Αναζήτηση
Οι κριτικοί κάνουν λόγο για έναν σκηνοθέτη «που ταράζει το χώρο της όπερας». Ο θίασός του The Industry έχει παρουσιάσει παραγωγές σε πάρκινγκ ή και σιδηροδρομικούς σταθμούς. Το τελευταίο επίτευγμα όμως του ισραηλινής καταγωγής Αμερικανού Γιουβάλ Σαρόν μοιάζει ακόμα πιο απρόβλεπτο: ο βαγκνερικός «Λόενγκριν» που σκηνοθετεί έχει στο φινάλε του μια φεμινιστική πινελιά. Η πρεμιέρα έγινε πριν μια βδομάδα στο Φεστιβάλ του Μπαϊρόιτ, ένα θεσμό που ιδρύθηκε από τον ίδιο τον Ρίχαρντ Βάγκνερ και από τον 19ο αιώνα παρουσιάζει στην ιστορική όπερα της πόλης τα μεγαλύτερα έργα του γερμανού συνθέτη.
Η ιστορία διαδραματίζεται τον 10ο αιώνα κι έχει χοντρικά ως εξής: στο Δουκάτο της Βραβάνδης που τελεί υπό διάλυση, η αδίκως φυλακισμένη πριγκίπισσα Ελζα βλέπει όραμα με έναν ιππότη που θα την απελευθερώσει· πράγματι, εκείνος εμφανίζεται με πάλλευκη πανοπλία, συστήνεται ως Λόενγκριν, λυτρώνει την Ελζα και την παντρεύεται υπό τον όρο να μην τον ρωτήσει ποτέ για την αληθινή ταυτότητά του. Υπονομεύοντας την αποκατάσταση της τάξης, η Ορτρουντ, σύζυγος του αντιβασιλέα Τέλραμουντ, σπέρνει την αμφιβολία στην Ελζα, που αναζητά την καταγωγή του Λόενγκριν· εκείνος λέει την αλήθεια, αναγκάζεται όμως να επιστρέψει στην πατρίδα του και οι δύο γυναίκες ξεψυχούν.
ΟΙ ΗΡΩΙΔΕΣ ΤΟΥ «ΛΟΕΝΓΚΡΙΝ». Στην εκδοχή του Γιουβάλ Σαρόν ζουν και βασιλεύουν: ξαποστέλνουν τον απαιτητικό ιππότη και εξολοθρεύουν μέχρι και τους υπηκόους της Βραβάνδης που τον λάτρεψαν σαν ήρωα. Είναι ένα φινάλε που περισσότερες απορίες προκάλεσε στο κοινό της Οπερας του Μπαϊρόιτ παρά αποδοκιμασίες. Η εξήγηση όμως του Σαρόν ήταν κατατοπιστική: «Η Ελζα κατηγορείται για την περιέργειά της, όμως ο Λόενγκριν περιμένει να τον παντρευτεί χωρίς να ξέρει ποιος είναι», έλεγε σε συνέντευξή του στην Deutsche Welle. «Μπορεί η αληθινή αγάπη να υπάρξει αν δεν γνωρίζεις τον σύντροφό σου; Η Ελζα λέει «όχι». Και είναι η στιγμή που απελευθερώνεται από την κριτική της κοινωνίας. Στις μέρες μας, η τυφλή εμπιστοσύνη και η υπακοή σε κάποιον είναι ανεπίτρεπτες».
Από τις κριτικές που ακολούθησαν κάποιες επισήμαιναν ότι ο Σαρόν είναι ο πρώτος Αμερικανός που παρουσιάζει δουλειά του στο Φεστιβάλ του Μπαϊρόιτ. Το θέμα της ιθαγένειάς του ωστόσο, ούτε που απασχόλησε ποτέ τους υπευθύνους της διοργάνωσης. Μια σχετική δήλωση της Καταρίνα Βάγκνερ, δισεγγονής του γερμανού συνθέτη, έκανε απλώς λόγο για έναν παθιασμένο σκηνοθέτη και ξεχωριστό συνεργάτη με πειστικό όραμα, βαθιά κατανόηση των έργων του Βάγκνερ και έντονο ενδιαφέρον για τις αποχρώσεις των χαρακτήρων τους.
Ο Σαρόν από τη μεριά του, μιλώντας στους «New York Times», συμπλήρωνε ότι από τότε που προέκυψε το ζήτημα το αντιμετωπίζει σαν καλοδεχούμενο αντίβαρο στις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα του. «Βλέπω πώς αντιδρά ο πρόεδρός μας απέναντι στη Γερμανία, πώς την βλέπει σαν εχθρό αντί για σύμμαχο, και θεωρώ πολύ σημαντικό το να επισκέπτομαι το Μπαϊρόιτ και να δίνω το αντίθετο παράδειγμα», έλεγε. «Μέσα από τη μουσική, μέσα από την τέχνη, μέσα από αυτή τη συνεργασία, δείχνουμε ότι διαφορετικοί πολιτισμοί μπορούν να βρουν τρόπους να συνομιλήσουν και συνεργαστούν ώστε να δημιουργήσουν κάτι».
