Η τέχνη της τοξικότητας

Ευαίσθητοι αμφίβιοι οργανισμοί εκτίθενται σε περιβάλλον μολυσμένο από πλαστικά απόβλητα. Μία φωνή από μακρινή περιοχή άλλης διάστασης εξηγεί το φαινόμενο της μετάλλαξής τους και γεμίζει τα μαλακά τοιχώματα στο μαύρο τετράγωνο δωμάτιο της έκθεσης που άνοιξε χθες στο Μουσείο Μπενάκη «Paratoxic Paradoxes»… «Ολος ο κόσμος μπορεί να πλαστικοποιηθεί, ακόμα και η ίδια η ζωή», έγραφε προφητικά το 1957 ο γάλλος σημειολόγος Ρολάν Μπαρτ στις «Μυθολογίες» του. Το κείμενο του γάλλου σημειολόγου κρατά για αφετηρία η νέα καλλιτέχνις Εύα Παπαμαργαρίτη για να εκτοξεύσει στο μέλλον τα δυστοπικά γλυπτά της από χυτό κόμμι. Τοποθετημένα πάνω σε χαλύβδινες κατασκευές μοιάζουν με ακρωτηριασμένους βατράχους που βγήκαν από την οθόνη του βίντεο – έργου της «Always a body, always a thing». Συμμετέχουν στο νεοσύστατο περιβάλλον μιας πρωτότυπης συλλογής έργων κινούμενης εικόνας έντεκα καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο όπως αυτή συγκροτήθηκε έπειτα από αναθέσεις της πολιτιστικής, μη κερδοσκοπικής πλατφόρμας τέχνης Polyeco Contemporary Art Initiative (PCAI), σε επιμέλεια Νάντιας Αργυροπούλου. Εμπνευστής της πρωτοβουλίας για τη σύγχρονη τέχνη PCAI είναι ο πρόεδρος Polyeco Group Αθανάσιος Πολυχρονόπουλος.

Δύο χρόνια έρευνας είχαν οι καλλιτέχνες, έλληνες και ξένοι, για να ερευνήσουν την τοξικότητα και τα απόβλητα στο περιβάλλον. Αλλά και τις συνέπειες στη σύγχρονη συνθήκη ζωής που προκαλούν οι τεχνολογικές καινοτομίες υπερφορτωμένες με δεδομένα (data).

Από τα τοξικά χημικά απόβλητα στα σκουπίδια της υπερπληροφορίας, από τα περιβαλλοντικά ατυχήματα στις νέες ασθένειες, τα «Paratoxic Paradoxes» δείχνουν με τις κινούμενες εικόνες τους τις αναμείξεις των στοιχείων και τις νέες πραγματικότητες μέσα στις οποίες όλος ο κόσμος προσπαθεί να κρατήσει το νόημά του. Η Ταϊλάνδη και η διάσωση της προφορικής παράδοσης στο βίντεο και στην εγκατάσταση του Κόρακριτ Αρουρανοντσάϊ, οι κατάρες μιας γυναίκας για τους ανθρώπους που ξεκίνησαν την εξόρυξη ορυκτών καυσίμων και έκαψαν τη γη της φυλής της στην Κολομβία αποδίδουν έναν εξορκισμό στο βίντεο της αραβικής καταγωγής Σοφία Αλ Μαρία. Ενώ ο Βασίλης Π. Καρούκ έχει συλλέξει πραγματικό υλικό από πολλές περιοχές με ρυπαντικές δραστηριότητες και επικίνδυνα απόβλητα στην Ελλάδα. Στη μαυρόασπρη μελαγχολία του τοπίου που έχει συνθέσει βρίσκεται ένα θηλυκό ον. Το οποίο μπορεί να είναι η ίδια η απειλούμενη φύση αλλά και η ανθρώπινη παρουσία.