση ήταν η γεωπολιτική ταυτότητα του Ελληνα, όχι απλώς ένα “βολικό αποκούμπι” σε δύσκολες διεθνείς συγκυρίες».

Αλέξης Τσίπρας

«Το 1974 δεν δίστασε να προχωρήσει στην αποχώρηση από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, εν μέσω της σοβαρότατης εθνικής κρίσης του Κυπριακού. Την περίοδο 1975-1977 δεν δίστασε να προχωρήσει σε κρατικοποιήσεις, πιστεύοντας ότι έτσι εξυπηρετούσε καλύτερα το δημόσιο συμφέρον. Είναι δύο μόνο παραδείγματα πολιτικών κινήσεων “απρόβλεπτων”, μη αναμενόμενων στις δεδομένες στιγμές από έναν ηγέτη της ιδεολογίας του. Κινήσεων, όμως, αλλαγής της φοράς των πραγμάτων, που ελάχιστοι συντηρητικοί ηγέτες θα τολμούσαν ακόμη και να σκεφτούν στις ημέρες μας…»

Ευάγγελος Βενιζέλος

«Οι τρεις βασικές ιστορικές εξελίξεις που συνδέονται με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, η δημοκρατική μετάβαση του 1974, η οριστική επίλυση του Πολιτειακού και η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση, έχουν προ πολλού και οριστικά καταστεί κοινό εθνικό κτήμα. Είναι υποχρέωσή μας απέναντι στη μνήμη του Κωνσταντίνου Καραμανλή, αλλά προφανώς και του Ανδρέα Παπανδρέου, να υπερασπιστούμε την ιστορική αλήθεια για την περίοδο της Μεταπολίτευσης, που παρά τα προφανή προβλήματα, τις υστερήσεις και τις αντιφάσεις, είναι η καλύτερη και ευτυχέστερη περίοδος της σύγχρονης Ιστορίας μας. […] Ούτε ο παλαιοκομματικός κρατισμός ούτε τα φαινόμενα συντεχνιασμού, ούτε οι αθέμιτες σχέσεις πολιτικής και οικονομίας ούτε η δημαγωγία, ο λαϊκισμός και το δόγμα της εύκολης ανέλιξης μπορούν να μετατρέψουν σε αρνητικό το ιστορικό ισοζύγιο της Μεταπολίτευσης».

Φώτης Κουβέλης

«Η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ ήταν σπουδαίο, προσωπικό επίτευγμα και όραμα ζωής του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Η παρακαταθήκη που άφησε ο ηγέτης της φιλελεύθερης παράταξης στην πολιτική τάξη της χώρας είναι τεράστια. Για κάθε δημοκρατικό πολιτικό χώρο είναι απαραίτητες οι ξεκάθαρες απόψεις, ο πολιτικός πολιτισμός, ο σεβασμός στις θέσεις του άλλου, η συμφωνία ότι η πολιτική υπηρετεί το γενικό καλό. Αυτό πίστευε σταθερά και έκανε πράξη ο Καραμανλής επί 60 χρόνια… Η πορεία του, η ζωή του ολόκληρη, είναι σχεδόν ταυτισμένη, με την πορεία της χώρας μας».