Ο Γιαν Φαμπρ μπορεί να βρίσκεται μακριά από το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου και να έχει αφοσιωθεί στα νέα του έργα για το Μουσείο Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης. Το φάντασμά του, όμως, πλανάται πάνω την ελληνική καλλιτεχνική σκηνή. Η παραίτησή του από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή ή επιμελητή, όπως προτιμούσε ο ίδιος, δεν φαίνεται να διέλυσε τις ανησυχίες των ελλήνων ηθοποιών και σκηνοθετών για το μέλλον του θεσμού. Δέκα ημέρες μετά την πρώτη συνάντησή τους στο θέατρο Σφενδόνη στην Πλάκα, επέστρεψαν χθες στον ίδιο χώρο, έχοντας στο μεσοδιάστημα δεχθεί κατηγορίες -ακόμη και από το υπουργείο Πολιτισμού –ότι αποσκοπούν στην ικανοποίηση συντεχνιακών αιτημάτων.

Αν και αρκετά λιγότεροι σε σχέση με τη δυναμική συνέλευση της 1ης Απριλίου και χωρίς συγκεκριμένη ατζέντα προς συζήτηση, ηθοποιοί, σκηνοθέτες, συγγραφείς, μουσικοί και χορογράφοι μίλησαν σε αρκετά έντονο ύφος και σε γενικές γραμμές κατέληγαν σ’ ένα κοινό αίτημα: την παραίτηση του υπουργού Πολιτισμού Αριστείδη Μπαλτά και του διευθυντή του γραφείου του Παναγιώτη Δούρου. Αρκετοί παρευρισκόμενοι κατήγγειλαν το υπουργείο για έλλειψη συγκροτημένης πολιτιστικής πολιτικής, επέκριναν τις γνώσεις του πάνω στα ζητήματα του χώρου, ενώ δεν έλειψαν και πιο ακραίες τοποθετήσεις, όπως ο χαρακτηρισμός «άνθρωπος που βρίσκεται στον κόσμο του».

«ΣΚΥΤΑΛΗ ΔΙΑΠΛΟΚΗΣ». Ο ηθοποιός Χρήστος Σαπουτζής, αναφερόμενος στον υπουργό, έκανε λόγο για «σκυτάλη διαπλοκής που πήρε από ένα σκοτεινό κομμάτι της κυβέρνησης», ενώ ο εικαστικός Δημήτρης Αληθεινός ζήτησε «να φύγει ο Μπαλτάς όπως ήρθε και ας μπει άλλος στη θέση του. Είναι προσβολή για εμάς να μένει υπουργός».

Ο Γιώργος Μακρής υποστήριξε πως δεν μπορεί ο χώρος του πολιτισμού να έχει μετατραπεί σε μέρος παρκαρίσματος πολιτικών κινήσεων και η Μαρία Καλλιμάνη, αφού παρατήρησε πως το ένα φιάσκο του υπουργού ακολουθεί το άλλο, δήλωσε μεγάλη απογοήτευση από την κατάσταση. Η Αιμιλία Υψηλάντη παρατήρησε πως «μας έφεραν έναν αποτυχημένο υπουργό Παιδείας που δηλώνει εναντίον της αριστείας. Εμείς οι καλλιτέχνες όμως αριστεύουμε».

Η Ολια Λαζαρίδου, πεπεισμένη πως η τοποθέτηση Θεοδωρόπουλου στο Φεστιβάλ ήταν μια πολιτική κίνηση, ζήτησε να μη συρρικνωθεί ο θεσμός και να συνεχιστεί ο διάλογος για το ύφος και την ποιότητά του. Η σκηνοθέτρια Αντζελα Μπρούσκου πήγε τον συλλογισμό ένα βήμα παραπέρα ζητώντας την παραίτηση και του Διοικητικού Συμβουλίου του Φεστιβάλ εξαιτίας των λανθασμένων χειρισμών του στην υπόθεση Φαμπρ.

Ο Μιχαήλ Μαρμαρινός διά στόματος Αμαλίας Μουτούση έστειλε τη δική του επιστολή τονίζοντας πως «το γεγονός πως βρισκόμαστε εδώ σημαίνει ότι τίποτα δεν έχει λυθεί από την τελευταία φορά, όσο κι αν φαίνεται ότι έχει». Παράλληλα, στάθηκε στο σημείο της επιστολής Φαμπρ που έκανε λόγο για θεσμό αποκατάστασης των άνεργων καλλιτεχνών και ξεκαθάρισε πως ποτέ δεν λειτούργησε με τέτοιο σκεπτικό. Τη δική του απάντηση στην επιστολή του βέλγου εικαστικού έστειλε εκ νέου ο Γιάννης Μαυριτσάκης που ανέφερε πως οι έλληνες δημιουργοί δεν συμμετέχουν σε φλαμανδικό σχολαρχείο και δεν ταυτίζονται με τον λαϊκισμό.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ. Από τη συζήτηση δεν έλειψαν και οι προτάσεις για το μέλλον και τη λειτουργία του Φεστιβάλ με κοινή απαίτηση να υιοθετηθούν διαφανείς διαδικασίες και να προκηρυχθεί εκ νέου (διεθνής) διαγωνισμός για την πλήρωση της θέσης του καλλιτεχνικού διευθυντή. Κάποιοι έφτασαν να ζητήσουν και πλαφόν στις συμμετοχές των καλλιτεχνών στις παραστάσεις ανά τριετία και την παρουσία ελληνικών και ξένων παραγωγών στο πρόγραμμα με ποσόστωση.

Η Αμαλία Μουτούση μάλιστα πρότεινε τη δημιουργία μιας επιτροπής καλλιτεχνών μέσα από τους παρευρισκομένους στη Σφενδόνη που θα αλλάζει ετησίως, ώστε να είναι σε άμεσο διάλογο με τον υπουργό και τους ανθρώπους του Φεστιβάλ και να εκφράζουν τους προβληματισμούς, τις ιδέες και τις αξίες τους.

Επειτα από τρεις ώρες έντονων τοποθετήσεων 30 ομιλητών, οι καλλιτέχνες κατέληξαν στην υιοθέτηση ενός ψηφίσματος άμεσης παραίτησης του Αριστείδη Μπαλτά, του Παναγιώτη Δούρου και κατ’ επέκταση του ΔΣ του Ελληνικού Φεστιβάλ. Κείμενο πάνω στο οποίο στηρίχτηκαν ήταν η επιστολή που διάβασε η Χριστιάνα Γαλανοπούλου, καλλιτεχνική διευθύντρια του φεστιβάλ MIR, με απόδεκτη τον υπουργό «του οποίου οι χειρισμοί ελέγχονται για τη νομιμότητα και την αποτελεσματικότητά τους και κατέστησαν τους καλλιτέχνες αντικείμενο χλεύης διεθνώς».

Προκειμένου να ισχυροποιήσουν τη θέση τους, αποφασίστηκε να κοινοποιηθεί το κείμενο στο Διαδίκτυο ώστε να συνυπογραφεί και από άλλα πρόσωπα του χώρου και η δημιουργία σελίδας στο facebook για τον συντονισμό των επόμενων κινήσεων με το όνομα που προκρίνεται να είναι το «κίνημα της Σφενδόνης». Τέλος, συμφώνησαν στην επανάληψη της συνάντησης στον ίδιο χώρο και την επόμενη Τετάρτη.