Ισως το πράγμα να φαινόταν από την αρχή: η πρόσφατη επανεκκίνηση της δημοφιλέστατης τηλεοπτικής σειράς «Ροζάν», είκοσι χρόνια μετά το τελευταίο επεισόδιο της ένατης σεζόν της (κι αφού στο μεταξύ είχε καταχωριστεί ως ένα από τα πρώτα sitcoms που αποτύπωσαν την καθημερινότητα μιας τυπικής, χαμηλόμισθης αμερικανικής οικογένειας), έφερε τους τελευταίους μήνες υψηλότατη τηλεθέαση στο κανάλι ABC, έσοδα από διαφημίσεις, αλλά και μερικά ερωτήματα. Τα τελευταία εντάθηκαν από τη στιγμή που η πρωταγωνίστριά της, Ροζάν Μπαρ, άρχισε να αναρτά στα σόσιαλ μίντια θεωρίες συνωμοσίας και δηλώσεις υποστηρικτικές προς τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος δε, μεσούσης της τηλεοπτικής σεζόν, έφτασε να τηλεφωνήσει στην ηθοποιό και να τη συγχαρεί για την επιτυχημένη επιστροφή της.

Αρκετοί κριτικοί είχαν ήδη επισημάνει ότι το ABC επιθυμούσε εξαρχής να προσελκύσει τους ψηφοφόρους του αμερικανού προέδρου, αναβιώνοντας μια αγαπημένη κωμωδία με τρόπο που θα τους κολάκευε. Κάποια στιγμή όμως το ποτήρι σαν να ξεχείλισε: την περασμένη Τρίτη, και αφού η ηθοποιός, ήδη από εκείνο το πρωί είχε προκαλέσει κάμποσες αντιδράσεις για επιεικώς επιπόλαια τιτιβίσματά της που έκαναν λόγο για υποτιθέμενη συγγένεια της Τσέλσι Κλίντον με τον Τζορτζ Σόρος (τον οποίο σε άλλη ανάρτησή της χαρακτήριζε Ναζί), έγραψε σε σχετική συζήτηση στο Τwitter, πως η πρώην σύμβουλος του Μπαράκ Ομπάμα, η αφροαμερικανή και γεννημένη στο Ιράν Βάλερι Τζάρετ, ήταν αυτό που θα προέκυπτε «αν η Μουσουλμανική Αδελφότητα και ο Πλανήτης των Πιθήκων αποκτούσαν μωρό».

Οταν κάποιος χρήστης παρατήρησε ότι το σχόλιό της ήταν προσβλητικό και ρατσιστικό, εκείνη αποκρίθηκε με φράσεις του στυλ «έι, αριστεροί, το Ισλάμ δεν είναι φυλή». Σύντομα (κι αφού λογικά μεσολάβησαν και μερικά αυστηρά τηλεφωνήματα), προσπάθησε να απολογηθεί: «Ζητώ συγγνώμη από τη Βάλερι Τζάρετ και από όλους τους Αμερικανούς. Ειλικρινά λυπάμαι που έκανα ένα κακό αστείο για την πολιτική και την εμφάνισή της. Επρεπε να το καταλάβω. Συγχωρέστε με –το χιούμορ μου ήταν κακόγουστο» έγραψε. Με δεύτερη ανάρτηση παραδέχθηκε ότι οι λέξεις της «είχαν ως αποτέλεσμα να χάσουν τη δουλειά τους εκατοντάδες σκληρά εργαζόμενοι άνθρωποι» και ζήτησε παύση πυρός από τους υπερασπιστές της, γιατί είχε διαπράξει ένα «εξωφρενικά αδικαιολόγητο» λάθος. Ηταν όμως αργά.

Η ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ABC. Σε δήλωσή της, η πρόεδρος του τμήματος Ψυχαγωγίας του ABC Τσάνινγκ Ντάντζεϊ, που με την ανάληψη των καθηκόντων της τον Φεβρουάριο του 2016 έγινε η πρώτη αφροαμερικανή πρόεδρος μεγάλου τηλεοπτικού δικτύου, χαρακτήρισε το tweet της Ροζάν Μπαρ «αποτροπιαστικό, απεχθές και ασύμφωνο με τις αξίες μας», ανακοινώνοντας κατόπιν ότι η επικείμενη, ενδέκατη σεζόν της σειράς, προγραμματισμένη να προβληθεί τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, ακυρώνεται. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Ρόμπερτ Ιγκερ, γενικός διευθυντής της Ντίσνεϊ, στην οποία ανήκει το ABC, έγραψε στο Τwitter ότι «υπήρχε μόνο μία επιλογή και ήταν η σωστή». Λίγο νωρίτερα ο Ιγκερ είχε επικοινωνήσει με τη Βάλερι Τζάρετ προκειμένου να την ενημερώσει για την απόφασή του. «Είμαι καλά», θα έλεγε από τη μεριά της η πρώην σύμβουλος του Ομπάμα, «ανησυχώ μόνο για όλους εκείνους που δεν έχουν φίλους και ακολούθους να τους προστατεύσουν».

Η απολογία. Στη διαδικτυακή απολογία της, η 65χρονη Ροζάν Μπαρ είχε επιχειρήσει μεταξύ άλλων να αποδώσει τη συμπεριφορά της στη χρήση του υπνοβοηθητικού φαρμάκου Ambien και στις μεταβολές διάθεσης που της προκαλούσε.

Η κατασκευάστρια εταιρεία δεν άφησε τις δικαιολογίες τής ηθοποιού ασχολίαστες: «Ο ρατσισμός δεν περιλαμβάνεται στις παρενέργειες του σκευάσματος» έγραφε η ανακοίνωσή της. Στο μεταξύ, σύμβουλοι παραγωγής της σειράς όπως η Γουάντα Σάικς είχαν παραιτηθεί, ηθοποιοί όπως η Σάρα Γκίλμπερτ που υποδυόταν την κόρη της πρωταγωνίστριας δήλωναν πως αισθάνονταν «τουλάχιστον απογοήτευση», ενώ το καλλιτεχνικό πρακτορείο ICM διέκοψε τη συνεργασία του με την Μπαρ.

Η ίδια, παρ’ όλο που είχε ανακοινώσει ότι θα εγκαταλείψει το Τwitter, επανήλθε αναδημοσιεύοντας δηλώσεις υπέρ της. Ηταν λες και ο κύκλος των συνεργατών της την εγκατέλειπε καθώς εκείνη του έδινε κάθε λόγο για να το κάνει.

Μόνο ο συμπρωταγωνιστής της Τζον Γκούντμαν προτίμησε, ερωτώμενος σχετικά, να μην τοποθετηθεί. Δεν αποκλείεται να θεωρούσε τις εξελίξεις αναμενόμενες, ένα επιχείρημα που χρησιμοποιήθηκε και εναντίον του ABC. Η Ροζάν Μπαρ, από εκεί που κάποτε υποστήριζε τους γάμους μεταξύ ομοφυλοφίλων και τη χρήση της φαρμακευτικής κάνναβης, εσχάτως είχε αρχίσει να τα βάζει διαδικτυακώς με επιζώντες του πρόσφατου μακελειού στο Πάρκλαντ ή να αναπαράγει θεωρίες που ήθελαν τον Ντόναλντ Τραμπ να εξαρθρώνει κύκλωμα παιδεραστίας στο οποίο εμπλέκονταν μέλη των Δημοκρατικών.

«Δεν μπορείς να ελέγξεις τη Ροζάν –όσοι προσπάθησαν, απέτυχαν», είχε πει σε παλιότερη συνέντευξή του ο Μπεν Σέργουντ, επικεφαλής του τηλεοπτικού ομίλου του ABC. Δύσκολα λοιπόν θα μπορούσε η διοίκησή του να δηλώσει αιφνιδιασμένη. Πιο εύκολο θα ήταν να υποστηριχθεί ότι αρχικός στόχος ήταν ένα προϊόν που να αρέσει στην εκλογική βάση του Ντόναλντ Τραμπ, χωρίς όμως να υπολογιστούν οι συνέπειες.
Δεν επιλέχθηκε λύση α λα «House of Cards»: «Καταστράφηκε η δουλειά τόσων ανθρώπων»

Ο χαρακτήρας της Μπαρ στη σειρά είχε ξεκάθαρα ψηφίσει τον Ντόναλντ Τραμπ. Το περιβάλλον της όχι, αν και το πρόβλημα δεν είναι οι εκλογικές προτιμήσεις ακόμα και μυθοπλαστικών ηρώων, όσο ότι το χιούμορ τους στο «Ροζάν» ενίοτε προέκυπτε από την περιπαικτική στάση τους απέναντι σε σειρές όπου πρωταγωνιστούσαν μαύροι ή Ασιάτες. Κι αν αυτό ήταν απλώς η ρεαλιστική απεικόνιση μιας μεγάλης μερίδας Αμερικανών, την ίδια στιγμή, η σχέση αλληλοτροφοδότησης μεταξύ της Ροζάν Κόνορ, της τηλεοπτικής ηρωίδας και της Ροζάν Μπαρ, της ηθοποιού, οδηγούσε σε μονοπάτια άγνωστα ακόμα και για την πλέον πολιτικώς ορθή ομάδα διαχείρισης τηλεοπτικών κρίσεων.

Η επίλυση μιας τέτοιας με την οριστική διακοπή της σειράς φαντάζει ίσως υπερβολική: το «House of Cards» αφαίρεσε τον χαρακτήρα του Κέβιν Σπέισι μετά τις εις βάρος του αποκαλύψεις περί σεξουαλικής παρενόχλησης.

Στην περίπτωση της Ροζάν κάτι τέτοιο θα ήταν δύσκολο, ίσως λοιπόν μια ανάλυση κόστους – οφέλους για λογαριασμό της Ντίσνεϊ, ιδιοκτήτριας του ABC και υπερμάχου της πολυπολιτισμικότητας, να υπέδειξε ως ορθότερη απόφαση αυτή που πάρθηκε. Περιπλέκοντας τα πράγματα λίγο ακόμα (και στρέφοντας τα φώτα πάνω του) ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ τουιτάρισε προχθές το παράπονό του που το ABC δεν έδειξε στο παρελθόν αντίστοιχη ευαισθησία για προσβλητικά σχόλια προς το πρόσωπό του. Πιο λογική από όλες ακουγόταν η αντίδραση των σεναριογράφων και των παραγωγών της «Ροζάν», που την ημέρα του επίμαχου tweet είχαν ήδη πιάσει χαρτί και μολύβι. Στο άκουσμα των νέων φοβήθηκαν, υπέθεσαν όμως ότι μια πιθανή διακοπή του σόου θα απαιτούσε αρκετό καιρό και διαβουλεύσεις. Διαψεύστηκαν. «Ηταν σαν γροθιά στο στομάχι», δήλωνε ο παραγωγός Μπρους Ράσμουσεν. «Ηταν πολύ θλιβερό που μια ηλίθια φράση κατέστρεψε τη δουλειά τόσων ανθρώπων».