«Φυσικά δεν θα με θυμάστε» είπε η πριγκίπισσα Νταϊάνα απλώνοντας το χέρι της για να του συστηθεί. Ο Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ τής απάντησε: «Συγγνώμη, τι εννοείτε μεγαλειοτάτη;». Ο διάλογος που ακολούθησε όταν η πριγκίπισσα της Ουαλίας κάθησε στο ίδιο τραπέζι, σε μια δεξίωση του Λευκού Οίκου, με τον μεγαλύτερο εν ζωή χορευτή, αποτυπώνει το πνεύμα και την αισθητική της εποχής. «Πριν παντρευτώ δεν είχα χάσει ούτε μια εμφάνισή σας στο Κόβεντ Γκάρντεν. Κάποια στιγμή σας περίμενα μαζί με άλλες θαυμάστριές σας μετά την παράσταση και μάλιστα μου δώσατε και αυτόγραφο». «Και τι σας είχα γράψει τότε;». «Μόνο το επώνυμό σας. Νομίζω πως εκείνη τη μέρα βιαζόσασταν πολύ».

Δεν είναι το μοναδικό περιστατικό που υπενθυμίζει το μέγεθος και το εύρος της φήμης του ρώσου χορευτή, αν και ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του Αμερικανό. Νέα επεισόδια γράφονται έτσι κι αλλιώς από το 2015, οπότε περιοδεύει με την παράσταση του Μπομπ Γουίλσον «Letter to a man» (Γράμμα σε έναν άντρα), που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, 10-13 Ιουλίου. Το έργο είναι βασισμένο στα ημερολόγια του διασημότερου χορευτή όλων των εποχών Βάσλαβ Νιζίνσκι και η σόλο παράσταση επιχειρεί να καταγράψει την κάθοδό του στην τρέλα, τη βασανισμένη σεξουαλικότητά του, την οργισμένη πνευματικότητά του, την τρικυμιώδη σχέση του με τον ιδρυτή των Ρωσικών Μπαλέτων ιμπρεσάριο Σεργκέι Ντιαγκίλεφ (στον οποίο αναφέρεται και το γράμμα του τίτλου). Είναι βέβαιο πως ο Μπαρίσνικοφ θα δώσει υψηλά δείγματα από την τέχνη του μέσα στο τοπίο που δημιούργησε για εκείνον ο Γουίλσον –πότε τρεκλίζοντας και πότε χορεύοντας υπογραμμίζοντας τη φράση του Χένρι Μίλερ: «Αν δεν είχε καταλήξει σε άσυλο, ο Νιζίνσκι – συγγραφέας θα γινόταν ισάξιος με τον Νιζίνσκι – χορευτή».

Δεν είναι λιγότερο ταραχώδης ο βίος του σούπερσταρ Μπαρίσνικοφ! Το 1974 απέδρασε από τη Ρωσία, ξέφυγε από τα στενά όρια του χορού και έγινε αληθινός αστέρας του θεάματος και επιχειρηματίας. Αυτή η διαδρομή έχει πολλές σελίδες γραμμένες με σπάνιο σεναριακό υλικό: αποδράσεις, μια κατασκοπική ιστορία στα σύνορα του Καναδά, μυστικούς πράκτορες, ένα αυτοκίνητο που περίμενε σε προκαθορισμένο σημείο, μπερδεμένα ίχνη.

Ο Μπαρίσνικοφ έχει ακόμη γυρισμένες τις πλάτες του στη μητέρα-πατρίδα και είναι από τους ελάχιστους που έχει τοποθετηθεί με πάθος για τη δηλητηριώδη και επικίνδυνη πρακτική των Μπαλσόι. Εχει καταδικάσει τις ίντριγκες και έχει χαρακτηρίσει θέατρο παραλόγου, σαπουνόπερα της δεκάρας και ακατάπαυστα κακόγουστο βαριετέ όσα συμβαίνουν στη Ρωσία.

Πριν από λίγο καιρό ο Μιχαήλ Νικολάγεβιτς Μπαρίσνικοφ, όπως είναι το πλήρες όνομά του, είχε πει: «Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι σαν εμένα εγκατέλειψαν χώρες που ελέγχονταν από επικίνδυνους, απολυταρχικούς οπορτουνιστές σαν τον Ντόναλντ Τραμπ». Η Δύση τού χάρισε εκτός από την ελευθερία μια λαμπρή πορεία. Αν επιχειρήσει κανείς να απαριθμήσει τις πιο σημαντικές στιγμές του «μάγου της βαρύτητας» σίγουρα κάτι θα αφήσει απέξω. Οχι όμως την εποχή που μεσουρανούσε στη Δύση ως αστέρι του American Ballet Theater, ως υπέροχος, σέξι και γοητευτικός χορευτής. Λίγοι ξεχνούν την άψογη και πεντακάθαρη τεχνική του όταν περιστρεφόταν με άνεση σε οκτώ πιρουέτες στην ταινία «Λευκές νύχτες». Το ερωτικό ντουέτο με τη Λέσλι Μπράουν από το μπαλέτο «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» στην ταινία «Η κρίσιμη καμπή» είναι βαθιά εντυπωμένο στις αναρίθμητες θαυμάστριές του. Ομως το είδωλό του βρήκε την ποπ λάμψη του μέσα από τη συμμετοχή του στο «Sex and the City». Ερμήνευσε τον Αλεξάντρ Πετρόφκσι, σύντροφο της Κάρι Μπράντσο, βάζοντας στην άκρη τον Mr Big! Εχει την ευφυΐα να αξιολογήσει το έρεισμα που απέκτησε σε ομάδες που ενδεχομένως δεν έχουν δει ούτε μια παράσταση χορού. «Ο κόσμος ακόμα και σήμερα νομίζει ότι λέγομαι Πετρόφσκι, όπως στο σίριαλ. Σημασία έχει ότι με πλησιάζουν με μεγάλο ενθουσιασμό» λέει όταν αναφέρεται σε εκείνη την περίοδο.

Τότε μπήκε στο μικροσκόπιο και η προσωπική του ζωή. Οχι ότι είχε κάτι να κρύψει αλλά μόνο οι ρέκτες του είδους ήξεραν τη σχέση του με την αμερικανίδα μπαλαρίνα Τζέλσο Κίρκλαντ, την Τζέσικα Λανγκ με την οποία έχει μια κόρη, και την μακροχρόνια σχέση του με την πρώην χορεύτρια Λίζα Ράινχαρτ με την οποία έχει τρία παιδιά. Η πορεία του τον δικαίωσε και το υπογράφουν και οι φίλοι του όπως ο κολλητός του Ιωσήφ Μπρόντσκι όταν ρωτήθηκε τι περίμενε τον Μπαρίσνικοφ στη Ρωσία αν δεν έφευγε στη Δύση: «Θα είχε γίνει αλκοολικός!». Στην Αμερική έγινε σταρ του θεάματος. «Αν είχα βεβαίως γεννηθεί στην Αμερική», είπε κάποτε, «πιστεύω ότι σε καμία περίπτωση δε θα γινόμουν χορευτής. Το πιθανότερο, θα ήμουν δικηγόρος ή επιχειρηματίας».

Ο Μπαρίσνικοφ έχει τη δική του επιτυχημένη εταιρεία μπαλέτου, αλυσίδα με ρούχα και αρώματα με την ονομασία Misha, είναι συνιδιοκτήτης του θρυλικού ρωσικού εστιατορίου Russian Samovar στη Νέα Υόρκη, όπου από τη δεκαετία ακόμη του 1980 συρρέουν τα μέλη της ρωσικής διασποράς –από την ελίτ των διανοουμένων (Ντοβλάτοφ, Μπρόντσκι) μέχρι τους πιο περιθωριακούς τύπους. Στις παρέες του θεάματος αγαπούν να αφηγούνται μια ιστορία. Μια μέρα, λέει, ο Μπαρίσνικοφ καθόταν στο Samovar με ένα φίλο του δίπλα σε μια θορυβώδη παρέα που έδινε την εντύπωση ότι ήταν γκάνγκστερ. Ο φίλος του άρχισε να εκνευρίζεται, αλλά ο Μπαρίσνικοφ του λέει γελώντας: «Ασε τους να διασκεδάσουν, μην τους λες τίποτα, γιατί μπορεί και να σε πυροβολήσουν. Εσύ ας πας στα κομμάτια, αλλά λυπάμαι για μένα!». Κανείς δεν μπορεί να επιβεβαιώσει την κυνική στιχομυθία. Ολοι όμως θα συμφωνήσουν ότι ο Μπαρίσνικοφ είναι η εθνική κληρονομιά αρκετών χωρών.

Τελευταία Νέα