Εκανε λόγο για «σύγκρουση των πολιτισμών» (στο άρθρο «Οι ρίζες της μουσουλμανικής οργής») δύο χρόνια πριν από τον Σάμιουελ Χάντινγκτον. Συγκρούστηκε δημοσίως με τον Εντουαρντ Σαΐντ, ο οποίος τον κατήγγειλε ως «γυρολόγο της παλιάς σχολής που λέει τσιτάτα για την ανάγκη στιβαρής καθοδήγησης στη Μέση Ανατολή». Και μέχρι το τέλος της ζωής του, προχθές σε ηλικία 101 ετών, ο βρετανοαμερικανός ισλαμολόγος Μπέρναρντ Λιούις δεν απέφυγε τις κατηγορίες για μια απλουστευτική έως αντιδραστική ανάγνωση των Αράβων. Αλλο τόσο απλουστευτική, ωστόσο, για τον ομότιμο καθηγητή Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Princeton είναι και η θεώρηση ότι υπήρξε ένας συντηρητικός αναλυτής με προσωπική ατζέντα. Το βιβλίο του «Η ανάδυση της σύγχρονης Τουρκίας» του 1961 (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Παπαζήση, 2001 και 2002) παραμένει μέχρι σήμερα κλασικό στην παγκόσμια βιβλιογραφία. Ο πολιτισμικός πεσιμισμός του για τη Μέση Ανατολή αυξήθηκε αναμφισβήτητα μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, για την οποία έγραψε το «Τι πήγε στραβά;» (Παπαζήση, 2002). Στα ελληνικά κυκλοφορούν ακόμη οι τίτλοι: «Οι Αραβες στην ιστορία» (Γκοβόστη, 1995), «Μέση Ανατολή και Δύση» (1970) και «Η πολιτική γλώσσα του Ισλάμ» (2011) από τις εκδ. Παπαζήση.

Τελευταία Νέα