Ο ρουμάνος θεατρικός σκηνοθέτης και κινηματογραφιστής Λουσιάν Πιντιλιέ, ο οποίος είχε καταφύγει στη Γαλλία μετά τη στοχοποίησή του από το κομμουνιστικό καθεστώς της χώρας του, έφυγε από τη ζωή το βράδυ της περασμένης Τετάρτης σε ηλικία 84 ετών, ανακοίνωσε το νοσοκομείο Ελίας του Βουκουρεστίου όπου νοσηλευόταν. Και όσο κι αν το (σπουδαίο) έργο αυτού του κινηματογραφιστή μοιάζει να μη βρίσκεται στις πρώτες σειρές της φιλμικής (αναδρομικής) επικαιρότητας, η είδηση αρκεί για να γεμίσει θλίψη τις καρδιές των αληθινών κινηματογραφόφιλων. Δεν είναι μάλλον τυχαίο πως ο τίτλος της πρώτης σημαντικής του ταινίας ήταν «Αναπαράσταση» (παραγωγής 1969). Ο Πιντιλιέ ήταν για το ρουμάνικο σινεμά ό,τι και ο Θόδωρος Αγγελόπουλος για το δικό μας, ο σκηνοθέτης δηλαδή που με το έργο του έβαλε τη χώρα του στον παγκόσμιο φιλμικό χάρτη, προτάσσοντας μια νέα, καυστική, ανανεωτική κινηματογραφική γλώσσα.

ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΣΑΟΥΣΕΣΚΟΥ. Ηταν η απαγόρευση της «Αναπαράστασης» από το καθεστώς Τσαουσέσκου που οδήγησε στη φυγή του Πιντιλιέ από το Βουκουρέστι. Η επιτυχία του φιλμ στη Ρουμανία αποτέλεσε κοινωνικό –και όχι απλώς καλλιτεχνικό –συμβάν, με τεράστιο αποτύπωμα. Το κεντρικό στόρι ξεκινά από την αναπαράσταση του καβγά δυο νεαρών για εκπαιδευτικούς λόγους και ορμώμενο από εκεί εξελίσσεται σε μια διαβρωτική σάτιρα, τόσο αποτελεσματική που οδήγησε εντέλει στην απαγόρευση της ταινίας. «Ηταν η απήχησή της που προκάλεσε τη λογοκρισία. Αυτό συνέβαινε όταν ένα έργο γινόταν επικίνδυνο», θα δηλώσει ο ίδιος ο σκηνοθέτης αργότερα. «Ημουν 35 χρονών όταν με απαγόρευσαν από την κομμουνιστική Ρουμανία –αυτό κράτησε 17 χρόνια. Πέρασα τη ζωή μου ανάμεσα σε λογοκρισίες και απαγορεύσεις κάθε είδους», θα δηλώσει σε μια άλλη συνέντευξη.

Η «ΒΕΛΑΝΙΔΙΑ». Θα περάσουν πολλά χρόνια μέχρι την «απάντηση» του Πιντιλιέ, το 1992, με τη «Βελανιδιά» που διαδραματίζεται στη Ρουμανία επί Τσαουσέσκου. Κεντρική ηρωίδα η Νέλα, κόρη ενός πρώην αξιωματικού της Σεκιουριτάτε. Εχει αρνηθεί να μπει η ίδια στην υπηρεσία, κάτι που έχει κάνει η αδελφή της, και ζει με τον πατέρα της. Οταν ο πατέρας πεθαίνει, η Νέλα αφήνει το Βουκουρέστι και καταλήγει σε μια μικρή πόλη. Εκεί γνωρίζει τον Μίτικα, έναν χειρούργο, και μαζί τον έρωτα. Από εκεί, ακολουθεί μια αλυσίδα τραγικών συμβάντων που οδηγούν την πλοκή σε ένα σκληρό φινάλε. Το λεπτό, αδιόρατο σχεδόν χιούμορ και η φαινομενική απλότητα της γραφής κρύβουν μέσα τους έναν ωκεανό σημάνσεων και μέσα από το φιλμ αναδύεται μια μεγάλη κινηματογραφική μορφή, αυτή της Μάγια Μόργκενστερν –που φυσικά θα περάσει και στο σινεμά του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Το 1998 είχε λάβει το ειδικό βραβείο της επιτροπής στη Μόστρα της Βενετίας για το «Terminus paradis» ενώ τα «Ενα αξέχαστο καλοκαίρι» (1994) και «Πολύ αργά» (1996) είχαν παρουσιαστεί στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Καννών. Μόλις 10 ταινίες ολοκλήρωσε ο Πιντιλιέ και αυτές μέσα σε 40 χρόνια. Το στίγμα τους όμως στο παγκόσμιο σινεμά είναι αδιαμφισβήτητο.

Τελευταία Νέα